Nieuws

Sinds de invoering van volumenormen voor blaasverwijdering (radicale cystectomie) is de behandelvariatie tussen ziekenhuizen in Nederland afgenomen. Maar de kans op het krijgen van een radicale cystectomie verschilt nog steeds tussen diagnoseziekenhuizen en heeft invloed op de algehele 2-jaarsoverleving van deze patiënten. Dat blijkt uit onderzoek van Dorien Ripping (IKNL) en collega’s. Factoren die een rol spelen zijn leeftijd, tumorstadium, sociaaleconomische status, ziekenhuistype en het cystectomievolume van per ziekenhuis.

Op dit moment wordt de reguliere zorg weer afgeschaald vanwege de tweede COVID-19-golf. Naast afname en uitstel van het aantal kankerdiagnoses zijn andere effecten op de oncologische zorg nog grotendeels onbekend. Welk effect heeft uitstel of aanpassing van de zorg op de uitkomsten van behandeling? Deze en andere vragen kunnen in de toekomst worden beantwoord op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR).

November 2017 is de BlaZIB-studie officieel van start gegaan met het includeren van blaaskanker patiënten. Doel van dit onderzoek is inzicht te geven in de stand van zaken van de blaaskankerzorg in Nederland met behulp van data uit de dagelijkse, klinische praktijk en knelpunten en verbeterpunten op te sporen die kunnen bijdragen aan het verbeteren van de blaaskankerzorg in Nederland. De uitkomsten van deze studie zullen naar verwachting ook aanknopingspunten bieden voor betere blaaskankerzorg elders in Europa.

De Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) heeft IKNL gevraagd om vanaf 1 augustus 2020 de kwaliteitsregistratie uit te voeren voor de prostatectomieën en cystectomieën in Nederlandse ziekenhuizen. Kwaliteitsregistraties zijn belangrijk voor het monitoren van de kwaliteit van zorg. IKNL gaat op basis van de verzamelde data een rapportage opstellen voor de NVU, waarin inzicht wordt gegeven in de geleverde zorg en op basis waarvan eventuele kwaliteitsverbeteringstrajecten kunnen worden geïnitieerd.

Er is bij patiënten met niet-spierinvasieve blaaskanker géén duidelijk verband tussen enerzijds de gemiddelde volwassen BMI en diabetes mellitus en anderzijds het risico op terugkeer of progressie van de ziekte in de eerste vijf jaar na de diagnose. Dat concluderen Jelle Evers (Radboudumc) en collega’s. De onderzoekers adviseren deze relaties verder te onderzoeken in prospectieve studies met gedetailleerde informatie over gewicht (inclusief gewichtsverandering) en diabetes mellitus voor en na de diagnose blaaskanker.

In 2019 is onderzoek gedaan naar de kenmerken en behandeling van patiënten met blaaskanker die al bij diagnose metastasen op afstand hebben. Hiervoor zijn alle patiënten (circa 650) gedetailleerd in kaart gebracht die in 2016 en 2017 zijn gediagnosticeerd. Van de patiënten die behandeld werden met chemo- of immunotherapie was de helft na elf tot dertien maanden nog in leven tegenover slechts drie maanden van de niet-behandelde patiënten. Het onderzoek vond plaats als onderdeel van de Prospective Bladder Cancer Infrastructure (ProBCI).

Een urotheelcelcarcinoom in de hoge urinewegen en het recidief van urotheelcelcarcinoom in de blaas zijn zeer waarschijnlijk klonaal gerelateerd. Patiënten met een primair urotheelcelcarcinoom in de hoge urinewegen lopen een groot risico om later een urotheelcelcarcinoom in de blaas te ontwikkelen. Indien het merendeel van deze tumoren inderdaad klonaal gerelateerd is, biedt dat in de toekomst wellicht opties voor nieuwe diagnostiek en vroegere detectie. Dat concluderen Thomas van Doeveren en collega’s op basis van een literatuurstudie.

Inmiddels zijn van ongeveer 5.000 patiënten met blaaskanker (CIS, T1 en hoger) uitgebreide data verzameld over patiënt- en tumorkenmerken, diagnostiek en behandeling in het kader van BlaaskankerZorg In Beeld (BlaZIB). Doel is inzicht te geven in verschillende aspecten van de blaaskankerzorg in Nederland en aangrijpingspunten te identificeren om deze zorg waar mogelijk te verbeteren. Voor de zomer verwachten IKNL-onderzoekers het totale aantal van 6.000 patiënten te includeren.