Nieuws

De wachttijden voor patiënten met een plaveiselcelcarcinoom in het hoofd-halsgebied zijn lang in Nederland. Uit een studie van Michel van Harten (NKI-AvL) en collega’s blijkt dat een langere wachttijd tot aan de behandeling een negatief effect heeft op de overlevingskansen van deze patiënten. Het is wereldwijd de eerste studie over hoofd-halskanker, waarin is aangetoond dat wachttijden patiëntenlevens kosten. De onderzoekers adviseren patiënten met kanker of verdachte afwijkingen zo vroeg mogelijk te verwijzen naar een oncologisch centrum dat gespecialiseerd is in hoofd-halstumoren. Daarnaast is er behoefte om de zorgpaden voor deze patiënten te optimaliseren.

Chirurgische resectie vormt de basis voor de oncologische behandeling van in potentie curabele vormen van dikkedarmkanker. Toch heeft een groot deel van patiënten ten tijde van de operatie -hoewel niet zichtbaar- minimale residuen van de ziekte. Immunosuppressie, een effect dat optreedt tijdens chirurgie, kan invloed hebben op zowel de terugkeer van de ziekte als de overleving van deze patiënten. Jeroen Vogelaar en collega’s deden literatuuronderzoek naar de relatie tussen epidurale anesthesie en overleving van patiënten na dikkedarmkankerchirurgie en concluderen dat de relatie tussen beiden niet duidelijk is.

Het aantal chirurgische resecties bij patiënten met gastro-intestinale tumoren is tussen 2008 en 2012 gedaald in vergelijking met de periode 1995 – 1998. Dat blijkt uit onderzoek van dr. Arlène Speelman (IKNL) in samenwerking met chirurgen van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. De daling was te zien bij patiënten met maagkanker, dikkedarmkanker, een rectale tumor of periampullaire tumor. Het aantal resecties bij patiënten met alvleesklierkanker nam in recente jaren juist toe. De dalende resectietrend bij de meeste gastrotumoren wordt onder meer toegeschreven aan nieuwe behandelingen, betere diagnostiek en betere selectie van patiënten. 

Steeds meer patiënten met synchrone peritoneale metastasen afkomstig van dikkedarmkanker worden behandeld met een combinatie van cytoreductieve chirurgie (CRS) en hyperthermische intraperitoneale chemotherapie (HIPEC). Op dit moment krijgt bijna 10 procent van deze patiënten een dergelijke behandeling. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke stijging van de mediane overleving naar 32,3 maanden, tegenover 12,6 maanden voor patiënten met palliatieve chemotherapie met / zonder chirurgie. Dat blijkt uit een studie van Lieke Razenberg (IKNL) in samenwerking met specialisten. 

Mei 2015 is in The Lancet Oncology een belangwekkend artikel verschenen over de resultaten van de behandeling van stadium I longkanker. Volgens de huidige Nederlandse richtlijn is chirurgie de standaardbehandeling bij stadium I. Eerder onderzoek op basis van IKNL-data (gepubliceerd in 2010 en 2012) heeft aangetoond dat bestraling een waardevol alternatief kan zijn.

Patiënten met borstkanker bij wie positieve okselklieren zijn gevonden na een echografie, hebben ongunstigere ziektekenmerken en een slechtere prognose dan patiënten bij wie positieve okselklieren worden aangetroffen na een schildwachtklierprocedure. Het achterwege laten van lymfeklierdissectie dient daarom volgens Nicole C. Verheuvel (Máxima Medisch Centrum) en collega’s vooralsnog alleen toegepast te worden bij patiënten met een positieve schildwachtklierprocedure.

Het aantal borstsparende operaties bij patiënten met invasieve ductale borstkanker of invasieve lobulaire borstkanker is in Nederland tussen 1990 en 2010 gestegen. Deze toename is minder duidelijk bij patiënten met een invasieve lobulaire tumor. Het gevolg is dat deze vrouwen meer kans hebben op een mastectomie in vergelijking met patiënten met invasief ductaal mammacarcinoom. Dat blijkt uit een studie van drs. W. Truin (chirurg in opleiding, Máxima Medisch Centrum) en collega’s onder bijna 153.000 patiënten met borstkanker.

Borstkankerpatiënten met klinisch positieve lymfeklieren in de oksel die voorafgaand aan axillaire lymfeklierdissectie eerst (neo)adjuvante chemotherapie ondergaan, hebben significant minder kans op metastasen in de zogenaamde ARM-lymfeklieren dan patiënten die géén (neo)adjuvante chemotherapie kregen. Volgens M. Beek (Amphia Ziekenhuis) en collega’s zijn er aanvullende studies nodig om aan vast te stellen of deze patiënten geschikt zijn voor het selectief sparen van deze lymfeklieren door middel van ‘axillairy reverse mapping’.