Bredere inzet consulenten en meer ondersteuning palliatieve zorg

IKNL ondersteunt verbeterinitiatieven in de eerste en tweede lijn door consulenten palliatieve zorg intensiever in te zetten, zoals binnen de Palliatieve Thuiszorggroepen (PaTz). Naast bredere inzet van expertise is er ook meer praktische ondersteuning in de vorm van drie handleidingen, zodat zorgprofessionals en organisaties aan de slag kunnen.

Vrijwel iedere zorgprofessional krijgt in meer of mindere mate te maken met het verlenen van palliatieve zorg (zie Palliatieve Zorg in Beeld). Voor veel professionals is het lastig om adequate palliatieve zorg te verlenen. Dat heeft te maken met de diversiteit aan ziektebeelden en symptomen, de vele dimensies van deze zorg, het brede scala aan manieren waarop het palliatieve traject kan verlopen en de medische beslissingen rond het levenseinde.

Sinds 2004 kunnen zorgverleners een beroep doen op de consultatieteams palliatieve zorg van IKNL (zie overzicht consultatieteams). Deze teams bestaan uit huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, medisch specialisten en gespecialiseerde verpleegkundigen in ziekenhuizen, verpleeghuizen, hospices en thuiszorg.

De werkwijze van de consultatieteams is multidisciplinair en indien nodig kunnen deze consulenten een beroep doen op specialisten op deelgebieden, zoals een geestelijk verzorger, psycholoog of radiotherapeut. Samen verzorgen deze experts een landelijk dekkend consultatiesysteem dat iedere dag van het jaar bereikbaar is. Jaarlijks worden er ruim 6.500 consulten verleend, verdeeld over 30 teams.

Effectievere inzet consulenten 
Om de expertise van de consulenten nog laagdrempeliger en effectiever beschikbaar te stellen aan zorgverleners is de consultatievoorziening regionaal, lokaal én transmuraal georganiseerd. Zorgverleners binnen de hele zorgketen kunnen een beroep doen op deze consulenten voor advies en ondersteuning bij specialistische en complexe zorgvragen. Ook zijn de consulenten beschikbaar voor bijdragen aan deskundigheidsbevordering, betere communicatie en afstemmingsvraagstukken.

Praktische ondersteuning 
Naast bredere inzet van de consultatiefunctie heeft IKNL samen met artsen en verpleegkundigen drie handleidingen ontwikkeld om de vorming van lokale, transmurale palliatieve teams te ondersteunen:

1. Aan de slag met transmurale consultatie palliatieve zorg 
Deze handleiding beschrijft een aantal kwaliteitscriteria die de basis vormen voor de samenstelling en het functioneren van een lokaal transmuraal consultatieteam palliatieve zorg. Hierbij is gebruik gemaakt van het kwaliteitshandboek van de bestaande consultatievoorziening IKNL (2013) en ervaringen uit de praktijk (expert opinion).

2. Kaders voor financiering 
In deze handleiding worden kaders voor financiering van de lokale transmurale consultatieteams palliatieve zorg beschreven. Er is nog geen eenduidige financiering. Onderzoek op lokaal niveau naar de verschillende mogelijkheden is nodig.

3. Handleiding registratie 
In deze handleiding wordt het registratiesysteem PRADO kort toegelicht. Het bevat een beschrijving van de meerwaarde van gebruik door de lokale transmurale consultatieteams. PRADO is een ‘web based’ elektronisch registratieprogramma voor de consulenten palliatieve zorg. Dit systeem is ook beschikbaar voor de transmurale teams.

Naast consultatie en de drie handleidingen is ook ondersteuning in de vorm van scholing of de implementatie van verbetertrajecten mogelijk.

Gerelateerd nieuws

Naasten vaak vergeten in zorgtraject: de impact van uitgezaaide kanker reikt verder dan de patiënt

patient met haar familie

Jaarlijks sterven er ruim 45.500 mensen aan de gevolgen van kanker. Dit is de groep met uitgezaaide kanker die palliatieve zorg ontvangt (Kerncijfers palliatieve zorg). De diagnose uitgezaaide kanker heeft een grote impact op de kwaliteit van leven van zowel patiënten als hun naasten. Ongeneeslijk ziekzijn en sterven treft gemiddeld vier tot vijf naasten, die allemaal hun eigen vragen, onzekerheden en (toekomstig) verlies dragen. Uit onderzoek blijkt dat naasten te weinig aandacht ervaren voor hun welbevinden. Gelukkig komen er steeds meer initatieven die de zorg voor naasten inbedden in de formele en informele zorg.

lees verder

Toename palliatieve zorgbehoeften vraagt om versterking positie van teams palliatieve zorg binnen ziekenhuizen

rapport PZIZ

Palliatieve zorg wordt steeds beter geïntegreerd in het zorgaanbod van ziekenhuizen, zo blijkt uit het nieuwe rapport ‘Palliatieve zorg in de Nederlandse ziekenhuizen 2023’ van IKNL. Dit is noodzakelijk aangezien het aantal complexe zorgvragen in de palliatieve fase toeneemt. In deze driejaarlijkse uitvraag hebben onderzoekers van IKNL opnieuw de teams palliatieve zorg in Nederlandse ziekenhuizen bevraagd, met als doel inzicht te krijgen in de ontwikkeling van 2012 tot 2023.

lees verder