De aanpak van de gevolgen van kanker vraagt maatwerk

Voor de gevolgen van kanker en behandeling is zorg en ondersteuning beschikbaar die klachten kan doen verminderen of kan helpen om beter met klachten om te gaan. De behoefte aan ondersteuning bij deze gevolgen verschillen per persoon en dit vraagt om maatwerk: juiste informatie, monitoring of ondersteuning op het moment dat de behoefte daar is. Dit wordt onderbouwd in het verdiepende deel behorende bij het rapport ‘Kankerzorg in beeld: over leven met en na kanker’ dat IKNL en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) onlangs hebben uitgegeven. 

Aanbevelingen zorg op maat

Het informeren, monitoren en ondersteunen van mensen met kanker bij het omgaan met de gevolgen van de ziekte is idealiter een integraal onderdeel van de oncologische zorg. Het is belangrijk dat dit vanaf diagnose van de ziekte tot ver na de behandeling op een goede manier is georganiseerd. Het rapport geeft hiervoor de volgende aanbevelingen voor zorgprofessionals en zorgorganisaties:

Informeer op maat

Informatievoorziening over de gevolgen van kanker en gevolgen van de behandeling voor kanker is een integraal onderdeel van de oncologische behandeling. Deze gegevens worden vastgelegd in een persoonlijk zorgplan. Hierover vindt een gesprek plaats met de (ex-)patiënt. Houd zowel rekening met de individuele situatie als met de persoonlijke behoefte aan informatie van de (ex-)patiënt.

Monitor op maat

Het samen met de patiënt verkennen van de behoefte aan zorg voor de ervaren gevolgen, is een integraal deel van de zorg voor mensen die leven met of na kanker. Doe dat in een gesprek, gevolgd door adviezen en verwijs indien nodig. Bepaal de  frequentie van monitoring op de terugkeer van kanker op basis van de kans op terugkeer van de ziekte. Patiënten met een hoog risico kunnen vaker worden gecontroleerd. Mensen met een laag risico hoeven juist minder vaak voor een medische nacontrole naar het ziekenhuis. Dat vermindert reistijd en belasting voor de patiënt en verlicht de druk op zorgverleners en het zorgbudget. 

Ondersteun op maat

Idealiter bereikt de beschikbare ondersteuning en zorg de mensen die leven met of na kanker en die behoefte hebben aan professionele ondersteuning of begeleiding. Deze zorg en ondersteuning worden op maat aangeboden onder het mom van ‘niet meer dan nodig, niet minder dan noodzakelijk’. Het is essentieel dat medische, verpleegkundige, paramedische en psychosociale zorgverleners en onder meer ondersteuners op het gebied van werk nauw samenwerken en kennis uitwisselen.

Organiseer op maat

De organisatie van zorg voor (late) gevolgen van kanker moet, als het kan, laagdrempelig en dichtbij huis plaatsvinden. Als specialistische oncologische zorg nodig is, dan gebeurt dat in het ziekenhuis. De huisarts wordt belangrijker. Die krijgt een grotere rol bij de bespreking van de gevolgen van kanker, vooral na afronding van de behandeling in het ziekenhuis. Er moet rekening mee worden gehouden dat de huisartsenzorg al onder grote druk staat. Dus moeten praktijkondersteuners en verpleegkundigen in een huisartsenpraktijk of in de wijk een grotere rol krijgen. In het ziekenhuis is de verpleegkundig specialist de expert die de medisch specialist ondersteunt.

Lees de onderbouwing

In het verdiepende deel van het rapport ‘Kankerzorg in beeld, over leven met en na kanker’ vindt u beschrijvingen van de studies waarop deze aanbevelingen zijn gebaseerd.

Actieplan

Het rapport ‘Over leven met en na kanker’ is op 12 april gepresenteerd op het  Kankeroverleverschapsymposium in Driebergen. De Taskforce Cancer survivorship van zorgprofessionals, patiëntvertegenwoordigers, beleidsmakers en onderzoekers stellen dit jaar een actieplan op om de zorg voor gevolgen van kanker te integreren in de medische behandeling.  

Meer informatie

Zie ook het nieuwsbericht: Meer dan 800.000 mensen leven met de gevolgen van kanker

Gerelateerd nieuws

Intensieve samenwerking zorgt voor versnelling eerstelijns oncologiezorgnetwerken

Steeds meer mensen overleven kanker, maar houden wel last van de gevolgen van de ziekte en de behandeling ervan. Het belang van een goed -en goed op elkaar afgestemd- aanbod van zorg en ondersteuning in de eerste lijn wordt daarmee steeds groter. Regionale en lokale oncologiezorgnetwerken voorzien in die behoefte. In een recent artikel van De Eerstelijns wordt geschetst hoe intensieve samenwerking ervoor gezorgd heeft dat oncologiezorgnetwerken zich verder kunnen professionaliseren.

lees verder

Oncologienetwerk voor de gevolgen van kanker: meerwaarde voor de patiënt

dokter in overleg

Er leven bijna 800.000 mensen in Nederland die kanker hebben of hebben gehad. Dit aantal groeit. In 2030 zijn het naar verwachting al bijna één miljoen mensen. Veel mensen ervaren negatieve gevolgen en klachten van de kanker en de behandeling. Eén op de vier is bijvoorbeeld ernstige vermoeid, één op de drie heeft angstklachten, bijvoorbeeld voor terugkeer van de ziekte en ruim één op de drie kan niet als vanouds sociaal functioneren. Om alle mensen die leven met en na kanker de juiste zorg voor de gevolgen van kanker te kunnen geven, op de juiste plek -waar mogelijk dichtbij huis- is het belangrijk dat er voldoende lokale en regionale oncologienetwerken zijn, ook voor de gevolgen van kanker.
 

lees verder