Nieuws

Patiënten met kanker én diabetes ervaren een lagere kwaliteit van leven en hebben meer last van allerlei bijkomende klachten. Ook hebben deze patiënten een 30 procent hogere kans om te overlijden dan patiënten met dikkedarmkanker zonder diabetes. Dat blijkt uit het proefschrift waarop IKNL-onderzoeker Pauline Vissers vrijdag 22 januari 2016 promoveerde aan Tilburg University. Volgens de promovenda speelt een ongezonde(re) leefstijl een belangrijke rol bij deze patiënten. “Daarnaast maken patiënten met kanker én diabetes zich mogelijk meer zorgen over de ziekte kanker en schenken zij daardoor minder aandacht aan het omgaan met hun diabetes. Het gevolg is dat er meer aan diabetes gerelateerde complicaties kunnen ontstaan.”

Vrouwen met endometriumcarcinoom die uitwendige radiotherapie kregen, hebben 7 jaar na die behandeling meer last van darmklachten met een impact op hun dagelijkse activiteiten. Ook hebben zij vaker te maken met andere klachten, zoals aandrang om naar het toilet te gaan. Hoewel deze symptomen en klachten niet direct leiden tot een slechtere algehele kwaliteit van leven, is het delen van deze informatie met de patiënt wel belangrijk. Verder adviseren Stephanie de Boer (Leiden UMC) en collega’s uitwendige radiotherapie alleen toe te passen wanneer de voordelen opwegen tegen de risico’s van bijwerkingen. 

Het aantal mensen met kanker én diabetes type 2 neemt sterk toe. De afgelopen 15 jaar is het aantal patiënten met deze combinatie in Nederland zelfs verdubbeld. Dit gegeven was aanleiding voor arts-onderzoeker Marjolein Zanders (IKNL) om onderzoek te doen naar de relatie tussen kanker en diabetes. Het proefschrift laat onder meer zien dat patiënten met dikkedarmkanker én diabetes minder vaak chemotherapie krijgen dan patiënten zonder diabetes. Daarnaast hebben deze patiënten de neiging minder trouw te zijn in het gebruik van glucoseverlagende middelen. Het gebruik van cholesterolverlagers lijkt bij te dragen aan een verbetering van de overlevingskans. 

Overlevenden van kanker hebben vaker te maken met aanzienlijke vermoeidheid, ook op langere termijn, in vergelijking met een normatieve populatie. De mate van vermoeidheid is afhankelijkheid van diverse factoren, waaronder het type kanker, de tijd die verstreken is sinds de diagnose, leeftijd, eerdere behandeling met chemotherapie of de aanwezigheid van een of meer comorbiditeiten. Volgens Olga Husson en collega's is het belangrijk om deze mensen te voorzien van goede informatie tijdens of na de behandeling en meer nadruk te leggen op controle en zorg van bijkomende ziekten.

Bijna de helft van de patiënten die behandeld zijn met oxaliplatine of taxanen kunnen mediaan 6,5 maanden na de beëindiging van de behandeling last hebben van chemotherapie-geïnduceerde perifere neuropathie (CIPN). Dit uit zich onder meer in gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten. CIPN kan grote invloed hebben op de kwaliteit van leven van deze mensen en de impact daarvan neemt toe gelet op de gestegen overleving na behandeling van kanker. Volgens Tonneke Beijers (MMC Veldhoven) en collega's is er daarom meer onderzoek nodig om de gevolgen van neurotoxiciteit op de kwaliteit van leven te beoordelen. 

Chronische, oxaliplatin-geïnduceerde perifere neuropathie (O-IPN) komt nog steeds voor bij een groot aantal patiënten tenminste 12 maanden na beëindiging van de behandeling. Een hogere cumulatieve dosis van dit middel heeft waarschijnlijk invloed op de ontwikkeling van O-IPN op lange termijn. Die conclusie trekken drs. A.J.M. Beijers (Máxima Medisch Centrum) en collega's op basis van een literatuurstudie. De uitkomsten daarvan zijn onlangs gepubliceerd in het vakblad Support Care in Cancer.

Vrouwen met borstkanker die gecombineerde chemotherapie (anthracyclines + taxanen) kregen toegediend, hadden na de behandeling een iets grotere gewichtstoename dan vrouwen die uitsluitend werden behandeld met anthracyclines. Deze gewichtstoename wordt deels verklaard door de langere duur van de gecombineerde behandeling, aldus een publicatie van Renate Winkels en collega-onderzoekers in e-SPEN Journal.

Axillaire lymfeklierdissectie (ALND) bij patiënten met borstkanker kan bijwerkingen veroorzaken, waaronder lymfoedeem in de bovenste extremiteit. In april 2013 is een trial gestart in vijf ziekenhuizen in Nederland om de mogelijkheden van axillaire reverse mapping (ARM) te onderzoeken. Hiermee kunnen bijwerkingen mogelijk worden beperkt of voorkomen. Elisabeth G. Klompenhouwer en collega´s beschrijven in een artikel in Trials Journal de opzet van de studie.