Nieuws

In 2032 18 diagnoses per uur, vooral door vergrijzing en leefstijl

Het aantal nieuwe kankerdiagnoses neemt de komende tien jaar flink toe, naar 156.000 diagnoses per jaar. Dat komt zowel door de vergrijzing als door leefstijl. Deze toename is in de komende tien jaar voor het grootste deel niet meer te voorkomen, maar meer inzet op preventie is nu nodig om stijging van het aantal kankergevallen in de verdere toekomst te voorkomen. Dat blijkt uit het trendrapport ‘Kanker in Nederland - trends & prognoses tot en met 2032’ dat Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) vandaag publiceert op het symposium van de Nederlandse Kankerregistratie.

Ependymomen, pilocytair astrocytomen, medulloblastomen en intracraniële kiemceltumoren zijn hersentumoren die relatief vaak voorkomen bij kinderen, maar zeldzaam zijn bij volwassenen. In dit onderzoek stelden IKNL-onderzoeker Vincent Ho en zijn collega’s incidentie-, behandel- en overlevingspatronen vast voor deze hersentumoren bij volwassen patiënten (≥18 jaar) over een periode van 30 jaar (1989-2018). Zij bieden daarmee basisinformatie voor (inter)nationale standaardbehandelprotocollen en dus voor verdere verbetering van de zorg.

Een recente publicatie van Girardi et al.[1] biedt een wereldwijd overzicht van de histologie (het soort weefsel) van hersentumoren. Er is echter een grote variatie te zien in de verdeling van hersentumoren naar histologisch type. Daarnaast blijken er grote internationale verschillen te bestaan in de registratie van hersentumoren met niet-kwaadaardig gedrag, zo zagen onderzoekers Otto Visser (IKNL) en Henrike Karim-Kos (Prinses Maxima Centrum voor Kinderoncologie en IKNL) en hun collega’s. Dit kan van grote invloed zijn op de schattingen van incidentie en overleving.

De overleving van patiënten met een zeldzame kanker stijgt veel minder dan die van patiënten met een niet-zeldzame kanker. Dat blijkt uit onderzoek van Eline de Heus (IKNL/Radboudumc) en collega’s op basis van NKR-data. Bij de meeste zeldzame kankers nam de overleving enigszins toe, maar volgens de onderzoekers is dringend verbetering van diagnostiek, behandeling en management van zeldzame kankers nodig om het gat tussen zeldzame kankers en niet-zeldzame kankers te dichten.

Verbeteringen in overleving bij zeldzame kankers blijven nog steeds achter bij niet-zeldzame kankers. Dat concluderen Eline de Heus (IKNL en Radboudumc) en collega’s uit onderzoek op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Hoewel enige vooruitgang in de vijfjaarsoverleving voor de meeste zeldzame kankerdomeinen en enkele kankerentiteiten werd gezien, is verdere verbetering van diagnose, behandeling en management van zeldzame kankers dringend nodig. In dit onderzoek keken de Heus en collega’s naar incidentie, prevalentie en overleving bij volwassen patiënten met solide zeldzame en niet-zeldzame kanker in Nederland van 2010 tot en met 2019 en naar overlevingstrends van 1995-1999 tot 2015-2019.

Basaalcelcarcinoom (BCC) is wereldwijd de meest gediagnosticeerde maligniteit. In Nederland zijn er 50.000 nieuwe diagnoses per jaar. Alhoewel het een type huidkanker is waar vrijwel nooit iemand aan overlijdt, kan er grote impact op de kwaliteit van leven zijn en is er sprake van een grote belasting voor de zorg. Het aantal diagnoses is de afgelopen twee decennia verdubbeld. Voor de komende tien jaar wordt een stijging van ruim een kwart verwacht.  

Aantal nieuwe kankerpatiënten weer in lijn met de verwachting voor de covid19-epidemie

In 2021 werd bij 124.000 patiënten kanker vastgesteld, 11.000 meer dan in 2020 en 4.000 meer dan in 2019. De stijging ten opzichte van 2019 (gemiddeld 2.000 per jaar) is volgens verwachting op basis van de bevolkingstoename en het groeiende aandeel ouderen in de bevolking. Het aantal kankerdiagnoses was in 2020 lager dan in 2019 door uitstel van (huis)artsbezoek, het tijdelijk stopzetten van bevolkingsonderzoeken naar kanker en afschaling van de zorg in de eerste maanden van de covid19-epidemie. In 2021 kwam het aantal diagnoses weer overeen met de verwachting bij alle soorten kanker. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie die Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) deelt vanwege Wereldkankerdag morgen 4 februari.

De relatieve 5-jaarsoverleving van patiënten met morbus Waldenström, ook wel de ziekte van Waldenström, is sinds 1989 aanzienlijk gestegen, maar is in de meest recente jaren gestagneerd. Dat concluderen Karima Amaador (Amsterdam UMC) en collega’s van Amsterdam UMC, UMC Utrecht, Reinier de Graaf Gasthuis en IKNL op basis van data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). In dit onderzoek keken Amaador en collega’s naar trends in behandelingen en overleving bij patiënten met morbus Waldenström van 1989 tot en met 2018. Met name de introductie van rituximab in het begin van de jaren 2000 had veel effect op de overleving.