Studiedeelname en behandeling bij AML-patiënten ouder dan 65 jaar

De deelname van oudere patiënten met AML in klinische studies is laag en weinig oudere patiënten worden behandeld met intensieve chemotherapie. Dat blijkt uit onderzoek met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) van arts-onderzoeker Burak Kalin van Erasmus MC en collega’s. Zij onderzochten de deelname aan klinische studies, behandeling en overleving bij AML-patiënten ouder dan 65 jaar. De onderzoeksuitkomsten geven aanwijzingen voor mogelijkheden voor bredere inclusie van patiënten met comorbiditeiten. 

Door de lage deelname aan klinische studies is er weinig onderbouwing voor keuzes in de behandeling voor patiënten ouder dan 65 jaar. De overleving van oudere patiënten met acute myeloïde leukemie (AML) is in het afgelopen decennium amper toegenomen. 

Onderzoek naar behandelbeslissingen

Met de population-based data van patiënten met AML in Nederland is op basis van patiënt- en ziektekenmerken bekeken welke behandelingen zijn toegepast. Vervolgens zijn de associaties met behandelkeuze en overleving bestudeerd. Daarvoor zijn alle data van AML-patiënten ouder dan 65 jaar met een diagnose tussen 2010–2013 in het verwijsgebied van twee academische ziekenhuizen meegenomen. In totaal werden gegevens van 356 patiënten bestudeerd. Multivariabele analyses werden toegepast om factoren te identificeren die geassocieerd waren met behandelkeuze en overleving. 

Niet-intensieve therapie versus Intensieve chemotherapie

Driekwart van de patiënten kreeg geen intensieve therapie. De meeste van deze patiënten kregen alleen ondersteunende zorg. Een minderheid van de patiënten kreeg een ander type behandeling, zoals hydroxyureum (14%), azacitidine (5%) en decitabine (1%). De meest genoteerde reden in het medisch dossier voor het afzien van intensieve chemotherapie was hoge leeftijd, gevolgd door comorbiditeit. Bij deze patiënten was in de grote meerderheid van de gevallen geen cytogenetische (74%) en moleculaire (93%) diagnostiek gedaan.

Een kwart van alle patiënten kreeg intensieve chemotherapie. Dit was meestal binnen een klinische studie (15% van het totaal aantal patiënten). Een minderheid van acht procent van alle patiënten ontving intensieve chemotherapie buiten studieverband. Patiënten met hogere leeftijd en comorbiditeit ontvingen minder vaak intensieve chemotherapie. 

Inclusiecriteria studies en behandeling-op-maat

Trialdeelname en de toepassing van intensieve chemotherapie was laag bij oudere patiënten met AML. De meeste mensen die intensief curatief werden behandeld, ontvingen deze behandeling in studieverband. Buiten studieverband ontvingen relatief weinig patiënten chemotherapie. 

Patiënten die intensieve chemotherapie kregen buiten studieverband hadden een even goede overleving als patiënten binnen studieverband, terwijl zij meer comorbiditeit hadden. De inclusiecriteria bij klinische studies zouden dus mogelijk kunnen worden aangepast, opdat meer patiënten met comorbiditeit mee kunnen doen. De toepassing van behandeling-op-maat, ook buiten studieverband, kan verder worden verbeterd door de comorbiditeit en genetische kenmerken beter in kaart te brengen alvorens een behandelkeuze te maken op basis van alleen de leeftijd van de patiënt. 

Referentie

Kalin B, Pijnappel EN, van Gelder M, Visser O, van de Loosdrecht AA, Ossenkoppele GJ, Cornelissen JJ, Dinmohamed AG, Jongen-Lavrencic M. Intensive treatment and trial participation in elderly acute myeloid leukemia patients: A population-based analysis in The Netherlands. Cancer Epidemiol. 2018 Dec;57:90-96. doi: 10.1016/j.canep.2018.09.007.