Stijgende incidentie plaveiselcelcarcinoom vraagt om herziening zorgbeleid rond huidkanker
De incidentie cutaan plaveiselcelcarcinoom blijft stijgen, vooral onder vrouwelijke patiënten. Ook hebben patiënten in toenemende mate te maken met opeenvolgende diagnosen van plaveiselcelcarcinoom. Dit duidt volgens Selin Tokez (Erasmus MC) en collega’s op een significante belasting van zowel de huidige als toekomstige dermatologische zorg in Nederland. Herziening van het beleid is nodig om deze stijgingen een halt toe te roepen.
De meeste studies over de incidentie van plaveiselcelcarcinoom van de huid gaan tot dusver uitsluitend over de eerste incidentie van deze ziekte per patiënt. Gelet op de stijgende incidentie en frequent optreden van meervoudige plaveiselcelcarcinomen, zijn population-based data nodig om inzicht te krijgen in eerste en daaropvolgende incidenties. Het doel van deze studie was de jaarlijkse, gestandaardiseerde incidentieratio’s te berekenen van histopathologisch bevestigde eerste en latere plaveiselcelcarcinomen en tevens een inschatting te maken van de toekomstige incidentie tot 2027.
Studieopzet
De onderzoekers includeerden gegevens van 145.618 patiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) met een eerste incidentie van histopathologisch bevestigd plaveiselcelcarcinoom die tussen 1 januari 1989 en 31 december 2017 zijn gediagnosticeerd. Daarnaast werden alle patiënten met meerdere plaveiselcelcarcinomen geïncludeerd die in 2017 zijn gediagnosticeerd.
De leeftijdgestandaardiseerde incidentie van plaveiselcelcarcinoom werd berekend en gestandaardiseerd volgens de ‘European Standard Population 2013’ en de ‘US Standard Population 2000’ per geslacht, leeftijdsgroep, lokalisatie en ziektestadium. Met behulp van een regressiemodel werd de toekomstige incidentie van plaveiselcelcarcinoom geschat tot aan 2027.
Resultaten
Van de geïncludeerde patiënten (n= 145.618) die tussen 1989 en 2017 voor de eerste keer zijn gediagnosticeerd met plaveiselcelcarcinoom, was 58% man (n=84.572). De gemiddelde leeftijd was 74,5 jaar. De European Standardized Rate (ESR) steeg op basis van de incidentiecijfers substantieel. De grootste stijging (8,2%) werd waargenomen bij vrouwelijke patiënten in de periode 2002 tot 2017 (95% betrouwbaarheidsinterval 7,6% - 8,8%).
De ESR voor eerste diagnose van cutaan plaveiselcelcarcinoom was voor mannen 107,6 per 100.000 persoonsjaren in 2017 (een toename van 40 per 100.000 persoonsjaren sinds 1989) en voor vrouwen 68,7 per 100.000 persoonsjaren (een toename van 14 per 100.000 persoonsjaren sinds 1989). De corresponderende US Standardized Rate in 2017 was 71,4 per 100.000 persoonsjaren voor mannen en 46,4 per 100.000 persoonsjaren voor vrouwen.
Bij mannen steeg de ESR voor meerdere diagnosen van plaveiselcarcinoom per patiënt met 58,4% (van 107,6 naar 170,4 per 100.000 persoonsjaren) en bij vrouwen met 34,8% (68,7 naar 92,6 per 100.000 persoonsjaren). De geschatte ESR voor het komende decennium (tot 2027) laat een verdere toename zien van 23% voor mannelijke patiënten (ESR tot 132,4 per 100.000 persoonsjaren; 95% betrouwbaarheidsinterval 126-139) en 29,5% voor vrouwelijke patiënten (ESR tot 89 per 100.000 persoonsjaren; 95% betrouwbaarheidsinterval 84-94).
Conclusie en aanbevelingen
Selin Tokez en collega’s concluderen dat zowel de huidige als de geschatte incidentie tot 2027 een hoge en oplopende trend voor plaveiselcelcarcinoom van de huid laten zien. Vergeleken met andere kankersoorten is de incidentie van plaveiselcelcarcinoom het hoogste en de incidentie daarvan blijft toenemen, terwijl de incidentie van bijna alle maligne neoplasmen in Nederland zijn afgevlakt. De uitkomsten van deze studie onderstrepen de noodzaak om het beleid ten aanzien van huidkanker te herzien om de toenemende zorglast op te kunnen vangen. Mede gelet op de nog hogere belasting van de dermatologische zorg wanneer opeenvolgende incidenties van plaveiselcelcarcinoom worden meegeteld.
Volgens de onderzoekers is specifiek aandacht nodig voor het identificeren van plaveiselcelcarcinomen van de huid met een hoog risico en patiënten die een verhoogd risico lopen op het krijgen van meerdere plaveiselcelcarcinomen om zo efficiënt mogelijke follow-up-schema’s te realiseren. Primaire preventie blijft echter de belangrijkste strategie om de stijgende incidenties een halt toe te roepen. De onderzoekers benadrukken daarom het belang en de waarde van een volledige, landelijke registratie van plaveiselcelcarcinomen met dezelfde kwaliteit als bij andere invasieve en maligne neoplasmen om de ziekte- en zorglast adequaat te monitoren.
- Selin Tokez, Loes Hollestein, Marieke Louwman, Tamar Nijsten, Marlies Wakkee: Incidence of Multiple vs First Cutaneous Squamous Cell Carcinoma on a Nationwide Scale and Estimation of Future Incidences of Cutaneous Squamous Cell Carcinoma. JAMA Dermatol. 2020 Oct 28.
- Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl
