Nieuws

Het aantal patiënten dat sterft aan de gevolgen van folliculair lymfoom (FL) is sinds de introductie van rituximab in 2003 over de gehele populatie afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek naar doodsoorzaken van patiënten met FL van Manette Dinnessen (IKNL) en collega’s op basis van NKR-data. Patiënten ouder dan 60 jaar met ziekte in stadium III-IV bij diagnose hebben nog steeds een slechte prognose. Meer onderzoek blijft nodig om ook voor die groep verdere verbetering in overleving te realiseren, aldus de onderzoekers.

Stabiele incidentie, verbeterde overleving en een lagere sterfte zijn de uitkomsten van de eerste populatiestudie in Nederland bij kinderen en jongeren onder de 18 jaar met het non-hodgkinlymfoom, over de periode 1990 – 2015. Dat zijn gunstige uitkomsten, stelt dr. Henrike Karim-Kos, epidemioloog en hoofdonderzoeker in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht en senior onderzoeker bij IKNL. Karim-Kos is initiatiefnemer van de populatiestudie omdat er in Nederland nooit eerder epidemiologisch onderzoek was gedaan naar incidentie, overleving en mortaliteit onder kinderen (0-14 jaar) en jongeren (15 – 17 jaar) met non-hodgkin.

Hoewel de relatieve vijfjaarsoverleving voor morbus Waldenström steeg na de introductie van rituximab aan het begin van deze eeuw, neemt de conditionele overleving vandaag de dag nog steeds af naarmate de patiënt langer leeft. Dat blijkt uit een onderzoek op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie van Karima Amaador (Amsterdam UMC) en collega’s van IKNL, UMCU, Reinier de Graaf Gasthuis, LUMC en Erasmus MC. Dat de conditionele overleving over tijd afneemt, wijten de onderzoekers aan het feit dat morbus Waldenström een ongeneeslijke hematologische maligniteit is, die zich kenmerkt door meerdere recidieven tijdens het ziektetraject en het gebrek aan effectieve behandelingen in het geval van recidiverende ziekte.

De relatieve 5-jaarsoverleving van patiënten met morbus Waldenström, ook wel de ziekte van Waldenström, is sinds 1989 aanzienlijk gestegen, maar is in de meest recente jaren gestagneerd. Dat concluderen Karima Amaador (Amsterdam UMC) en collega’s van Amsterdam UMC, UMC Utrecht, Reinier de Graaf Gasthuis en IKNL op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). In dit onderzoek keken Amaador en collega’s naar trends in behandelingen en overleving bij patiënten met morbus Waldenström van 1989 tot en met 2018. Met name de introductie van rituximab in het begin van de jaren 2000 had veel effect op de overleving.

Bij welke groepen patiënten wordt een middel ingezet en bij welke groepen patiënten is dit middel werkzaam? Om sneller te leren over de effecten van nieuwe geneesmiddelen, startte IKNL met Performation een traject om de effecten van (nieuwe) geneesmiddelen vroeg na de start van de behandeling te volgen, in eerste instantie voor één type hematologische kanker als pilot. Het doel is te komen tot een snellerend zorgsysteem, aldus prof. dr. Thijs Merkx (voorzitter van de raad van bestuur IKNL en hoofd-halsoncoloog Radboudumc) en internist-hematoloog dr. Ward Posthuma (Reinier de Graaf en medisch adviseur IKNL) in ‘Oncologie Up-to-date’.

Het gebruik van rituximab biosimilars (R-biosimilars) als eerstelijnsbehandeling bij patiënten met diffuus grootcellig B-cel lymfoom (DLBCL, een bepaalde vorm van lymfeklierkanker) bespaart kosten zonder de overlevingsuitkomsten van de patiënt te beïnvloeden. Dit blijkt uit een studie van dr. Mirian Brink, onderzoeker bij IKNL, en dr. Marcel Nijland, vicevoorzitter HOVON-werkgroep lymfomen en internist-hematoloog UMCG en collega’s. Zij maakten daarbij gebruik van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR).

De incidentie van hematologische maligniteiten is over de afgelopen 30 jaar meer dan verdubbeld en zal de komende jaren aanzienlijk blijven toenemen. Dit blijkt uit het rapport ‘Hemato-oncologische zorg in Nederland’ dat Integraal Kankercentrum Nederland vandaag uitbrengt. De 5-jaarsoverleving is over het algemeen toegenomen gedurende die tijd, maar dit is minder het geval voor patiënten met myelodysplastische syndromen en voor oudere patiënten. Daarom luidt één van de aanbevelingen van dit rapport ‘Extra aandacht voor de oudere patiënt’. Dit kan onder andere door het opzetten van klinische trials voor patiënten die hiervoor door hun leeftijd, fitheid, comorbiditeit of een combinatie normaliter uitgesloten worden.

Twee jaar na de diagnose Burkittlymfoom had driekwart van de volwassenen van 18 tot 59 jaar een normale levensverwachting. Dat blijkt uit onderzoek van promovendus en internist-hematoloog Djamilla Issa (Amsterdam UMC en Jeroen Bosch Ziekenhuis) en senioronderzoeker Avinash Dinmohamed (IKNL) en collega’s dat onlangs in het tijdschrift Blood verscheen.