Herziening richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’

De richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’ is herzien en in januari 2016 definitief gepubliceerd. Inhoudelijk zijn er geen grote wijzigingen, wel zijn de procedure en het format grondig gewijzigd. Aan de hand van een knelpuntenanalyse zijn uitgangsvragen over onder meer (niet-)medicamenteuze symptomatische behandeling evidence-based uitgewerkt. De leden van de werkgroep waren gemandateerd namens diverse wetenschappelijke, beroeps- en patiëntenverenigingen.

Dyspneu komt voor bij 35% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, bij 94% van de patiënten met een gevorderd stadium van COPD en bij 72% van de patiënten met een gevorderd stadium van hartfalen.

Wijzigingen
Inhoudelijk zijn er geen grote wijzigingen ten opzichte van de vorige versie van de richtlijn. De procedure van de ontwikkeling van de richtlijn en het format zijn echter wel grondig gewijzigd met als doel de implementatie van de richtlijn te ondersteunen:
• De leden van de werkgroep zijn gemandateerd door hun verenigingen.
• Er is een knelpuntenanalyse uitgevoerd bij de start van de richtlijn.
• De belangrijkste uitgangsvragen zijn evidence-based uitgewerkt.
• Er is een uitgebreide commentaarfase ingevoegd.
• De richtlijn is geautoriseerd/geaccordeerd door de betrokken verenigingen. 
• De richtlijn bevat een implementatieplan.
• Conform het vernieuwde format van richtlijnen zijn door literatuur onderbouwde conclusies en aanbevelingen gegeven.

Betrokken partijen
IKNL en het platform Palliatieve Zorg Richtlijnen (PAZORI) namen in 2014 het initiatief voor een herziening van de richtlijn (uit 2010). De leden van de werkgroep waren gemandateerd namens het Nederlands Huisarts Genootschap (NHG), de Vereniging van Specialisten Ouderengeneeskunde (Verenso), Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziektes en Tuberculose (NVALT), Palliactief, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) en de Leven met Kanker patiëntenbeweging.

Meer informatie
De richtlijnwerkgroep gaat nu verder met de implementatieactiviteiten voor de richtlijn. Zo zal het Nederlands Tijdschrift voor Oncologie een publicatie wijden aan de herziening van de richtlijn. Ook in het blad Nursing komt de revisie aan bod; verpleegkundig specialist longgeneeskunde Elly Jordens (lid van de werkgroep) krijgt daarin verschillende stellingen voorgelegd over dyspneu in de palliatieve fase. Tevens zal op verschillende symposia en tijdens de (palliatieve zorg) consulententrainingen aandacht worden besteed aan de richtlijn.

• De herziene richtlijn en andere richtlijnen zijn in te zien via www.pallialine.nl. Ook is de samenvattingskaart van de richtlijn te bestellen via de webshop van IKNL. 
• Meer informatie over de richtlijn ‘Dyspneu in de palliatieve fase’ is verkrijgbaar bij Marieke Gilsing (m.gilsing@iknl.nl).

Gerelateerd nieuws

Naasten vaak vergeten in zorgtraject: de impact van uitgezaaide kanker reikt verder dan de patiënt

patient met haar familie

Jaarlijks sterven er ruim 45.500 mensen aan de gevolgen van kanker. Dit is de groep met uitgezaaide kanker die palliatieve zorg ontvangt (Kerncijfers palliatieve zorg). De diagnose uitgezaaide kanker heeft een grote impact op de kwaliteit van leven van zowel patiënten als hun naasten. Ongeneeslijk ziekzijn en sterven treft gemiddeld vier tot vijf naasten, die allemaal hun eigen vragen, onzekerheden en (toekomstig) verlies dragen. Uit onderzoek blijkt dat naasten te weinig aandacht ervaren voor hun welbevinden. Gelukkig komen er steeds meer initatieven die de zorg voor naasten inbedden in de formele en informele zorg.

lees verder

Toename palliatieve zorgbehoeften vraagt om versterking positie van teams palliatieve zorg binnen ziekenhuizen

rapport PZIZ

Palliatieve zorg wordt steeds beter geïntegreerd in het zorgaanbod van ziekenhuizen, zo blijkt uit het nieuwe rapport ‘Palliatieve zorg in de Nederlandse ziekenhuizen 2023’ van IKNL. Dit is noodzakelijk aangezien het aantal complexe zorgvragen in de palliatieve fase toeneemt. In deze driejaarlijkse uitvraag hebben onderzoekers van IKNL opnieuw de teams palliatieve zorg in Nederlandse ziekenhuizen bevraagd, met als doel inzicht te krijgen in de ontwikkeling van 2012 tot 2023.

lees verder