oude vrouw in rolstoel kijkt depressief

Start commentaarfase richtlijnen Angst en Depressie in de palliatieve fase

Onlangs zijn de palliatieve zorg-richtlijnen ‘Angst’ en ‘Depressie’ de commentaarfase in gegaan. Dit betekent dat de conceptrichtlijnen zijn verstuurd naar de betrokken en relevante wetenschappelijke- en beroepsverenigingen als ook naar de patiëntenverenigingen. Zij bekijken de richtlijnen kritisch en toetsen of het toepassen ervan in de praktijk haalbaar is. De verenigingen hebben tot 23 mei de tijd om hun op- en aanmerkingen terug te sturen.

Angst

Als patiënten in de palliatieve fase komen is het begrijpelijk dat dit gepaard gaat met angst ten gevolge van de ingrijpende veranderingen die deze fase met zich meebrengt. Ook bestaat soms het onterechte idee dat angst in de palliatieve fase niet behandelbaar is. Angst is in het dagelijks leven een normale reactie op dreigend gevaar. Een ongeneeslijke ziekte is een dreiging die onzekerheden en ingrijpende veranderingen in het leven met zich meebrengt. Wanneer duidelijk wordt dat de ziekte niet meer geneest en patiënten en naasten zich realiseren dat het einde nadert, spelen angsten voor het komende lijden en het verlies van autonomie en waardigheid vaak een rol. De richtlijn bevat informatie over angst in de palliatieve fase, de mogelijke oorzaken, diagnostiek, behandeling en het biedt handvatten voor hoe ermee om te gaan.

Depressie

Als genezing niet meer mogelijk is bij een patiënt en het overlijden (op afzienbare termijn) onvermijdelijk is, dan vraagt dat een grote aanpassing van de patiënt. Dit brengt vaak verdriet, angst en/of somberheid met zich mee. Ook al zijn sombere gevoelens in deze fase voor de hand liggend, toch wordt nogal eens over het hoofd gezien dat de somberheid ook pathologische vormen kan aannemen en dat de patiënt een aanpassingsstoornis of een depressieve stoornis kan ontwikkelen. De richtlijn bevat informatie over het hele spectrum van depressie in de palliatieve fase en hoe hier als zorgprofessional mee om te gaan.

Vervolg proces herziening richtlijnen

Na ontvangst van het commentaar op de richtlijnen past de richtlijnwerkgroep de conceptrichtlijnen aan op basis van de suggesties. Daarna wordt de definitieve richtlijn voor autorisatie nogmaals naar de betrokken wetenschappelijke- en beroepsverenigingen en de patiëntenvereniging gestuurd, waarna publicatie volgt. Dit is voor deze richtlijn naar verwachting eind 2022.

​​​​​​​​​​​​​​Meer over de richtlijnen palliatieve zorg, waaronder deze, en een filmpje over hoe het proces van het ontwikkelen van richtlijnen in zijn werk gaat is hier te vinden.

Gerelateerd nieuws

Voorkom niet-passende zorg door vroegtijdige inzet gespecialiseerde palliatieve zorg

Arts meet bloeddruk op bij patiënt Een aanzienlijk aantal patiënten met levensbedreigende ziekten zoals kanker ontvangt potentieel niet-passende zorg in de laatste 30 dagen van het leven, zoals spoedeisende hulp-bezoeken, ziekenhuis- of IC-opnames of overlijden in het ziekenhuis. Dit blijkt uit een onderzoek van Manon Boddaert en collega’s, waarover onlangs gepubliceerd werd in het special issue ‘Palliative Care for Patients with Cancer’ van Cancers. Het verbeteren van de kwaliteit van zorg aan het einde van het leven is een prioriteit voor patiënten en hun families en voor de volksgezondheid.  De onderzoekers onderstrepen het belang van vroegtijdige inzet van gespecialiseerde palliatieve zorg in complexe sitaties als integraal onderdeel van de reguliere zorg. lees verder

Tijdig integreren van palliatieve zorg in de oncologie; hoe gaat dat in de praktijk?

Foto met quote dokter Filip de Vos

Uit onderzoek weten we dat voor mensen met ongeneeslijke kanker en voor hun naasten tijdige inzet van palliatieve zorg heel belangrijk is. Het verhoogt de kwaliteit van leven en de kans op passende zorg. Ook kan het de symptoomlast en de last op mantelzorgers verlagen. Het onderzoeksproject Tijdige Integratie Palliatieve Zorg in de Oncologie (TIPZO) wil deze tijdige inzet van palliatieve zorg bevorderen. In dit project werkt IKNL samen met de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK), het UMC Groningen en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Senior-onderzoeker palliatieve zorg bij IKNL Dr. Natasja Raijmakers en internist-oncoloog Dr. Filip de Vos zijn betrokken bij het project. We spraken hen over het belang van tijdig integreren van palliatieve zorg en over waar we nu staan in het project. 

lees verder