Succes implementatie zorgplannen vooral afhankelijk van patiëntfactoren

Het succes van implementatie van persoonlijke zorgplannen (Survivorship Care Plans) in de klinische praktijk bij patiënten met baarmoeder- of eierstokkanker wordt vooral beïnvloed door individuele patiëntfactoren en niet door factoren gerelateerd aan zorgverleners. Het gaat hierbij onder andere om een hogere leeftijd, eierstokkanker en een type D (negatieve en terughoudende) persoonlijkheid. Dat blijkt uit een studie van Belle H. de Rooij (Tilburg University, IKNL) en collega’s. Of alle patiënten met baarmoeder- of eierstokkanker behoefte hebben aan een persoonlijk zorgplan vergt nog nader onderzoek. Bij patiënten met een type D persoonlijkheid kan extra informatie bijvoorbeeld leiden tot meer ongerustheid.

Het doel van deze studie is de factoren te onderzoeken die invloed uitoefenen op de implementatie van persoonlijke zorgplannen in de interventiegroep van de ROGY Care trial door (1) te onderzoeken hoeveel patiënten persoonlijke zorgplannen hebben ontvangen in de ROGY Care trial en (2) het identificeren van patiënt- en zorgverlener factoren die de ontvangst van persoonlijke zorgplannen beïnvloeden.

Gerandomiseerde studie
De onderzoekers voerden een gerandomiseerde studie uit naar de effecten van digitaal gegenereerde, persoonlijke zorgplannen in twaalf ziekenhuizen in Zuid-Nederland waarbij de deelnemende centra werden ingedeeld volgens ‘gebruikelijke zorg’ of ‘persoonlijk zorgplan’. Na de initiële diagnose kregen alle patiënten met baarmoeder- of eierstokkanker een uitnodiging om deel te nemen aan de studie. Alle patiënten in de groep met een persoonlijk zorgplan (117 patiënten met baarmoederkanker en 61 patiënten met eierstokkanker) werden meegenomen in de analyse.

Met behulp van univariate analyse bepaalden de onderzoekers de samenhang tussen de ontvangst van een persoonlijk zorgplan (gerapporteerd door de patiënt zelf en feitelijk gegenereerd), invloed van patiëntfactoren (socio-demografische, klinische- en persoonlijkheidsfactoren) en factoren gerelateerd aan de zorgverlener (professie, ziekenhuis, sociaal-demografische factoren en a-priori motivatie met betrekking tot het verlenen van persoonlijke zorgplannen). De odds ratio's van de factoren die invloed uitoefenen op de zelf gerapporteerde ontvangst van een persoonlijke zorgplan werden bepaald met een multivariate regressiemodel.

Van alle patiënten in de groep met een persoonlijk zorgplan (n = 178) werd voor 90% van de patiënten een zorgplan gegenereerd door de zorgverlener, terwijl maar 70% van de patiënten rapporteerde een persoonlijk zorgplan te hebben ontvangen. Bij patiënten met een hogere leeftijd, eierstokkanker, type D persoonlijkheid en patiënten die de vragenlijst een langere periode na het aanbieden van het persoonlijk zorgplan invulden, was de kans groter dat ze rapporteerden geen persoonlijk zorgplan te hebben ontvangen.

Conclusie en discussie
Belle H. de Rooij en collega’s concluderen dat het ontvangen van een persoonlijk zorgplan in de praktijk wordt beïnvloed door patiëntfactoren en niet door zorgverlener factoren. Of alle patiënten behoefte hebben aan een persoonlijk zorgplan, moet verder worden onderzocht. Als die behoefte er is, dan zijn er meer inspanningen nodig rond de implementatie en verstrekking van persoonlijke zorgplannen.

Voordat een besluit genomen kan worden over toekomstige implementatie van persoonlijke zorgplannen in de praktijk, is volgens de onderzoekers aanvullend onderzoek nodig. Daarin dient bijzondere aandacht geschonken te worden aan oudere patiënten, patiënten met eierstokkanker en patiënten met een type D persoonlijkheid. Deze laatste groep heeft mogelijk minder behoefte aan informatie, omdat meer informatie juist tot meer ongerustheid zou kunnen leiden.

Individuele informatiebehoeften 
Verder kunnen nog meer gepersonaliseerde zorgplannen, dat wil zeggen modules afgestemd op individuele informatiebehoeften van de patiënt, bijdragen aan een optimale informatievoorziening. Een sterk punt van de huidige studie is de studieopzet door middel van een trial, waaraan een groot aantal patiënten en zorgaanbieders deelnam in combinatie objectieve en subjectieve metingen over een lange periode.

  • De Rooij BH, Ezendam NP, Nicolaije KA, Vos MC, Pijnenborg JM, Boll D, Kruitwagen RF, van de Poll-Franse LV: ‘Factors influencing implementation of a survivorship care plan - a quantitative process evaluation of the ROGY Care trial’.

  • Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl

Gerelateerd nieuws

RAINBO MMRd-GREEN-studie: snelle, succesvolle transitie naar nieuwe EU-wetgeving voor klinisch geneesmiddelenonderzoek

twee vrouwen in dagbehandelingsetting, zitten op stoelen en lezen een boekje. vrouw in de voorgrond heeft kort wit haar, vrouw in de achtergrond heeft bruin kroeshaar.

De RAINBO MMRd-GREEN-studie is een klinisch onderzoek naar de werkzaamheid en veiligheid van durvalumab als aanvullende behandeling na een in opzet curatieve operatie bij patiënten met baarmoedercarcinoom. De studie loopt door tot ruim na januari 2025 en moet daarom voldoen aan de nieuwe Europese wetgeving, de Clinical Trial Regulation (CTR). Maar de studie is gestart voordat deze wetgeving van kracht was. Hoofdonderzoeker Judith Kroep vertelt over haar ervaring in de succesvolle transitie van de studie naar de nieuwe wetgeving. Het IKNL-trialbureau ondersteunde de transitie.

lees verder

Gevorderde eierstokkanker: afwijken richtlijn vooral door persoonlijke voorkeuren

Gevorderde eierstokkanker: afwijken richtlijn vooral door persoonlijke voorkeuren

Oudere vrouwen met gevorderde eierstokkanker krijgen vaker zorg die afwijkt van de richtlijn. Persoonlijke voorkeuren van de patiënt worden het vaakst als reden genoemd om te kiezen voor ondersteunende zorg in plaats van behandeling. Dat blijkt uit onderzoek van Inez van Walree (Diakonessenhuis Utrecht) en collega’s. Omdat behandelvoorkeuren vooral gebaseerd zijn op de informatievoorziening en het vertrouwen in de gynaecoloog, is het cruciaal dat patiënten zo volledig mogelijk worden geïnformeerd.

lees verder