Behandeldoel beïnvloedt reisbereidheid in de medisch-oncologische zorg niet
Gegevens van ruim 4.000 patiënten werden verzameld in 65 Nederlandse ziekenhuizen tijdens een flashmob studie. Hiervan hadden 2950 patiënten nog kanker op het moment van de vragenlijst, waarvan 34% aangaf een te genezen vorm van kanker te hebben en 66% een ongeneeslijke vorm.
Ervaren reisproblemen hangt niet af van het doel van de behandeling
De meeste patiënten gaven aan geen problemen te ondervinden met reizen voor oncologische zorg. Dit gold voor zowel patiënten met een te genezen vorm van kanker (71%) als voor patiënten met een ongeneeslijke vorm (69%). Het verschil tussen beide groepen was niet significant.
Het meest voorkomende reisgerelateerde probleem onder patiënten die aangaven soms, vaak of altijd problemen te ondervinden, was het gevoel een last te zijn voor anderen — zowel bij patiënten die curatief worden behandeld (46%) als patiënten in een palliatief behandeltraject (45%). Bij patiënten met een te genezen vorm van kanker werden daarnaast de frequentie van ziekenhuisbezoeken (28%) en reiskosten (25%) als belangrijkste belemmeringen genoemd. Voor patiënten met een ongeneeslijke vorm van kanker waren dat: zich te ziek of te moe voelen om te reizen (25%), de frequentie van bezoeken (20%) en reiskosten (20%).
Bereidheid om te reizen hangt niet af van het doel van de behandeling
De bereidheid om meer dan 30 minuten te reizen voor een behandeling is, wanneer gecorrigeerd voor borstkanker, gelijk tussen patiënten met een te genezen vorm van kanker en patiënten met een ongeneeslijke vorm. De bereidheid om te reizen voor tumorgerichte behandeling, voor controlebezoeken en zorg in gespecialiseerde ziekenhuizen hing vooral samen met het opleidingsniveau en de fysieke gesteldheid van de patiënt. Patiënten met een hoger opleidingsniveau en een betere fysieke gezondheid waren vaker bereid om langere reistijden te accepteren voor hun oncologische zorg.
Implicaties voor patiëntgerichte zorg
In het kader van het Integraal Zorgakkoord waarin onder meer afspraken worden gemaakt over de concentratie en spreiding van gespecialiseerde zorg – waaronder oncologie - onderstrepen de resultaten het belang van goed afgestemde en gepersonaliseerde zorg ongeacht het doel van de behandeling. Denk aan het combineren van afspraken en onderzoeken zoveel mogelijk op één dag, het inzetten van digitale consulten waar mogelijk, en waar mogelijk het bieden van zorg dichter bij huis of thuis. Ook is het belangrijk dat patiënten goed geïnformeerd zijn over hun rechten, zoals vergoedingen voor vervoer of verblijf.
Meer informatie
Het volledige onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Supportive Care in Cancer en biedt aanknopingspunten voor verdere verbetering van de toegankelijkheid van oncologische zorg. Lees hier het artikel: Differences in travel burden between patients with self-reported curable and incurable cancer: results from a Dutch flash mob study | Supportive Care in Cancer
Flashmobstudie naar reisbereidheid
De flashmobstudie naar reisbereidheid bij medisch-oncologische patiënten werd in maart 2023 uitgevoerd op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie (NVMO) in samenwerking met de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) en IKNL. Hierbij deden 65 van de 72 ziekenhuizen in Nederland actief mee aan de dataverzameling.
De uitkomsten van het onderzoek zijn van belang in gesprekken over concentratie en spreiding van oncologische zorg die in het kader van het Integraal Zorgakkoord (IZA) worden gevoerd.
