Nieuws

De relatieve overleving van patiënten met acute myeloïde leukemie (AML) en acute promyelocyten leukemie (APL) is in Nederland tussen 1989 en 2012 verbeterd in de tijd. Dat blijkt uit een uitgebreide studie die recent is verschenen in Leukemia met data van de Nederlandse Kankerregistratie uitgevoerd door onderzoeker A. Dinmohamed (Erasmus MC) en collega’s. De verbeterde overleving heeft betrekking op patiënten in de leeftijd van 18 tot 70 jaar. De overleving van oudere patiënten met AML (boven 70 jaar) bleef echter slecht. Actieve deelname van ouderen aan klinische studies is nodig om innovatieve behandelstrategieën te verkennen.

Nederlandse hematologen, zes zorgverzekeraars, fabrikant Celgene en IKNL hebben afspraken gemaakt over het gebruik van pomalidomide (Imnovid®), een nieuw geneesmiddel, waar patiënten met multipel myeloom, een zeldzame beenmergkanker, baat bij hebben. Het gaat om afspraken over het voorschrijven, bekostigen en de prijs van dit innovatieve middel. IKNL verzamelt voor de voorschrijvende medisch specialisten, verenigd in de HOVON, gegevens over gepast gebruik van het middel en de uitkomsten voor de patiënt.

In geselecteerde patiënten met dunnedarmkanker en peritoneale metastasen bij wie een volledige, macroscopische resectie kan worden bereikt, is met behulp van cytoreductieve chirurgie en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (CRS + HIPEC) een overleving haalbaar die vergelijkbaar is met patiënten met dikkedarmkanker en peritoneale metastasen. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van drs. Thijs van Oudheusden (Catharina Ziekenhuis), prof. dr. Valery Lemmens (IKNL) en collega’s in Oncology/Genetics. Volgens de onderzoekers is verder onderzoek nodig naar de rol van adjuvante chemotherapie bij deze patiënten.

Er is meer aandacht nodig voor een meer geïndividualiseerde benadering van de behandeling bij patiënten met kleincellige longkanker. Die conclusie trekken dr. Mieke Aarts (IKNL) en collega’s op basis van een onderzoek naar het effect van bijkomende ziekten onder deze patiënten. Zo blijkt bijvoorbeeld een spijsverteringsziekte een gunstige invloed te hebben op de overleving van patiënten met een beperkt stadium van kleincellige longkanker, terwijl een cardiale aandoening een negatieve impact heeft. De studie werd uitgevoerd met gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) van ruim 4.000 patiënten die tussen 1995 en 2012 werden gediagnosticeerd.

In België, Nederland en Engeland is chemotherapie tussen 2003 en 2006 uitgegroeid tot de standaardbehandeling voor jongere patiënten met maligne pleura mesothelioom. Voor oudere patiënten, die momenteel de helft van deze patiëntenpopulatie uitmaken, zijn minder toxische behandelingen nodig om hun vooruitzichten te verbeteren. Ronald Damhuis (IKNL) en collega’s stellen vast dat, ondanks vele jaren van onderzoek, er nog steeds weinig bekend is over de optimale combinatie van chemotherapie, chirurgie en radiotherapie. “Op het hoogtepunt van de epidemie, is er nog tijd om antwoorden te vinden.”

Het tijdsinterval tussen chirurgie en het krijgen van adjuvante radiotherapie vertoont significante verschillen bij patiënten met borstkanker die eerder een borstsparende operatie of mastectomie ondergingen. Het percentage patiënten dat 42 dagen of meer na een operatie startte met radiotherapie varieerde van 14 tot 94 procent. Dat blijkt uit een studie van Sukran Katik (master student Health Science; Universiteit Twente), begeleid door dr. Sabine Siesling (IKNL) en radiotherapeuten. Volgens de onderzoekers wordt de variatie waarschijnlijk veroorzaakt door de verwijsprocedure vanuit het ziekenhuis naar het radiotherapiecentrum. Dit inzicht biedt mogelijkheden voor verbetering op beide niveaus.

De totale overleving van patiënten met borstkanker die een re-excisie ondergingen, wijkt niet significant af van de overleving van vrouwen die uitsluitend een primaire, borstsparende operatie kregen. Dat blijkt uit een studie van Elvira Vos (Erasmus MC) en collega’s. Volgens de onderzoekers ondersteunt deze uitkomst de aanbeveling van SSO / ASTRO-richtlijn om een re-excisie uit te voeren bij ‘inktsporen op de tumor’. Aangezien er geen bewijs is voor een specifieke veilige marge die verder gaat dan ‘geen inkt op tumor’, stellen ze voor de zoektocht naar een ideale, negatieve snijmarge te beëindigen.

De wachttijden voor patiënten met een plaveiselcelcarcinoom in het hoofd-halsgebied zijn lang in Nederland. Uit een studie van Michel van Harten (NKI-AvL) en collega’s blijkt dat een langere wachttijd tot aan de behandeling een negatief effect heeft op de overlevingskansen van deze patiënten. Het is wereldwijd de eerste studie over hoofd-halskanker, waarin is aangetoond dat wachttijden patiëntenlevens kosten. De onderzoekers adviseren patiënten met kanker of verdachte afwijkingen zo vroeg mogelijk te verwijzen naar een oncologisch centrum dat gespecialiseerd is in hoofd-halstumoren. Daarnaast is er behoefte om de zorgpaden voor deze patiënten te optimaliseren.