Herziening richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’

De richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’ is herzien en in januari 2016 definitief gepubliceerd. Inhoudelijk zijn er geen grote wijzigingen, wel zijn de procedure en het format grondig gewijzigd. Aan de hand van een knelpuntenanalyse zijn uitgangsvragen over onder meer (niet-)medicamenteuze symptomatische behandeling evidence-based uitgewerkt. De leden van de werkgroep waren gemandateerd namens diverse wetenschappelijke, beroeps- en patiëntenverenigingen.

Dyspneu komt voor bij 35% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, bij 94% van de patiënten met een gevorderd stadium van COPD en bij 72% van de patiënten met een gevorderd stadium van hartfalen.

Wijzigingen
Inhoudelijk zijn er geen grote wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van de richtlijn. De procedure van de ontwikkeling van de richtlijn en het format zijn echter wel grondig gewijzigd met als doel de implementatie van de richtlijn te ondersteunen:
• De leden van de werkgroep zijn gemandateerd door hun verenigingen.
• Er is een knelpuntenanalyse uitgevoerd bij de start van de richtlijn.
• De belangrijkste uitgangsvragen zijn evidence-based uitgewerkt.
• Er is een uitgebreide commentaarfase ingevoegd.
• De richtlijn is geautoriseerd/geaccordeerd door de betrokken verenigingen. 
• De richtlijn bevat een implementatieplan.
• Conform het vernieuwde format van richtlijnen zijn door literatuur onderbouwde conclusies en aanbevelingen gegeven.

Betrokken partijen
IKNL en het platform Palliatieve Zorg Richtlijnen (PAZORI) namen in 2014 het initiatief voor een herziening van de richtlijn (uit 2010). De leden van de werkgroep waren gemandateerd namens het Nederlands Huisarts Genootschap (NHG), de Vereniging van Specialisten Ouderengeneeskunde (Verenso), Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziektes en Tuberculose (NVALT), Palliactief, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) en de Leven met Kanker patiëntenbeweging.

Meer informatie
De richtlijnwerkgroep gaat nu verder met de implementatieactiviteiten voor de richtlijn. Zo zal het Nederlands Tijdschrift voor Oncologie een publicatie wijden aan de herziening van de richtlijn. Ook in het blad Nursing komt de revisie aan bod; verpleegkundig specialist longgeneeskunde Elly Jordens (lid van de werkgroep) krijgt daarin verschillende stellingen voorgelegd over dyspneu in de palliatieve fase. Tevens zal op verschillende symposia en tijdens de (palliatieve zorg) consulententrainingen aandacht worden besteed aan de richtlijn.

• De herziene richtlijn en andere richtlijnen zijn in te zien via www.pallialine.nl. Ook is de samenvattingskaart van de richtlijn te bestellen via de webshop van IKNL. 
• Meer informatie over de richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’ is verkrijgbaar bij Marieke Gilsing (m.gilsing@iknl.nl).

Gerelateerd nieuws

Derde pilot proactief gegevens delen in de palliatieve fase

Oproep proactief gegevens delen in palliatieve fase Proactieve zorgplanning houdt in dat zorgprofessionals de persoonlijke wensen en grenzen van patiënten met hen en hun naasten bespreken, vastleggen en zo nodig herzien. De uitkomsten van die gesprekken zijn op verschillende momenten en in verschillende zorgomgevingen relevant. Echter, proactieve zorgplanning gebeurt niet bij één zorgverlener of –organisatie. Ook de gekozen technische oplossing voor het delen van gegevens over proactieve zorgplanning beperkt zich in de praktijk niet tot één softwaresysteem of zorgproces. Binnen het project ‘Proactief gegevens delen in de palliatieve fase’ gaat in september 2024 de derde pilot van start ten behoeve van het delen van gegevens tussen zorgorganisaties. Zorgorganisaties die hulp kunnen gebruiken bij het digitaliseren van gegevens over palliatieve zorg of bij het digitaal delen van deze gegevens tussen zorgorganisaties, kunnen zich nu aanmelden voor deelname aan de pilot. lees verder

Cruciale behoefte aan meer ondersteuning voor naasten van patiënten met kanker in de laatste levensfase

Laurien, een witte vrouw met blond haar in een staartje, glimlacht de camera in. Linksonder staat de tekst 'Proefschrift over het welzijn van naasten van kankerpatiënten in laatste levensjaar'. In het recente proefschrift van dr. Laurien Ham, getiteld ‘What about us? Experiences of relatives during end-of-life cancer care and bereavement’, wordt aandacht besteed aan de vaak onderbelichte groep rondom patiënten met kanker: de naasten. Het onderzoek, uitgevoerd door Laurien Ham voor IKNL i.s.m. Tilburg University en gisteren (25 maart) gepresenteerd tijdens haar promotie, belicht de emotionele, sociale en existentiële uitdagingen waar naasten van patiënten met ongeneeslijke kanker mee geconfronteerd worden in het laatste levensjaar van hun dierbare. lees verder