Kankerregistraties in EU leveren belangrijke bijdrage aan strijd tegen kanker

Februari 2018 heeft het Joint Research Centre (JRC) in opdracht en met steun van de Europese Commissie het European Cancer Information System (ECIS) gelanceerd, het resultaat van een jarenlange inspanning om gegevens van alle kankerregistraties in Europa te integreren. In ECIS zijn gegevens van circa 150 Europese kankerregistraties samengebracht afkomstig uit 25 EU-lidstaten en 7 niet-EU-landen. In deze databank zijn de gegevens van 34,5 miljoen casussen anoniem opgeslagen, exclusief gevallen van huidkanker, maar inclusief melanomen. Het online magazine Cancerworld heeft er een uitgebreid artikel over gepubliceerd.

De data explorer van ECIS biedt een nieuwe en visuele manier om gegevens over de incidentie van kanker, mortaliteit en overleving te presenteren. De site geeft ook schattingen voor de incidentie van dit jaar (2018) op basis van data afkomstig van vijf continenten en overlevingscijfers per tumorlocatie en per land in samenwerking met het

International Agency for Research on Cancer (IARC), het European Network of Cancer Registries (ENCR) en de International Association of Cancer Registries (IACR). Het European Cancer Information System is een opvolger van eerdere projecten, waaronder Eurocourse, waaraan prof. dr. Jan Willem Coebergh (emeritus hoogleraar Erasmus Universiteit en oud-hoofd afd. Onderzoek bij IKZ/IKNL) een belangrijke bijdrage heeft geleverd.

Het is de bedoeling dat ECIS jaarlijks een verzoek stuurt naar alle kankerregistraties in Europa, zodat actuele vergelijkingen mogelijk zijn tussen de kankerlast per land en alle landen in Europa. De hoeveelheid historische data binnen ECIS is nog beperkt (vanaf 2014). Het is de bedoeling dat het systeem volledig operationeel is voor de volgende oproep. Dr. Anna Gavin, voorzitter van de ENCR, zegt in Cancerworld dat ECIS een platform biedt voor alle Europese kankerregistraties om een gemeenschappelijke dataset in te dienen en te delen voor het kwantificeren van kanker en het volgen van trends en veranderingen in de tijd.

Cruciale rol

Kankerregistraties vervullen een cruciale rol bij het verbeteren van de kankerzorg en het onderbouwen en sturen van processen binnen de gezondheidszorg en besluitvorming op het gebied van volksgezondheidsbeleid binnen Europa (en daarbuiten). Daarnaast zijn er allerlei studies, waaronder Eurocare (samenwerkingsverband rond reductie en preventie van alcohol), Rarecare (zeldzame kankers), EPIC (kanker en voeding) en een groot aantal studies naar kanker bij kinderen die afhankelijk zijn en gebaseerd op de onafhankelijke, betrouwbare data van kankerregistraties.

Volgens dr. Anna Gavin kunnen alleen population-based registraties onbevooroordeelde informatie verstrekken aangezien deze registraties een bepaald geografisch gebied beslaan met alle patiënten en dus gebruikt kunnen worden voor epidemiologisch onderzoek, het beoordelen van screeningsprogramma's, het volgen van cohorten patiënten, et cetera. Dit in tegenstelling tot ziekenhuisregistraties die alleen gegevens bevatten van patiënten behandeld in een specifiek ziekenhuis, meestal zonder een bepaald geografisch gebied.

Uitdaging: privacyregels

Een uitdaging voor de kankerregistraties in Europa vormt het verzamelen van data in een tijd van steeds strengere privacyregels. Niet voor niets staat dit onderwerp op de agenda van de komende wetenschappelijke bijeenkomst van de ENCR in Kopenhagen. Daar zal ook aandacht worden geschonken aan datacodering en gegevensbescherming in verband met de invoering van de AVG/GDPR op 28 mei 2018. Kennis van de basisprincipes en gestandaardiseerde codering blijven cruciaal voor kankerregistraties om tijdig, schone gegevens af te leveren die voldoen aan wet- en regelgeving.

De ECIS-databank heeft op dit moment nog geen volledige dekking van alle gevallen van kanker in heel Europa. In diverse Europese landen bestaat namelijk nog geen landelijke dekking van kankerregistraties. Nederland, de Noord-Europese landen en het Verenigd Koninkrijk hebben wél een volledige dekking, maar dat geldt (nog) niet voor Frankrijk en Italië waar veel regionale kankerregistraties bestaan. De totale dekking binnen de EU ligt op circa 65%.

Gerelateerd nieuws

FHIR-oncologiespecificaties beschikbaar voor toegankelijk maken zorgdata

Vrouwelijke zorgprofessional typt achter laptop

Het versturen van nieuwe oncologische (klinische) diagnoses vanuit het ziekenhuis naar de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek is vaak nogal een klus. Gelukkig gaan inspiratie en innovatie hand in hand bij IKNL. Want na de recente aankondiging van Performation over de 𝐃𝐚𝐭𝐚𝐠𝐚𝐭𝐞𝐰𝐚𝐲 𝐯𝐚𝐧 𝐏𝐞𝐫𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐢𝐬 𝐨𝐧 𝐅𝐇𝐈𝐑, zijn we verheugd om onze eerste FHIR-oncologiespecificatie voor NKR-aanleveringen openbaar te maken. In deze specificatie staat beschreven welke gegevens en structuren van de FHIR-standaard (R4) moeten worden gebruikt voor het aanleveren van gegevens aan de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). 

lees verder

Oproep tweede pilot proactief gegevens delen in de palliatieve fase

Handen zorgprofessional op laptop

Proactieve zorgplanning houdt in dat zorgprofessionals de persoonlijke wensen en grenzen van patiënten met hen en hun naasten bespreken, vastleggen en zo nodig herzien. De uitkomsten van die gesprekken zijn op verschillende momenten en in verschillende zorgomgevingen relevant. Echter, proactieve zorgplanning gebeurt niet bij één zorgverlener of –organisatie. Ook de gekozen technische oplossing voor het delen van gegevens over proactieve zorgplanning beperkt zich in de praktijk niet tot één softwaresysteem of zorgproces. Binnen het project ‘Proactief gegevens delen in de palliatieve fase’ gaat eind januari 2024 de tweede pilot van start ten behoeve van het delen van gegevens tussen zorgorganisaties. Zorgorganisaties die hulp kunnen gebruiken bij het digitaliseren van gegevens over palliatieve zorg of bij het digitaal delen van deze gegevens tussen zorgorganisaties, kunnen zich nu aanmelden voor deelname aan de pilot.

lees verder