Vaker tweedelijnstherapie bij slokdarm- of maagkanker in hoogvolumecentra

Palliatieve systemische therapie na eerstelijnsbehandeling kan zinvol zijn voor geselecteerde patiënten met adenocarcinoom van slokdarm of maag, maar de ervaringen met deze behandelingen kunnen beperkt zijn en ook variatie vertonen tussen ziekenhuizen. In deze population-based studie is het verband onderzocht tussen het volume aan systemische behandelingen per ziekenhuis en het geven van behandelingen na eerstelijnsbehandeling aan patiënten met adenocarcinoom van slokdarm of maag en het effect hiervan op hun overleving.

Studieopzet

Voor dit onderzoek werden patiënten geselecteerd met synchroon uitgezaaid adenocarcinoom van slokdarm of maag die tussen 2010 en 2017 zijn gediagnosticeerd en opgenomen in de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). De ziekenhuizen werden ingedeeld in volumekwartielen gebaseerd op gegeven systemische behandeling in de curatieve of palliatieve setting. De samenhang tussen het ziekenhuisvolume aan systemische behandeling en het geven van behandelingen na eerstelijnstherapie werd geëvalueerd met multivariabele regressieanalyses. De algehele overleving werd vergeleken tussen ziekenhuizen met een laag en hoog aantal behandelingen na eerstelijnstherapie.

Resultaten

Uit de analyses blijkt dat 606 van de 2.466 patiënten een behandeling kregen na een eerdere eerstelijnstherapie. Het aandeel van tweedelijns en volgende behandelingen steeg van 20% in 2010 naar 31% in 2017. De laagste ziekenhuisvolumes hingen onafhankelijk samen met een lager aantal tweedelijnsbehandelingen (odds ratio 0,62; 95% betrouwbaarheidsinterval 0,30-0,99) vergeleken met ziekenhuizen met het hoogste behandelvolume (odds ratio 0,67; 95% betrouwbaarheidsinterval 0,48-0,95).

De mediane algehele overleving was hoger voor alle patiënten in ziekenhuizen waar vaker tweedelijnstherapie werd gegeven, namelijk 7,9 versus 6,2 maanden. Tweedelijnsbehandeling met paclitaxel/ramucirumab werd het vaakste voorgeschreven en hing onafhankelijk samen met een langere, algehele overleving ten opzichte van behandeling met monotherapie met taxanen (hazard ratio 0,74; 95% betrouwbaarheidsinterval 0,59-0,92).

Conclusie en nabeschouwing

Willemieke Dijksterhuis en collega’s concluderen dat een hoger ziekenhuisvolume samenhangt met het vaker starten van tweedelijns systemische behandelingen bij patiënten met uitgezaaid adenocarcinoom van de slokdarm of maag. Met andere woorden: in hoogvolumeziekenhuizen krijgen patiënten met uitgezaaide slokdarm- of maagkanker vaker palliatieve, systemische therapie. Patiënten die een tweedelijnsbehandeling met paclitaxel/ramucirumab kregen, hadden een langere overleving vergeleken met patiënten behandeld met taxaan-monotherapie.

Een andere belangrijke bevinding in deze studie is dat de algehele overleving van álle patiënten beter was na palliatieve systemische behandeling (met of zonder tweedelijnsbehandeling) in ziekenhuizen waarin vaker behandeling tweedelijnstherapie werd gegeven ten opzichte van ziekenhuizen waarin dit minder vaak werd gegeven.

Verder tonen multivariabele analyses aan dat de hazard ratio’s voor sterfte daalden bij een hoger aantal behandelingen per ziekenhuis. Dit suggereert dat niet alleen patiënt-, tumor- en behandelkenmerken gerelateerd zijn aan betere behandeluitkomsten, maar ook andere factoren die mogelijk specifiek samenhangen met hoogvolumecentra, zoals een multidisciplinaire benadering en aanwezigheid van een goed uitgeruste zorginfrastructuur.

• Willemieke P M Dijksterhuis, Rob H A Verhoeven, Marieke Pape, Marije Slingerland, Nadia Haj Mohammad, Judith de Vos-Geelen, Laurens V Beerepoot, Theo van Voorthuizen, Geert-Jan Creemers, Valery E P P Lemmens, Martijn G H van Oijen, Hanneke W M van Laarhoven. Hospital volume and beyond first-line palliative systemic treatment in metastatic oesophagogastric adenocarcinoma: A population-based study. Eur J Cancer. 2020 Sep 24;
• Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl