Cijfers kinderkanker
Hieronder vindt u een overzicht van de incidentie-, overlevings-, en sterftecijfers gebaseerd op data uit de Nederlandse Kankerregistratie.
In Nederland krijgen jaarlijks rond de 600 kinderen en tieners tot 18 jaar de diagnose kanker. Kinderkanker komt iets vaker voor bij jongens dan bij meisjes.
(De gestandaardiseerde incidentie (World Standardized Rate) is een weergave van het aantal diagnoses per 1 miljoen kinderen waarbij de leeftijdsverdeling over de tijd gelijk is getrokken.)
Stabilisatie van diagnoses
De afgelopen 35 jaar is het aantal kinderen dat gediagnosticeerd wordt met kanker, licht gestegen. De stijging werd zichtbaar in de jaren ’90 van de vorige eeuw en heeft met name te maken met de uitbreiding van de registratie van kinderkanker. Zo worden niet-maligne vormen van hersenkanker vanaf 2001 vastgelegd. Vanaf begin 2000 zien we dat het aantal nieuwe diagnoses stabiel is.
Piekleeftijd
In de incidentie van kinderkanker zit een piek bij heel jonge kinderen. Kinderen tussen de 4 en 10 jaar oud worden iets minder vaak getroffen door kanker. Vanaf de leeftijd van 10 jaar begint de incidentie weer toe te nemen.
Soorten kanker per leeftijdsgroep
Naarmate kinderen ouder worden, zien we een verschuiving in de kankersoorten die kinderen krijgen. In het eerste levensjaar zijn leukemie en neuroblastomen de meest voorkomende vormen van kanker. Leukemie vormt ook het grootste deel van kinderkanker onder 1-9 jarigen. Hersentumoren omvatten bijna 1/3 van alle kinderkankers onder 5-9 jarigen. Onder 15-17 jarigen zorgen lymfomen voor een kwart van de kankerdiagnoses. Kort samengevat: leukemie, neuro-, retino, nier- en leverblastomen nemen af met toenemende leeftijd, terwijl lymfomen, bot-, kiemcel- en epitheliale tumoren dan juist vaker voorkomen.
Op 1 januari 2023 waren ruim 5500 kinderen en jongvolwassenen in Nederland in leven die in hun kindertijd (0 tot 18 jaar) kanker kregen. De 10-jaarsprevalentie van kinderkanker is de afgelopen decennia gestegen. Ruim een derde van deze stijging komt doordat meer vormen van kinderkanker zijn vastgelegd in de Nederlandse Kankerregistratie. Het andere deel komt door verbeterde overleving.
De kans op overleving is in de laatste decennia sterk verbeterd voor kinderkanker. De meest recente cijfers laten zien dat 86% van de kinderen 5 jaar na diagnose nog in leven zijn.
Voor alle diagnosegroepen zien we verbetering in de 5-jaars overleving over de tijd, waarbij Hodgkin lymfoom, retinoblastomen, laaggradige gliomen in de hersenen en kiemceltumoren de beste prognose hebben met een 5-jaars overleving van meer dan 95%. De prognose voor hersentumoren, zoals medulloblastomen, neuroblastomen en osteosarcomen is minder goed met een 5-jaars overleving van minder dan 75%.
Hooggradig glioom is een vorm van kinderkanker die moeilijk te behandelen is en een slechte prognose heeft. In de grafiek hieronder is een daling zichtbaar van de overleving bij hooggradig glioom. Die daling heeft in dit geval niet te maken met een daadwerkelijke verslechtering van de prognose, maar met een verschuiving in de registratie.
Kanker is de belangrijkste ziekte-gerelateerde doodsoorzaak onder kinderen en jongeren tot 20 jaar. Gelukkig is er afgelopen decennia sprake van een dalende sterfte als resultaat van een verbetering van de overleving (door betere diagnostiek en behandelingen). In 2023 overleden 83 kinderen en tieners aan kanker.
Hersentumoren en andere solide tumoren vormen de belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen en tieners die gediagnosticeerd zijn met kanker.
Een belangrijke kanttekening bij deze sterftecijfers is dat kinderen en tieners die overleden zijn aan hun ziekte na hun 20ste verjaardag hierin niet zijn meegenomen.
Bron: CBS Sterftecijfers, lees ook het overzicht van CBS