Routekaart helpt medisch specialisten bij maatwerk behandeling prostaatkanker

Een online routekaart helpt medisch specialisten de best passende behandeling te kiezen voor prostaatkankerpatiënten. Deze routekaart is beschikbaar als beslisondersteuning op www.Oncoguide.nl en kwam tot stand door de richtlijn prostaatkanker uit te tekenen in beslisbomen. Afgelopen 19 oktober nam de initiatiefnemer hiervan, prof. dr. Theo de Reijke, afscheid als uroloog bij Amsterdam UMC, locatie AMC. Hij benadrukte in zijn afscheidscollege dat de toenemende behandelmogelijkheden voor prostaatkanker leiden tot maatwerk en dat ongewenste variatie van zorg verminderd moet worden.

De Reijke: ‘Uit het Signaleringsrapport van KWF blijkt dat de kwaliteit van zorg voor patiënten met prostaatkanker verschilt binnen Nederland. De eerste ingeving is dan dat medisch specialisten altijd de richtlijn moeten volgen, maar richtlijnen zijn niet direct praktisch toepasbaar. Bij steeds meer patiënten is maatwerk nodig en dat is lastig uit een richtlijn van honderden pagina’s te halen. Met de beslisondersteuning Oncoguide is het behandeladvies voor een patiënt wel snel te checken. Daarnaast wordt hard gewerkt aan optimale samenwerking in de regio om de kwaliteit van zorg verder te verbeteren. Want met het vele maatwerk kan één ziekenhuis niet meer voor elke patiënt de beste zorg leveren. We zullen meer gebruik moeten maken van elkaars expertise.’

De richtlijn prostaatkanker is de leidraad voor medisch specialisten voor de beste behandeling voor patiënten met prostaatkanker. Een expertgroep (bestaande uit alle disciplines die betrokken zijn bij de behandeling van patiënten met prostaatkanker) heeft de richtlijn met hulp van Integraal Kankercentrum Nederland omgezet in beslisbomen. De Reijke is de voorzitter van de richtlijncommissie namens de Nederlandse Vereniging voor Urologie en heeft leiding gegeven aan de expertgroep.

Behandeling is maatwerk

De Reijke: ‘Voor patiënten met een ‘laag-risico’ prostaatkanker ligt de focus op het maken van de juiste behandelkeuze voor de individuele patiënt en het voorkomen van overbehandeling. Bij patiënten met uitgezaaide kanker gaat het om verschillende behandelmogelijkheden op maat, die elk voor een specifieke groep de overleving kunnen verbeteren. Door deze toename aan behandelmogelijkheden worden richtlijnen steeds complexer en omvangrijker. Met beslisbomen zijn de behandelkeuzes sneller te overzien.’ De digitale beslisondersteuning is een weergave van de richtlijn en is vanaf 10 november te vinden op www.oncoguide.nl. Deze routekaarten in Oncoguide waren eerder al beschikbaar voor borstkanker en darmkanker.

Door patiënt- en ziektekenmerken in te voeren in Oncoguide leiden beslisbomen de medisch specialist stap voor stap naar een behandeladvies. Het uiteindelijke behandeladvies wordt gewogen in een multidisciplinair overleg (MDO) met alle betrokken specialisten waaronder een uroloog, patholoog, radiotherapeut en medisch-oncoloog. ‘Het MDO kan natuurlijk ook tot een afwijkend advies komen’, zegt De Reijke. ‘Dan kan de specialist de reden daarvan invoeren in Oncoguide. Met die feedback kunnen we de richtlijn en de bijbehorende beslisbomen weer verder verbeteren.’

De beslisbomen in Oncoguide zijn door de medische terminologie niet eenvoudig te lezen voor patiënten. De Reijke: ‘In het overleg met de patiënt, waarbij de medisch specialist het MDO behandeladvies voorstelt, kan hij/zij Oncoguide laten zien, aangevuld met toegankelijke informatie in brochures of op kanker.nl. Een vertaalslag naar toegankelijke weergaves voor patiënten is een wens voor de toekomst. Daarnaast is ook een wens dat de studies die in Nederland lopen, gekoppeld worden aan de diverse ziektestadia, zodat er meer patiënten uitgenodigd kunnen worden dan tot nu toe gebeurt.’

Data uitwisselen voor veilige zorg

In de huidige versie van Oncoguide moeten patiënt- en ziektekenmerken nog handmatig ingevoerd worden. Er wordt gewerkt aan geautomatiseerde koppelingen met EPD's, zodat het overtikken van gegevens niet meer nodig is. Dat kan dankzij de eenduidige terminologie die is vastgesteld in de informatiestandaard prostaatkanker. Deze is afgestemd op internationale terminologieën en classificaties en opgesteld samen met zorgprofessionals. 

De Reijke: ‘Zo is bijvoorbeeld precies afgesproken hoe het stadium van de tumor wordt vastgelegd. Daarover kunnen dus geen misverstanden meer zijn tussen specialisten of tussen ziekenhuizen. Hiermee wordt het ook eenvoudiger voor ziekenhuizen om gegevens uit te wisselen als meerdere ziekenhuizen samenwerken bij de behandeling. Dat is belangrijk, zodat patiënten overal in Nederland kunnen rekenen op dezelfde hoge kwaliteit van zorg.’

Gerelateerd nieuws

RECOVER-studie onderzoekt behandelingen prostaatkanker

links een operatiekamer met arts die robotchirurgie toepast en rechts een operatiekamer met arts die radiotherapie toepast bij prostaatkanker

Afgelopen juni ging officieel de RECOVER-studie van start. In deze studie worden twee veelgebruikte behandelingen voor patiënten met vergevorderde prostaatkanker zonder uitzaaiingen met elkaar vergeleken; de (robot geassisteerde) operatie en uitwendige bestraling, vaak gecombineerd met hormoontherapie.

lees verder

De rol van het MDO bij implementatie van innovatieve behandelstrategieën

oplettende artsen tijdens multidisciplinair overleg of MDO

Kennis uit klinische trials bereikt medisch specialisten vaak snel. Het toepassen van nieuwe behandelingen zoals effectief bevonden in deze klinische trials, blijkt in de praktijk echter complex en uitdagend. Het Multidisciplinair Overleg (MDO) zou hierin een faciliterende rol kunnen spelen.

lees verder