Pancreas zorgproces voor klinische studie beschikbaar in beslisbomen

De Dutch Pancreatic Cancer Group (DPCG) heeft een kwaliteitsproject, genaamd PACAP-1-studie, opgezet om de overleving en kwaliteit van leven voor patiënten met alvleesklierkanker (pancreascarcinoom) in Nederland te verbeteren door implementatie van best practices. Bij de start van het project zijn de best practices zijn in beslisbomen overzichtelijk weergegeven om de implementatie te bevorderen. Deze beslisbomen zijn inmiddels voor een ieder te raadplegen. 
 
Het primaire doel van de PACAP-1-studie is het verbeteren van de algehele overleving na 1 jaar bij alle patiënten met alvleesklierkanker in Nederland door implementatie van belangrijke best practices. Deze best practices zijn een-voor-een in alle 17 clusters van ziekenhuizen inclusief pancreascentrum geïmplementeerd. Recentelijk is het laatste cluster overgegaan naar de PACAP-1 best practices.
 
Prof. dr. Marc Besselink: 'Onze ervaringen binnen de PACAP-1 trial zijn dat ziekenhuizen hun zorgen hebben aangepast richting of volledig conform de best practices en nieuwe richtlijnen. Echter, het zal nog ruim een jaar duren voordat we data kunnen analyseren. Pas dan kunnen conclusies trekken over de invloed van de PACAP-1 trial. Hopelijk is de zorg dan optimaal vergelijkbaar van hoog niveau en verbeteren daarmee ook de patiëntuitkomsten inclusief kwaliteit van leven.'

Implementatie best practices

De studie heeft het design van een multicenter stepped-wedge cluster randomized controlled trial (RCT), een vorm van gerandomiseerd onderzoek waarbij een interventie getrapt wordt ingevoerd. Arts-onderzoekers Tara Mackay en Anouk Latenstein: 'Gedurende de PACAP-1 trial hebben wij de best practices in alle ziekenhuizen in Nederland geïmplementeerd. Nederland was hierbij opgedeeld in 17 regio’s, bestaande uit een DPCG (Dutch Pancreatic Cancer Group) centrum, oftewel een centrum dat pancreaschirurgie verricht, en de verwijzende centra. Middels een centrale kick-off avond werden de best practices aan de gehele regio gepresenteerd. Indien nodig kwamen wij nog langs voor extra of verdiepende presentaties'.
 
Voor een overzichtelijke weergave van de best practices zijn er bij de start van het project beslisbomen voor het geven van chemotherapie ontwikkeld. Deze werden gedurende de looptijd van het project gepubliceerd op een afgeschermde omgeving van Oncoguide. Ziekenhuizen die overgingen op het studieprotocol werd toegang tot deze omgeving van Oncoguide verleend. Aangezien alle ziekenhuizen nu over zijn op de best practices, zijn de beslisbomen nu op de reguliere, openbaar toegankelijke omgeving van Oncoguide gepubliceerd.
 
Dr. Hanneke Wilmink: 'De beslisbomen hebben geholpen bij het landelijk optimaliseren van het chemotherapie beleid bij een pancreascarcinoom. De beslisbomen geven in een gemakkelijke structuur weer welke stappen volgens de huidige richtlijnen gevolgd zouden moeten worden bij de behandeling met chemotherapie. Met name oncologen in opleiding gaven aan deze structuur prettig te vinden, omdat het snel en overzichtelijk werkt.'  
 
De PACAP-1 best practices waren de optimalisatie van het chemotherapie beleid, optimalisatie van de behandeling van exocriene pancreasinsufficiëntie middels  pancreasenzymsuppletie (hierbij werd zowel aandacht gevraagd voor het vaker diagnosticeren c.q. voorschrijven én voor het individualiseren van de behandeling middels verwijzing naar diëtist of verpleegkundig specialist), en de optimalisatie van biliaire drainage middels het gebruik van een metalen stent ten opzichte van een plastic stent.

Meer informatie

Voor vragen over de PACAP-1 studie kunt u contact opnemen met Tara Mackay en Anouk Latenstein, arts-onderzoekers Dutch Pancreatic Cancer Group (DPCG) en Amsterdam UMC (pacap-1@pdcg.nl).
 
Voor vragen over de beslisbomen of Oncoguide kunt u contact opnemen met Kees Ebben, klinisch informaticus IKNL.
 
Gerelateerd nieuws

Circa helft patiënten met alvleesklierkanker en cachexie krijgt consult bij diëtist

man op consult bij diëtist

Tweederde van de patiënten met alvleesklierkanker krijgt te maken met cachexie. Toch ontving tussen 2015 en 2018 maar circa de helft van deze patiënten een consult bij een diëtist. Dat blijkt uit onderzoek van Anouk Latenstein (Amsterdam UMC) en collega’s. De overleving van patiënten met en zonder cachexie was vergelijkbaar, maar daalde significant bij ernstiger (≥10%) gewichtsverlies. Volgens de onderzoekers is er meer bewustzijn nodig over cachexie en de preventie van ernstig gewichtsverlies.

lees verder

Landelijk onderzoek versnellen: Deltaplan Alvleesklierkanker & PACAP-cohort

Deltaplan Alvleesklierkanker

Wetenschappelijk onderzoek naar de behandeling van alvleesklierkanker versnellen. Dat is het doel van het Deltaplan Alvleesklierkanker. De initiatiefnemers zijn vijftien expertisecentra verenigd in de Dutch Pancreatic Cancer Group, patiëntenplatform Living With Hope en de Maag Lever Darm Stichting. Interview met prof. dr. Marc Besselink (chirurg, Amsterdam UMC) in het kader van Pancreasdag 2020. Hij ziet diverse mogelijkheden voor efficiënter onderzoek in combinatie met PACAP en met gebruik van de Nederlandse Kankerregistratie. “Met het PACAP operationeel cohort kunnen we snel gerandomiseerde trials uitvoeren. Ook met geringe aantallen patiënten.”  

lees verder