
MEDIASTrial: stand van zaken
In 2017 zijn chirurg Frank van den Broek (rechts) en arts-onderzoeker Jelle Bousema (links) vanuit Máxima MC (MMC) in Veldhoven en Eindhoven gestart met de MEDIASTrial. Hierin wordt onderzocht of de belastende mediastinoscopie waarmee bij patiënten met niet-kleincellige longkanker naar lymfeklieruitzaaiingen wordt gezocht achterwege kan blijven als bij endosonografie geen lymfkliermetastasen zijn gevonden. Ondertussen doen 22 Nederlandse en 1 Belgisch ziekenhuis mee en zijn 259 van de beoogde 360 patiënten geïncludeerd in de studie. De eerste resultaten worden eind 2020 verwacht.
Bij patiënten met niet-kleincellige longkanker die op basis van een FDG-PET/CT-scan in aanmerking komen voor een eventuele longoperatie, dient eerst de aanwezigheid van lymfeklieruitzaaiingen te worden vastgesteld. Volgens de richtlijn gebeurt dat met een combinatie van EBUS en EUS (endosonografie) gevolgd door een bevestigende mediastinoscopie (kijkbuisoperatie). In de MEDIASTrial wordt onderzocht of de mediastinoscopie (onder algehele narcose en met een groter risico op complicaties) achterwege kan blijven na een minder belastende, volledig uitgevoerde EBUS/EUS waarbij geen lymfkliermetastasen zijn gevonden.
Jelle Bousema, arts-onderzoeker: ‘De aanvullende waarde van de bevestigende mediastinoscopie is onderwerp van debat in (inter)nationale literatuur en dagelijkse praktijk. De opbrengst van deze chirurgische ingreep is namelijk beperkt (circa 9% detectie van lymfekliermetastasen na negatieve endosonografie) terwijl complicaties optreden bij 6% van de patiënten. Het weglaten van een cervicale mediastinoscopie na een negatieve endosonografie bespaart patiënten een ziekenhuisopname met algehele narcose, zorgt voor snellere behandeling van NSCLC en mogelijk voor een lagere morbiditeit, terwijl een vergelijkbare overleving wordt verwacht.’
Over MEDIASTrial
De MEDIASTrial (NTR6528) is een gerandomiseerde multicenterstudie waarin twee diagnostische strategieën (met en zonder aanvullende mediastinoscopie na negatieve endosonografie) bij patiënten met (de verdenking op) niet-kleincellige longkanker worden vergeleken. De studie is momenteel open voor inclusie in 22 Nederlandse en 1 Belgisch ziekenhuis. Er zijn tot nu toe 259 van de beoogde 360 patiënten geïncludeerd en de eerste resultaten worden eind 2020 verwacht.
Bijdrage IKNL
IKNL levert een grote bijdrage aan de MEDIASTrial door in opdracht van het onderzoeksteam zowel het lokaal datamanagement als de monitoring te verzorgen. Voor de vragenlijsten over de kwaliteit van leven wordt gebruik gemaakt van PROFIEL, het patiëntenvolgsysteem dat IKNL in samenwerking met Tilburg University heeft ontwikkeld. Medewerkers van IKNL ondersteunen de onderzoekers verder met de dataverzameling, versturen van uitnodigen en het te woord staan van zowel patiënten als onderzoekers over praktische zaken.
Start HERACLES-project: innovatief data delen om impact van kanker te verminderen

Kanker heeft een grote impact op het leven van mensen en de maatschappij. Inzichten uit data helpen om kanker te voorkomen, sneller op te kunnen sporen en beter te behandelen. Daarvoor is het samenbrengen van databronnen essentieel. Daarom gaat IKNL met andere gerenommeerde partijen in Nederland samenwerken in het HERACLES-project. Doel is om de impact van kanker te verminderen door een innovatieve, privacy-vriendelijke infrastructuur en afsprakenstelsel voor breed data delen op te zetten. De ambitie is hiermee leidend te zijn in Europa. De eerste resultaten worden medio 2023 verwacht.
lees verderDuurdere tumorgroeiremmer slechts voor beperkte groep longkankerpatiënten beter

De voorkeursbehandeling bij patiënten met een zogenaamde EGFR-mutatie bij een vergevorderd (stadium IV) niet-kleincellige longkanker, bestaat uit doelgerichte behandeling met een tyrosinekinaseremmer. Dit type medicijn is bedoeld om de groei van de tumor te remmen. Met deze tabletten ervaren patiënten minder bijwerkingen en een langere overleving dan met chemotherapie1. De Flaura trial2 rapporteerde eerder dat een nieuwe variant van dit medicijn, osimertinib, beter zou werken dan de oude varianten gefitinib en erlotinib. Osimertinib is aanzienlijk duurder, wordt vanaf 2020 vergoed in Nederland en is tegenwoordig standaard behandeling3. In een recente Nederlandse studie op basis van data uit de NKR werden de resultaten van osimertinib vergeleken met de oudere en goedkopere middelen. Uit deze studie bleek, dat het duurdere osimertinib slechts voor een beperkte groep longkankerpatiënten beter werkt dan de standaard tumorgroeiremmers.
lees verder