Steeds vaker huidkanker, nationaal plan nodig
Het aantal patiënten met huidkanker stijgt snel en zal de komende jaren blijven stijgen, dat blijkt uit het rapport ‘Huidkanker in Nederland’ van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Voor het eerst is er volledig zicht op het voorkomen van huidkanker, doordat vanaf 2016 gegevens van ziekenhuizen, zelfstandige behandelcentra en huisartsenpraktijken samenkomen in de Nederlandse Kankerregistratie. Daaruit blijkt dat huidkanker de meest voorkomende kankersoort is in Nederland. Van alle diagnoses kanker is ongeveer de helft huidkanker.
Druk op de zorg
Jaarlijks komen er bijna 70.000 nieuwe huidkankerpatiënten bij. Dit resulteert in een gemiddelde belasting van 891 nieuwe patiënten per ziekenhuis per jaar. Dit legt een grote druk op de Nederlandse gezondheidszorg. Efficiënte inrichting van de zorg, waarbij dermatologen en huisartsen samenwerken, is hard nodig.
De meeste diagnoses huidkanker zijn basaalcelcarcinoom, dat bijna nooit uitzaait. Namelijk 48.000 nieuwe diagnoses per jaar. Het plaveiselcarcinoom wordt daarna het meest vastgesteld, met meer dan 12.000 nieuwe patiënten per jaar. De kans om aan deze soorten huidkanker te overlijden is klein. Wel komen deze kankersoorten regelmatig terug waardoor herhaalde behandeling nodig is.
Melanoom eerder gediagnosticeerd
Het aantal patiënten met melanoom, de gevaarlijkste vorm van huidkanker, blijft in absolute aantallen stijgen. Echter, gecorrigeerd voor de gegroeide bevolking en de vergrijzing groeit het jaarlijks aantal diagnoses sinds 2016 niet meer. De diagnose lijkt ook steeds tijdiger te worden gesteld, wat belangrijk is voor de kans op genezing.
De overleving 10 jaar na een diagnose melanoom is tussen 1991 en 2010 gestegen van 78% naar 86% van de patiënten. De afgelopen jaren zijn innovatieve middelen, zoals doelgerichte therapie en immunotherapie, steeds vaker ingezet om de kansen van deze patiënten te verbeteren. Met gegevens uit de kankerregistratie zal gemonitord worden of hiervoor tijdige verwijzing naar gespecialiseerde melanoomcentra plaatsvindt en of er geen (regionale) verschillen in toegang tot deze dure middelen ontstaan.
Zon en zonnebank
Om de stijging van huidkanker af te remmen is effectieve preventie nodig. Minder blootstelling aan de zon en zonnebank en zorgvuldig gebruik van zonnebrandcrème kunnen de stijging van huidkanker stoppen.
Samen vooruit
Om de impact van huidkanker in Nederland te reduceren is een inspirerend nationaal plan van aanpak nodig, dat verschillende vormen van preventie als ook de (organisatie van) zorg omvat. Dermatologen en andere partijen voeren nu al preventieve maatregelen uit en geven voorlichting over risicofactoren en gedrag. Afstemming hierin en overkoepelend beleid zouden het bereik kunnen verbeteren alsook het effect hiervan, zo vindt ook Colette van Hees, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV).
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft met dit doel eerder dit jaar al het Zonkrachtactieplan (ZAP) gelanceerd: een samenwerkingsverband van vele diverse partijen met als doel de voorlichting af te stemmen, kennis te delen en samen onderzoeksvoorstellen te schrijven. IKNL neemt nu het initiatief om komend voorjaar een invitational conference te organiseren als opmaat naar het eerder bedoelde meeromvattend nationale plan van aanpak.
