Oratie prof. Lemmens over kankerzorg in Nederland: ‘Doing better, feeling worse’
Prof. dr. Valery Lemmens, hoofd van de afdeling Onderzoek van IKNL, houdt vrijdag 5 juni 2015 zijn inaugurele rede bij de aanvaarding van de bijzondere leerstoel Kankersurveillance aan Erasmus MC in Rotterdam. Volgens prof. Lemmens staat de zorg in Nederland de komende jaren voor grote uitdagingen vanwege het stijgend aantal patiënten met kanker, de oplopende leeftijd van deze patiënten en het aantal overlevenden dat een beroep zal blijven doen op de zorg. Voorafgaand aan de oratie van prof. Lemmens vindt een symposium plaats.
Uitdagingen
Door de stijgende incidentie van kanker, een hogere leeftijd van de gemiddelde kankerpatiënt en toename van het aantal overlevenden, staat de zorg voor grote uitdagingen. Het monitoren van de kwaliteit van zorg aan de hand van betrouwbare data is daarom essentieel. Onder meer om het beleid te evalueren omtrent preventie, vroege opsporing van kanker en klinische behandelingen, maar ook om de kwaliteit van leven van overlevenden te optimaliseren. Daar komt bij dat patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de beroepsgroepen zelf steeds vaker - en terecht - inzicht eisen in de kwaliteit van de geleverde zorg.
Discussie ‘goede kwaliteit van zorg’
Aandacht voor en transparantie van de zorg leidt echter ook tot discussies over onder meer het nut van prestatie-indicatoren en de registratielast voor zorgverleners. Hoewel uit onderzoek blijkt dat de oncologische zorg in Nederland op een hoog niveau staat, overheerst bij patiënten en zorgverleners soms een gevoel van onbehagen als het onderwerp ‘goede kwaliteit van zorg’ wordt aangesneden. In welke mate heeft dit te maken met het spanningsveld tussen enerzijds de verwachtingen en behoeftes van de patiënt en de eisen van overheid en verzekeraars, en anderzijds de complexiteit (en meetbaarheid) van de dagelijkse klinische praktijk?
Bijzondere leerstoel Kankersurveillance
Via de bijzondere leerstoel Kankersurveillance gaat Valery Lemmens de komende jaren in samenwerking met onderzoekers van Erasmus MC, IKNL, zorgverleners in ziekenhuizen en een groot aantal andere instanties een verdere invulling geven aan wetenschappelijk onderzoek naar (inter)nationale trends in het vóórkomen, de behandeling en de overleving van kanker. Daarnaast wordt geëvalueerd in hoeverre recente ontwikkelingen in de oncologische zorg, waaronder nieuwe behandelingen, verdergaande centralisatie en de veelvoud aan registraties en prestatie-indicatoren daadwerkelijk bijdragen aan de overlevingskans en het welbevinden van patiënten met kanker in Nederland.
Voorafgaand aan de inaugurele rede behorend bij het aanvaarden van de bijzondere leerstoel Kankersurveillance binnen de afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC vindt een symposium plaats. Hierin wordt een blik geworpen op de nabije toekomst: welke nieuwste ontwikkelingen zorgen ervoor dat de oncologische zorg in 2020 in Nederland op het hoogst haalbare niveau staat en wat is de rol hierin van de Nederlandse Kankerregistratie van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).
Een aantal topsprekers is bereid gevonden om tijdens dit symposium de mogelijkheden en de uitdagingen te illustreren welke binnen hun vakgebied de komende jaren de oncologische zorg zullen kenmerken:
Prof. dr. C. Verhoef - Vanaf maart 2003 is staflid in het Erasmus MC op locatie Daniel den Hoed Kliniek. Verhoef promoveerde in 2008 op het Hepatocellulair Carcinoom. Zijn huidige aandachtsgebieden zijn: sarcomen/melanomen (programmaleider in het Erasmus MC), primaire en secundaire levertumoren, het ‘advanced’ colorectaalcarcinoom, geïsoleerde ledemaat- en leverperfusies en het mammacarcinoom.
Dr. I.H.J.T. de Hingh - sinds 2007 chirurg in het Catharina Ziekenhuis te Eindhoven. Zijn specialisaties zijn de complexe oncologische ingrepen zoals operaties aan alvleesklierkanker en Hypertherme Intra Peritoneale Chemotherapie (HIPEC). Naast zijn werk als chirurg is hij bestuurslid van de Dutch Pancreatic Cancer Group (DPCG) en diverse andere commissies binnen de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVVH) en de Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie (NVCO).
Prof. dr. H.W.M. van Laarhoven - hoogleraar translationele medische oncologie, in het bijzonder de gastro-intestinale oncologie, en verbonden aan het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam. Van Laarhoven staat mede aan de wieg van een database waarin zowel klinische gegevens, biomaterialen als zelfrapportages van patiënten worden opgenomen: POCOP (Prospective Observational Cohort study of Oesophageal-gastric cancer Patients). Op basis daarvan zijn biologische kenmerken van patiënten onder andere te koppelen aan de manier waarop patiënten hun ‘kwaliteit van leven’ met deze aandoening ervaren. Dit wordt in nauwe samenwerking met het IKNL uitgevoerd.
Prof. dr. P.D. Siersema - hoogleraar Gastroenterologie en afdelingshoofd Maagdarmleverziekten, Universitair Medisch Centrum Utrecht. Siersema is voorzitter van de Nederlandse vereniging van Gastroenterologie, bestuurslid van de Dutch Upper GI Cancer Group (DUCG) en lid van de Wetenschapscommissie van KWF Kankerbestrijding. Daarnaast is hij secretaris-generaal van de European Society for Diseases of Esophagus (ESDE) en bestuurslid van de International Society for Diseases of Esophagus (ISDE). Hij is Editor-in-chief van het tijdschrift Endoscopy.
Prof. dr. T.E.C. Nijsten is hoofd van de afdeling dermatologie van het Erasmus MC met een interesse in de epidemiologie en maatschappelijke aspecten van huidkanker. Reeds sinds 2006 werkt hij samen met het IKNL om de Nederlandse huidkankerepidemie in kaart te brengen, waarbij de registratie van basaalcelcarcinomen uniek is in de wereld. Naast de klassieke epidemiologische incidentiestudies worden de NKR-data door Nijsten en zijn team ook gebruikt voor burden of disease studies en om de impact van huidkanker op het leven van patiënten te meten.
- Lees ook het verslag van de oratie.
