Kankerbehandelingen tijdens covid-19-pandemie
In verband met de COVID-19-uitbraak zijn door de wetenschappelijke verenigingen behandelprotocollen voor kankerpatiënten aangepast, zowel om de risico’s op COVID-19-besmetting voor patiënten zo laag mogelijk te houden als om de meest noodzakelijke zorg te prioriteren. In lijn met het gedaalde aantal diagnoses is het aantal operatieve ingrepen bij kanker in het voorjaar gedaald, dat blijkt uit gegevens die DHD en IKNL samenbrachten.
Vanaf week 12 (eind maart) waren er een kwart minder operatieve ingrepen dan in het gemiddelde van week 2 t/m 8. Vanaf medio mei (week 20) is het aantal operatieve ingrepen weer gestegen.
Bij hormoontherapie, bestraling en immunotherapie is hetzelfde patroon te zien als bij de operatieve ingrepen. Het kleinste effect is er bij de behandeling met chemotherapie: vanaf week 12 is een kleine daling zichtbaar, maar in de daarop volgende weken treedt er weer herstel op. De onderstaande figuren laten het aantal behandelde patiënten zien. Het kan zijn dat op basis van de aangepaste protocollen de dosering of het aantal giften/fracties of kuren van chemotherapie, immunotherapie, hormoontherapie en bestraling anders zijn dan voor de coronacrisis.
Zorg op afstand
Alle zorg die op afstand kan, wordt zoveel mogelijk buiten het ziekenhuis gehouden. Het aantal telefonische en beeldconsulten is daardoor flink gestegen, terwijl de herhaal-polikliniekbezoeken sterk zijn afgenomen.
Tweede golf
Door het stijgende aantal opnames van patiënten met COVID-19 hebben ziekenhuizen dit najaar de planbare zorg opnieuw deels afgeschaald. Ook zijn er weer minder verwijzingen vanuit huisartsen naar het ziekenhuis. Naar verwachting zijn de eventuele effecten hiervan op het aantal kankerdiagnoses in de cijfers van november zichtbaar. De cijfers komen medio december beschikbaar
Monitoring effecten van latere diagnose
Het is nog niet te zeggen of door de vertraging in diagnostiek kanker vaker in latere stadia wordt gediagnosticeerd. Bij een diagnose in een later stadium van kanker kan een zwaardere behandeling nodig zijn en kan de kans op overleving verminderd zijn. Of de gewijzigde behandelprotocollen gevolgen hebben voor de uitkomsten is evenmin duidelijk. De gevolgen van de COVID-19-epidemie op het aantal kankerdiagnoses, behandelpatronen en uiteindelijk ook de uitkomsten zal IKNL blijven monitoren, in samenwerking met Pathologisch-Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief (PALGA) en DHD, in nauwe afstemming met de partners van de landelijke Taskforce Oncologie en de Nederlandse Zorgautoriteit.
