Jaarlijks worden bijna 4000 personen in Nederland gediagnostiseerd met slokdarm- of maagkanker en overlijden er bijna 3000 patiënten aan deze ziektes. Voor patiënten met een ziektestadium waarbij een curatieve behandeling nog mogelijk is, blijkt de kans om een curatieve behandeling te krijgen echter niet voor iedereen gelijk. Het is echter onduidelijk waarom dat het geval is.
Het doel van de VARIATE-studie is daarom het identificeren en analyseren van factoren die de geobserveerde praktijkvariatie in de behandeling van patiënten met potentieel te genezen slokdarm- of maagkanker kunnen verklaren. Zo krijgen patiënten en artsen meer inzicht in deze factoren en kan mogelijk rekening mee gehouden worden met die factoren tijdens het maken van een behandelbesluit. Tevens worden de effecten van de geobserveerde praktijkvariatie op overleving, kwaliteit van leven en de gezondheidseconomie onderzocht.
Na casemix-correctie* varieert het percentage patiënten dat een in opzet curatieve behandeling krijgt van 57% tot 78% bij maagkanker en van 50-82% bij slokdarmkanker afhankelijk van in welk ziekenhuis de patiënt gediagnosticeerd wordt.
*Een casemix-correctie corrigeert voor de relatieve moeilijkheid van het behandelen van een patiënt, op basis van factoren als leeftijd en geslacht. Door patiënten op deze manier te bekijken, kunnen de behandeleffecten van ziekenhuizen toch vergeleken worden, ondanks verschillen in hun patiëntpopulaties.
De studie wordt in samenwerking met verschillende medisch specialisten en onderzoekers uitgevoerd waaronder dr. Grard Nieuwenhuijzen (Catherine ziekenhuis), prof. dr. Hanneke van Laarhoven (Amsterdam UMC), prof. dr. Peter Siersema (Radboudumc), prof. dr. Camiel Rosman (Radboudumc), Tom Rozema (Instituut Verbeeten), prof. dr. Valery Lemmens (IKNL), dr. Marjan Westerman (Amsterdam UMC) en dr. Linda Brom (IKNL). Dr. Rob Verhoeven (IKNL) is de projectleider.
Opzet
De studie heeft een mixed methods design, waarbij kwalitatief en kwantitatief onderzoek gecombineerd wordt. Het kwalitatieve onderzoek vindt plaats in 8 ziekenhuizen, verdeeld over Nederland, waarbij multidisciplinaire teammeetings en poli-bezoeken geobserveerd worden. Vervolgens worden medisch specialisten geïnterviewd en vinden in een aantal ziekenhuizen focusgroepen met patiënten plaats. In het kwantitatieve onderzoek worden er aanvullende gegevens (d.w.z. naast de standaard NKR-itemset voor slokdarm- en maagkanker) geregistreerd met betrekking tot consulten en multidisciplinaire teams. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar kwaliteit van leven waarvoor gegevens van de POCOP-studie worden gebruikt.
Uitkomstmaten
De uitkomstmaten van deze studie zijn de (beïnvloedbare) factoren die praktijkvariatie in curatieve behandeling tussen ziekenhuizen beïnvloeden of verklaren, evenals de effecten van praktijkvariatie op de overleving, kwaliteit van leven en de economie.
Publicaties
- VARIATE: welke factoren beïnvloeden behandelkeuze slokdarm- of maagkanker?
- Ook na centralisatie praktijkvariatie bij behandeling slokdarm- en maagkanker
- van Putten M, Koeter M, van Laarhoven HWM, et al. Hospital of Diagnosis Influences the Probability of Receiving Curative Treatment for Esophageal Cancer. Annals of surgery. 2018;267(2):303-310.
- van Putten M, Verhoeven RH, van Sandick JW, et al. Hospital of diagnosis and probability of having surgical treatment for resectable gastric cancer. The British journal of surgery. 2016;103(3):233-241.
- Coebergh van den Braak RRJ, van Rijssen LB, van Kleef JJ, Vink GR, Berbee M, van Berge Henegouwen MI, et al. Nationwide comprehensive gastro-intestinal cancer cohorts: the 3P initiative. Acta Oncol. 2018;57(2):195-202.
- Luijten, J. C. H. B. M., Westerman, M. J., Nieuwenhuijzen, G. A., Walraven, J. E., Sosef, M. N., Beerepoot, L. V., ... & Verhoeven, R. H. (2022). Team dynamics and clinician’s experience influence decision-making during Upper-GI multidisciplinary team meetings: A multiple case study. Frontiers in Oncology, 12.
- Luijten, J. C. H. B. M., Vissers, P. A., Brom, L., de Bièvre, M., Buijsen, J., Rozema, T., ... & Westerman, M. J. (2022). Clinical variation in the organization of clinical pathways in esophagogastric cancer, a mixed method multiple case study. BMC Health Services Research, 22(1), 1-18.
- Luijten, J. C., Vissers, P. A., Lingsma, H., van Leeuwen, N., Rozema, T., Siersema, P. D., ... & Verhoeven, R. H. (2021). Changes in hospital variation in the probability of receiving treatment with curative intent for esophageal and gastric cancer. Cancer Epidemiology, 71, 101897.
- Luijten, J. C., Haagsman, V. C., Luyer, M. D., Vissers, P. A., Nederend, J., Huysentruyt, C., ... & Nieuwenhuijzen, G. A. (2021). Implementation of a regional video multidisciplinary team meeting is associated with an improved prognosis for patients with oesophageal cancer. A mixed methods approach. European Journal of Surgical Oncology, 47(12), 3088-3096.
- JCHBM, L., Nieuwenhuijzen, G. A. P., Sosef, M. N., de Hingh, I. H. J. T., Rosman, C., Ruurda, J. P., ... & Vissers, P. A. J. (2021). Impact of nationwide centralization of oesophageal, gastric, and pancreatic surgery on travel distance and experienced burden in the Netherlands. European Journal of Surgical Oncology: the Journal of the European Society of Surgical Oncology and the British Association of Surgical Oncology.
Meer informatie
Neem contact op met Rob Verhoeven, senior onderzoeker.
