Cytoreductie & HIPEC bij spoedoperatie dikkedarmkanker ‘veelbelovend'

Wanneer peritoneale carcinomatosis wordt gediagnosticeerd tijdens een spoedoperatie bij patiënten met een colorectale tumor, kan een in opzet curatieve behandeling zinloos lijken vanwege de bekende, slechte prognose van zowel peritoneale carcinomatosis als de spoedoperatie zelf. Thijs van Oudheusden en collega's onderzochten in deze studie de haalbaarheid en doeltreffendheid van cytoreductieve chirurgie en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC) in patiënten met dikkedarmkanker die eerder een spoedoperatie ondergingen in aanwezigheid van peritoneale carcinomatosis.

Patiënten en data
In deze studie werden alle patiënten geïncludeerd met dikkedarmkanker en synchrone peritoneale carcinomatosis die tussen april 2005 en november 2013 werden behandeld in twee tertiaire ziekenhuizen. De operatieve, postoperatieve en overlevingsgegevens werden vergeleken tussen patiënten in een noodsituatie of electieve setting (zorg die enkele dagen tot weken kan worden uitgesteld). In totaal ondergingen 149 patiënten met synchrone peritoneale carcinomatosis chirurgie en HIPEC.

Binnen deze groep kregen 36 patiënten (24,2 procent) acute symptomen die een spoedoperatie vereisten. Een acute noodsituatie resulteerde niet in een langer interval tussen de operatie en HIPEC-behandeling (2,2 versus 2,1 maanden, p = 0,09). Bij een vergelijking van de operatieve uitkomsten werden geen significante verschillen gevonden ten aanzien van bloedverlies (P = 0,47), operatietijd (P = 0,39) of volledigheid van de cytoreductie (P = 0.97). Bovendien werden er geen verschillen geen gevonden met betrekking tot het aantal en de soort complicaties tussen de groepen patiënten. De mediane overleving was 36,1 maanden voor zorg in spoedsituaties vergelijken met 32,1 voor electieve zorg (p = 0,73).

Conclusie 
Thijs van Oudheusden en collega's komen tot de conclusie dat chirurgie van dikkedarmkanker in combinatie met HIPEC veilig kan worden uitgevoerd bij patiënten met peritoneale carcinomatosis van colorectale oorsprong die acute symptomen vertonen die een dringende operatie vereisen. Belangrijker nog is dat de 5-jaarsoverleving van deze patiënten gelijk is aan patiënten die electieve zorg kregen. Deze uitkomsten dienen als veelbelovend beschouwd te worden en daarom dient chirurgie en HIPEC bij deze patiënten overwogen te worden.

• T.R. van Oudheusden, H.J. Braam, S.W. Nienhuijs, M.J. Wiezer, B. van Ramshorst, M.D. Luyer, V.E. Lemmens en I.H. de Hingh: ‘Cytoreduction and Hyperthermic Intraperitoneal Chemotherapy: A Feasible and Effective Option for Colorectal Cancer Patients After Emergency Surgery in the Presence of Peritoneal Carcinomatosis'. Ann Surg Oncol. 2014.