Nieuws

Zeldzame vormen van kanker zijn nauwelijks bekend bij het grote publiek. Toch krijgt in Nederland circa één op de vijf patiënten met kanker een zeldzame vorm van deze ziekte. Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), zorgprofessionals en patiëntorganisaties (VSOP en NFK) hebben voor het eerst de knelpunten rond deze zeldzame vormen van kanker in kaart gebracht. In het rapport ‘Kankerzorg in beeld: zeldzame kanker’ staan tien essentiële aanbevelingen om de vaak slechte prognose van deze groep patiënten te verbeteren.

De Joint Research Centre en de European Network of Cancer Registries hebben 5 februari 2018 een nieuw dataplatform gelanceerd voor het raadplegen en uitwisselen van statistische informatie over kanker in Europa, het European Cancer Information System (ECIS). Kanker lijkt op het eerste gezicht een ziekte die Europeanen willekeurig treft, maar in de praktijk is er grote variatie in de incidentie, sterfte en overleving van kanker. 

In 2017 zijn er in Nederland circa 110.000 nieuwe gevallen van kanker gediagnosticeerd. Dat blijkt uit nieuwe incidentiecijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), een databank die wordt onderhouden door het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Kanker aan de spijsverteringsorganen (vooral darmkanker) was vorig jaar de meest voorkomende kanker. Dit heeft vooral te maken met toenemende vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Sinds de invoering van het bevolkingsonderzoek nam de incidentie van darmkanker toe, maar die incidentie lijkt nu weer te dalen. Een andere opvallende vaststelling is dat de incidentie van longkanker bij vrouwen zich lijkt te stabiliseren. 

In 2016 werden ruim 17.000 nieuwe diagnoses van borstkanker gesteld, ongeveer gelijk aan een jaar eerder. Bij circa 14.600 patiënten ging het om een invasieve vorm van borstkanker. Bij de overige patiënten gaat het om DCIS, een voorstadium van borstkanker. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De cijfers tonen aan dat het aantal vrouwen met uitgezaaide borstkanker bij diagnose is toegenomen. Dat is mogelijk een gevolg van de introductie van betere diagnostische technieken. IKNL ondersteunt daarom wetenschappelijk onderzoek naar achterliggende oorzaken en betere behandelingen.

Bijna een kwart (24%) van alle gevallen van kanker die tussen 2000 en 2007 in Europa zijn gediagnosticeerd, vallen onder de definitie ‘zeldzame kanker’. Dat blijkt uit een publicatie in The Lancet Oncology van de RARECARENet Working Group gebaseerd op data van zeven Europese kankerregistraties, waaronder de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De totale incidentie steeg met 0,5% per jaar, terwijl de 5-jaars relatieve overleving voor de meeste zeldzame kankersoorten toenam met 3%. De onderzoekers signaleren een grote variatie in het aandeel gecentraliseerde behandelingen, zowel per zeldzame kankersoort als tussen landen. Nederland en Slovenië hadden de hoogste behandelvolumes per ziekenhuis.

Op 1 augustus is het Wereld longkankerdag. Dé aanleiding om te benadrukken dat longkanker een groot probleem is, dat nog altijd veel aandacht verdient. In 2015 werd de ziekte bij 12.589 mensen in Nederland vastgesteld. Dat blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), een databank waarin IKNL de data van alle patiënten met kanker bijhoudt. Het CBS maakte onlangs bekend dat in 2016 10.670 mensen aan de gevolgen van longkanker overleden. In 2015 waren dat er minder, namelijk 10.420 patiënten (bron: CBS). Longkanker staat daarmee op plek vier qua nieuw gediagnosticeerde patiënten met kanker. Het bezet de eerste plek van het aantal mensen dat overlijdt aan kanker. Een update van de cijfers. 

Bij kinderen in de leeftijd van 0-14 jaar zijn leukemie, tumoren in het centraal zenuwstelsel en lymfomen wereldwijd de meest voorkomende kankersoorten. Op hogere leeftijd (15-19 jaar) wijzigt die rangorde zich in lymfomen, de groep ‘epitheliale tumoren en melanomen’ en leukemie. Dat blijkt uit een grote internationale studie waaraan 153 kankerregistraties uit 62 landen deelnamen onder leiding van dr. Eva Steliarova-Foucher (IARC) en collega’s. Namens de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) werkte dr. Otto Visser mee aan het onderzoek. De uitkomsten kunnen bijdragen aan het opsporen van oorzaken en het formuleren van volksgezondheidsbeleid door overheden om te voldoen aan de Sustainable Development Goals.
 

Er zijn sterke aanwijzingen dat behandeling van kanker met doxorubicine tijdens de kinderjaren leidt tot een hoger risico om op latere leeftijd opnieuw kanker te ontwikkelen, met name borstkanker. Blootstelling aan het middel cyclofosfamide op jeugdige leeftijd verhoogt het risico op sarcomen. Die conclusies staan te lezen in een publicatie van Jop Teepen (Emma Kinderziekenhuis, AMC) en collega’s in de Journal of Clinical Oncology. Volgens de auteurs is deze informatie belangrijk voor het opstellen van toekomstige behandelprotocollen en richtlijnen voor de surveillance van kinderen die met chemotherapie zijn behandeld.