Chemoradiatie met capecitabine bij spierinvasieve blaaskanker is vriendelijker voor patiënt én de zorgverlener
Chemoradiatie met capecitabine is een patiëntvriendelijker alternatief voor chemoradiatie met 5-fluorouracil (5-FU) bij patiënten met spierinvasief blaascarcinoom. Er is geen verschil in toxiciteit en overleving, terwijl een op capecitabine gebaseerd behandelschema minder medische handelingen met zich meebrengt. Omdat deze optie minder belastend is voor zowel patiënten als zorgverleners, zou chemoradiatie op basis van capecitabine de voorkeur moeten krijgen. Deze aanbeveling blijkt uit een recente studie naar de blaaskankerzorg in Nederland.
Hoewel een blaasverwijdering (radicale cystectomie) al dan niet in combinatie met neo-adjuvante chemotherapie de hoeksteen blijft van de curatieve behandeling van spierinvasieve blaaskanker, wint blaassparende therapie in de vorm van chemoradiatie aan populariteit. In deze studie vergeleken onderzoekers de toxiciteit, totale overleving en ziektevrije overleving van twee chemoradiatie-regimes bij patiënten met spierinvasieve blaaskanker; chemoradiatie met orale capecitabine versus chemoradiatie met intraveneuze 5-FU, middelen die beide worden gebruikt als radiosensitizer.
De vraag achter het onderzoek
Medisch oncoloog Dr. Amy de Haar-Holleman kwam op het idee om de al-dan-niet-gelijkwaardigheid van 5-FU en capecitabine als backbone voor chemoradiatie in het blaascarcinoom uit te zoeken omdat het haar opviel dat er in de verschillende ziekenhuizen waar zij als oncoloog werkte, verschillende schema’s werden toegepast. Destijds ging het schema met 5-FU nog gepaard met een opname van een aantal dagen. Omdat 5-FU en capecitabine in andere maligniteiten al uitwisselbaar werden gebruikt, vond zij met het oog op patiëntvriendelijkheid een switch naar capecitabine logisch. Omdat de gelijkwaardigheid van beide middelen in de setting van chemoradiatie als behandeling van het blaascarcinoom echter nooit formeel was uitgezocht, benaderde ze IKNL-onderzoekers met de vraag of het mogelijk was om dit uit te zoeken.
BlaaskankerZorg In Beeld (BlaZIB)
De studie werd uitgevoerd binnen het landelijke populatie-gebaseerde BlaZIB-cohort. Dit cohort bestaat uit alle patiënten met niet-gemetastaseerd spierinvasieve blaaskanker, gediagnosticeerd tussen november 2017 en november 2019. Gegevens over patiënt, tumor, behandelkenmerken en toxiciteit werden door datamanagers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) uit de medische dossiers verzameld en vervolgens door de onderzoekers geanalyseerd.
Ons onderzoek zou alle twijfelaars over de streep moeten kunnen trekken. Hoewel 5-FU tegenwoordig met een folfusor in de thuissituatie kan worden gegeven, is capecitabine nog steeds een patiëntvriendelijker alternatief.
Medisch oncoloog Dr Amy de Haar-Holleman, Universitair Ziekenhuis Brussel
Capecitabine als patiëntvriendelijker alternatief
Uit het onderzoek blijkt dat chemoradiatie met capecitabine (en Mitomycine C; MMC) een vergelijkbaar toxiciteitsprofiel heeft als 5-FU (plus MMC). Er blijkt geen verschil in overleving te zijn. Chemoradiotherapie met capecitabine vereist minder ziekenhuisbezoeken voor medicijntoediening dan 5-FU en minder radiotherapiebehandelingen. Hierdoor brengen patiënten die met een chemoradiatie-regime met capecitabine worden behandeld minder dagen door in het ziekenhuis.
Zoals al aangetoond voor andere kankervormen lijkt capecitabine een prima alternatief voor 5-FU te zijn, het gaat immers om dezelfde werkzame stof. Aangezien het een stuk praktischer is in het gebruik en daarmee prettiger voor patiënten en het minder ziekenhuiszorg kost, wordt dit in Nederland in de praktijk al veel gebruikt. Hopelijk komt binnenkort ook de vergoeding hiervoor rond.
Internist-oncoloog Dr Michiel van der Heijden, The Netherlands Cancer Institute (NKI)
Alles bij elkaar genomen is een op capecitabine gebaseerde behandeling beter voor zowel patiënten als zorgverleners en vereist het minder medische middelen en kosten. Daarom zou chemoradiatie op basis van capecitabine overwogen moeten worden als een patiëntvriendelijker alternatief voor een op 5-FU gebaseerde behandeling.
Bron:
Amy de Haar-Holleman, Lisa M.C. van Hoogstraten, Maarten C.C.M. Hulshof, Metin Tascilar, Katharina Brück, BlaZIB study group, Richard P. Meijer, J. Alfred Witjes, Lambertus A. Kiemeney, Katja K.H. Aben. Chemoradiation for muscle-invasive bladder cancer using 5-fluorouracil versus capecitabine: A nationwide cohort study. (Open access).
Meer informatie:
Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl. Informatie over de BlaZIB-studie vindt u op de projectpagina en de BlaZIB-website. Voor vragen over blaaskanker kunt u contact opnemen met dr. Katja Aben of dr. Vera Atema van IKNL.
