Consultatie palliatieve zorg beweegt mee met ontwikkelingen in netwerkzorg
Zorgverleners die bij de zorg voor patiënten in de palliatieve fase advies willen, kunnen een specialist in palliatieve zorg telefonisch consulteren via de consultatiefunctie die IKNL faciliteert. De consultatiefunctie palliatieve zorg werd in 2017 uitgevoerd door 34 consultatieteams, die samen voor een landelijke dekking zorgen. De consulten worden vastgelegd in een webbased registratiesysteem voor (transmurale) consultatie (PRADO) en worden jaarlijks beschreven in een rapportage. De verdergaande professionalisering van de palliatieve zorg en de ontwikkelingen in de netwerken maken het noodzakelijk dat de consultatiefunctie van IKNL blijft mee veranderen.
Het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland (IKNL/Palliactief, 2017) beschrijft uitgangspunten voor de samenwerking tussen generalistische en specialistische palliatieve zorg. Daar waar nodig dient ondersteuning beschikbaar te zijn van specifiek in palliatieve zorg opgeleide zorgverleners en consulenten.
Om gespecialiseerde palliatieve zorg te geven aan die patiënten die het nodig hebben, zal de consultatiefunctie beter ingebed moeten worden in netwerkzorg. Goede afspraken over samenwerking tussen de betrokken hulpverleners over de muren van instellingen heen, is een basis voor het aansluiten van specialisten in de palliatieve zorg. De komende jaren bouwt IKNL met de coöperatie Palliatieve Zorg Nederland verder aan de vorming van lokale samenwerkingsverbanden waarin de palliatieve zorg goed is georganiseerd. Zodat de patiënt en diens naasten verzekerd zijn van goede palliatieve zorg op de juiste plaats, op het juiste moment en met de juiste zorg en ondersteuning.
Consultatie palliatieve zorg 2017 in cijfers
In 2017 registreerden de consulenten palliatieve zorg in totaal 6.405 consulten in PRADO. Het grootste deel van de consulten werd verleend door consulenten met als primaire functie huisarts (19%), specialist ouderengeneeskunde (20%) en verpleegkundige in de thuiszorg (26%). De meeste consulten verliepen telefonisch (82%) en vonden plaats binnen kantoortijden (88%). Van de consultvragers in 2017 is het merendeel werkzaam als huisarts (68%). Na huisartsen zijn het de medisch specialisten die een consulent inschakelen (18%), gevolgd door verpleegkundigen/verzorgenden (8%).
Er is een lichte maar constante verschuiving in consultvragen van huisartsen naar medisch specialisten. De patiënten over wie geconsulteerd werd hebben meestal de diagnose kanker (73%). Bijna de helft van de patiënten (49%) heeft een levensverwachting van minder dan 4 weken. Het grootste deel van de patiënten verblijft thuis ten tijde van de consultatie (68%). De gemiddelde leeftijd van patiënten is 71,2 jaar.
Naast het verlenen van telefonische consulten hebben de consulenten ook een belangrijke adviserende rol in mdo’s palliatieve zorg in de ziekenhuizen en PaTz-groepen (Palliatieve Thuiszorg). In 2017 hebben de IKNL-consulenten 1072 mdo’s en 717 PaTz-besprekingen ondersteund.
Meer informatie
- Lees hier het gehele Jaarverslag Consultatie palliatieve zorg
Tijdige inzet palliatieve zorg verlaagt het risico op niet-passende zorg in de laatste levensmaand
In welvaartslanden als Nederland maken we ons de laatste jaren in toenemende mate zorgen over mogelijke overbehandeling van mensen met een levensbedreigende ziekte zoals kanker. Onderzoeken tonen aan dat niet-passende zorg in de laatste maanden van het leven een negatief effect heeft op de kwaliteit van leven van patiënten die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Van de tijdige inzet van palliatieve zorg is aangetoond dat het de kwaliteit van leven en de tevredenheid over de kwaliteit van zorg verbetert. Onderzoekers van IKNL, PZNL en Vektis onderzochten de impact van de verstrekking en timing van palliatieve zorg op mogelijk niet-passende zorg in de laatste levensfase van patiënten met kanker.
Herman Pfeifle: 'Ik wil het beste uit de kan, niet het onderste'
Herman Pfeifle krijgt in maart 2014 de diagnose uitgezaaide prostaatkanker. In het rapport ‘uitgezaaide kanker in beeld’ deelt hij zijn verhaal en blikt hij terug op een intensieve periode van behandeling: ‘Het gaat om míjn kwaliteit van leven. En wat voor mij kwaliteit is, hoeft voor een ander niet zo te zijn’.