Overzicht eHealth-interventies voor chronische vermoeidheidsklachten bij borstkanker
Chronische vermoeidheid is een van de meest gerapporteerde langetermijneffecten onder mensen die borstkanker hebben (gehad). Hiervoor zijn veel bewezen effectieve eHealth-interventies, maar dat betekent niet dat deze op individueel niveau altijd werken. Daarom maakten Lian Beenhakker (Universiteit Twente) en collega’s van diverse klinische instellingen, universiteiten en IKNL een overzicht van beschikbare eHealth-interventies en de (voorkeursgevoelige) kenmerken. Met dit overzicht kunnen zorgverleners en patiënten makkelijker een interventie vinden die bij de patiënt past.
Overzicht van 35 onderzochte interventies
eHealth-interventies zijn vaak toegankelijker dan face-to-face-interventies, aldus de onderzoekers, omdat ze vaak goedkoper zijn, gebruikers minder/niet hoeven te reizen en dus minder tot geen reistijd hebben en niet afhankelijk zijn van vervoer. Beenhakker en collega’s onderzochten het aanbod van eHealth-interventies, gericht op mensen die borstkanker hebben (gehad) en kampen met chronische vermoeidheidsklachten, door middel van een scoping review. De onderzoekers categoriseerden interventies als:
- fysieke activiteit, waarbij beweging moet leiden een toename in energie,
- geest-lichaam, zoals mindfulness, meditatie of yoga,
- psychologisch, zoals psycho-educatie of cognitieve gedragstherapie,
- en ‘anders’ of ‘combinatie’.
Ook zetten ze informatie over verschillende (voorkeursgevoelige) kenmerken op een rij, zoals duur, intensiteit, lotgenotenondersteuning en kosten. In totaal includeerden de onderzoekers 35 interventies, onderverdeeld in de verschillende categorieën. Let op: niet alle interventies zijn beschikbaar in het Nederlands of Engels.
Interventies per categorie
Ruim de helft van de interventies was gericht op enkel mensen die borstkanker hebben (gehad) (n=18), voor 3 interventies was het percentage nog niet bekend omdat slechts het protocol gepubliceerd was in de onderzochte periode en voor de overige studies lag het percentage participanten die borstkanker hadden (gehad) op 52%. Voor tien van de onderzochte interventies waren er langetermijnresultaten beschikbaar; de follow-up varieerde van twee tot twaalf maanden na het afronden van de interventie. Vijf interventies richtten zich op fysieke activiteit, zeven op geest-lichaam, met name door mindfulness, dertien interventies waren psychologisch van aard en twee interventies pasten niet binnen een categorie. Acht interventies waren een combinatie van categorieën, met name van psychologie en geest-lichaam.
Voorkeursgevoelige kenmerken
Beenhakker en collega’s brachten de kenmerken van de verschillende interventies in kaart. Daarin keken ze ook naar welke kenmerken de voorkeur van gebruikers voor een interventie kunnen beïnvloeden. Deze kenmerken waren:
- duur,
- intensiteit,
- gebruik door participanten,
- introductietraining,
- contact met zorgverleners inclusief het studieteam,
- contact met lotgenoten,
- hoe de inhoud gepresenteerd werd,
- kosten van de interventie,
- effectiviteit van de interventie,
- ervaringen van gebruikers,
- patiëntenkarakteristieken van succesvolle, trouwe en gestopte gebruikers,
- en redenen voor het stoppen met de interventie.
Verwacht gebruik door participanten is gerelateerd aan de intensiteit en de duur van de interventie, aldus de onderzoekers. Ook de kosten van een interventie zijn van belang voor een patiënt.
Meer informatie
Bekijk het overzicht van interventies onderzocht door Beenhakker en collega’s of lees het volledige artikel:
Beenhakker, L., Witteveen, A., Wijlens, K. A. E., Siemerink, E. J. M., van der Lee, M. L., Bode, C., Siesling, S., & Vollenbroek-Hutten, M. M. R. (2022). Patient preference attributes in eHealth interventions for cancer-related fatigue: A scoping review. European Journal of Cancer Care, e13754.
