Late gevolgen van eierstokkanker

Overlevers eierstokkanker kampen met vermoeidheid, neuropathie en minder plezier in seks

Eierstokkanker treft ruim 1300 vrouwen per jaar. Vrouwen die de kanker overleven hebben vaak lang last van de gevolgen van de kanker zelf of de behandeling ervan. Bij eierstokkanker uiten die klachten zich vooral in vermoeidheid en neuropathie (tintelingen in de handen of de voeten). Daarnaast ervaren de vrouwen minder plezier in seks. 

De vijfjaarsoverleving van eierstokkanker is 38 procent. Hoewel de overleving de laatste jaren is toegenomen, is deze ten opzichte van andere kankersoorten relatief laag. Dat komt omdat eierstokkanker vaak in een laat stadium ontdekt wordt, 75% van alle patiënten heeft bij diagnose FIGO-stadium IIB of hoger. Op dit moment zijn er bijna 6000 vrouwen die de afgelopen 10 jaar de diagnose eierstokkanker kregen. 

Kwaliteit van leven

IKNL neemt in samenwerking met Tilburg University en zorgverleners binnen PROFIEL vragenlijsten af bij (ex)kankerpatiënten, om daarmee te kijken welk effect de kanker en behandeling hebben op de kwaliteit van leven. De uitkomsten worden vergeleken met een normpopulatie (vergeleken met groep vrouwen van dezelfde leeftijd die geen kanker hebben gehad). 

Circa 4 op de 10 van de (ex)patiënten ervaart ernstige vermoeidheidsklachten. Eén op de vier vrouwen geeft aan  last te hebben van neuropathie (zoals tintelingen in handen en voeten). Angstklachten en depressieve klachten worden door iets meer dan 20% van de vrouwen gerapporteerd. Behalve op het gebied van depressieve klachten, rapporteerden de ex(patiënten) vaker bovenstaande gevolgen dan de normpopulatie.

Seksualiteit

PROFIEL rapporteert ook cijfers over intimiteit en seksualiteit. Meer dan de helft van de vrouwen geeft aan geen zin in seks te hebben. In de normpopulatie is dat 40%. Van de groep vrouwen die eierstokkanker heeft gehad en wel seks heeft, ervaart iets meer dan 40% geen plezier in seks. Terwijl bijna alle vrouwen die geen kanker hebben gehad en wel seks hebben, wel plezier ervaren.

Dagelijks functioneren

Een op de drie vrouwen die eierstokkanker hebben gehad ervaart problemen in het dagelijks functioneren. Een op de vier vrouwen ervaart problemen in het sociaal functioneren en iets meer dan 15% ervaart problemen in het cognitief functioneren. Alle drie de gevolgen worden vaker ervaren door vrouwen die zijn behandeld voor eierstokkanker dan in de normpopulatie.

Leerpad intimiteit en seksualiteit

Het is belangrijk dat late gevolgen van kanker worden herkend, zodat patiënten met een passende behandeling kunnen starten. Noordhoff ontwikkelt in samenwerking met IKNL en Verpleegkundigen & Verzorgende Nederland (V&VN) het leerpad intimiteit en seksualiteit. Miranda Velthuis, adviseur oncologische zorg bij IKNL: ‘Verpleegkundigen zijn een belangrijke schakel tussen het zorgaanbod en patiënten. Deze cijfers voor overlevers van eierstokkanker laten zien dat klachten rond intimiteit en seksualiteit veel voorkomen, maar er rust nog steeds een taboe op dit onderwerp. De leergang helpt hoe je deze klachten bespreekbaar kunt maken.” Ook de Verwijsgids kan helpen. Dit is een platform voor patiënten en professionals waarin een overzicht staat van behandelaren voor aanvullende zorg bij en na kanker. 

Gerelateerd nieuws

Uitzaaiingen in het buikvlies: vooruitgang in behandeling, maar prognose blijft slecht

Het proefschrift van Anouk Rijken over buikvliesuitzaaiingen Ruim 3700 patiënten met kanker hebben jaarlijks te maken met uitzaaiingen naar het buikvlies (peritoneale metastasen). Zo'n 20 jaar geleden werd dit als een terminale ziekte beschouwd, zonder effectieve behandelopties. Tegenwoordig is er sprake van een meer proactieve houding vanwege meer beschikbare behandelopties, afhankelijk van de locatie van de primaire tumor. Daarmee ontstond ook een behoefte aan actuele epidemiologische gegevens. Deze staan gebundeld in het proefschrift van Anouk Rijken (Catharina Ziekenhuis / IKNL), die ze op 29 februari verdedigt aan de Universiteit van Maastricht. lees verder

Start HERACLES-project: innovatief data delen om impact van kanker te verminderen

Data

Kanker heeft een grote impact op het leven van mensen en de maatschappij. Inzichten uit data helpen om kanker te voorkomen, sneller op te kunnen sporen en beter te behandelen. Daarvoor is het samenbrengen van databronnen essentieel. Daarom gaat IKNL met andere gerenommeerde partijen in Nederland samenwerken in het HERACLES-project. Doel is om de impact van kanker te verminderen door een innovatieve, privacy-vriendelijke infrastructuur en afsprakenstelsel voor breed data delen op te zetten. De ambitie is hiermee leidend te zijn in Europa. De eerste resultaten worden medio 2023 verwacht.

lees verder