Maryska Janssen-Heijnen: ‘Betere oncologische zorg voor oudere patiënten’
Kennis vergaren over de beste zorg voor oudere patiënten met kanker, waardoor deze mensen naast een goede overleving, de best mogelijke kwaliteit van leven kunnen behouden. Dat is de ambitie van Maryska Janssen-Heijnen, klinisch epidemioloog in VieCuri Medisch Centrum. Vrijdag 23 juni sprak ze haar oratie uit ‘Tijd voor actie – goud voor zilver’ tijdens de inauguratie als hoogleraar aan de Universiteit Maastricht. De titel van haar leerstoel is ‘Klinische Epidemiologie, in het bijzonder Kanker bij Ouderen’. Voorheen heeft Janssen veel epidemiologisch onderzoek verricht bij IKNL.
Er is veel onbekendheid in hoeverre oncologische behandelingen zoals voorgeschreven in richtlijnen ook daadwerkelijk de best passende behandelingen zijn voor oudere patiënten. Maryska Janssen-Heijnen verduidelijkt: “Behandelrichtlijnen zijn vrijwel altijd getoetst bij jongere en fitte patiënten. Terwijl ouderen naast kanker vaak te kampen hebben met één of meer ernstige chronische ziekten.
Ook hebben ouderen vaak minder functionele reserves. Enerzijds blijkt achteraf soms dat een ingezette behandeling toch te zwaar was voor een oudere patiënt. Anderzijds kan het ook zorgen voor onderbehandeling van een fitte, oudere patiënt, die mogelijk een zwaardere behandeling had aangekund, maar deze niet heeft ontvangen vanwege de angst voor ernstige complicaties.”
Kwaliteit van leven
Door middel van wetenschappelijk onderzoek wil Maryska Janssen-Heijnen samen met collega’s beter inzicht geven in welke patiëntkenmerken kunnen voorspellen of een patiënt het risico loopt om bij een bepaalde behandeling ernstige bijwerkingen te ontwikkelen óf deze behandeling kan verdragen en dus juist voordeel hiervan kan hebben. Deze kennis kan ondersteuning bieden bij de therapiekeuze en bijdragen aan een optimale balans tussen levensverlenging en kwaliteit van leven.
Tevens wil de hoogleraar achterhalen of aanpassingen in leefstijl ervoor kunnen zorgen dat een patiënt fitter wordt en hierdoor een behandeling voor kanker beter kan verdragen. Naar verwachting verloopt het herstel daarna sneller, neemt de kans op sterfte af en neemt de conditie toe en daarmee ook de kwaliteit van leven. Van groot belang hierbij is hoe patiënten gemotiveerd kunnen worden en op welke manier ze deze leefstijl kunnen volhouden. Tenslotte is er aandacht voor een goede nazorg en follow-up. Hierbij is goede samenwerking met onder andere huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde van zeer groot belang.
GROW
Maryska Janssen-Heijnen werkt sinds 2010 in VieCuri Medisch Centrum in Venlo als klinisch epidemioloog. Ze heeft na haar doctoralen Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen de master Clinical Epidemiology voltooid. Als klinisch epidemioloog heeft ze veel onderzoek gedaan bij het Integraal Kankercentrum Nederland. Sinds 2013 heeft ze ook een honoraire aanstelling bij de vakgroep Epidemiologie van de Universiteit Maastricht. Haar leerstoel ‘Klinische Epidemiologie, in het bijzonder Kanker bij Ouderen’ is in 2017 ingesteld binnen de School for Oncology and Developmental Biology (GROW).