Diagnoseziekenhuis beïnvloedt kans op behandeling slokdarm- & maagkanker
In een recent artikel in het Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde stellen Margreet van Putten (IKNL) en collega’s dat de besluitvorming rond de behandeling van patiënten met slokdarm- of maagkanker in Nederland vatbaar is voor verbetering gelet op de geconstateerde variatie in diagnostiek en behandeling tussen ziekenhuizen en het effect hiervan op de overleving van deze patiënten. De auteurs pleiten daarom voor invoering van regionale, tumorspecifieke multidisciplinaire overlegteams. Dergelijke teams kunnen mogelijk bijdragen aan betere selectie van patiënten die in aanmerking komen voor een curatieve behandeling.
De publicatie in het NTvG is gebaseerd op twee studies die eerder zijn verschenen in Annals of Surgery en British Journal of Surgery naar de invloed van het ziekenhuis van diagnose op het krijgen van een curatieve behandeling. In Nederland vindt chirurgie van patiënten met slokdarm- of maagkanker plaats in een beperkt aantal gespecialiseerde ziekenhuizen. De diagnose slokdarm- of maagkanker wordt echter nog vaak gesteld in ziekenhuizen waar deze operaties niet worden uitgevoerd.
Slokdarmkanker
In de publicatie ‘Hospital of Diagnosis Influences the Probability of Receiving Curative Treatment for Esophageal Cancer’ (Ann Surg. 2018) concluderen Margreet van Putten et al. dat er aanzienlijke variatie bestaat tussen het ziekenhuis van diagnose en de kans dat patiënten met curabele slokdarmkanker worden doorverwezen voor een curatieve behandeling. Dit leidt ertoe dat het diagnoseziekenhuis invloed heeft op de behandeling en uiteindelijke overlevingskansen van deze patiënten.
Om deze verschillen te verkleinen adviseren de onderzoekers alle patiënten te bespreken in regionale multidisciplinaire overlegteams in aanwezigheid van ervaren slokdarmkankerspecialisten. Dit onderzoek is uitgevoerd door IKNL in samenwerking met medisch specialisten van het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Academisch Medisch Centrum (Amsterdam) en het Radboudumc (Nijmegen).
Maagkanker
In de tweede publicatie, ‘Hospital of diagnosis and probability of having surgical treatment for resectable gastric cancer’ (Br J Surg. 2016), wordt eveneens geconcludeerd dat er aanzienlijke variatie bestaat in het doorverwijzen van patiënten met maagkanker voor een operatie. Ook bij deze maligniteit vindt chirurgische behandeling in Nederland plaats in gespecialiseerde medische centra, na eerst te zijn verwezen door een diagnoseziekenhuis.
Aangezien een operatie de enige kans is op genezing van maagkanker, betekent de gevonden variatie volgens de onderzoekers dat bepaalde patiënten in Nederland de kans op genezing mogelijk wordt onthouden. Dit onderzoek is uitgevoerd door IKNL in samenwerking met chirurgen van het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Antoni van Leeuwenhoek (Amsterdam), UMC Groningen en Erasmus MC (Rotterdam).
Regionaal multidisciplinair overleg
Aangezien operaties van slokdarm- en maagkanker in een steeds kleiner aantal ziekenhuizen worden uitgevoerd en het onmogelijk is dat alle patiënten in zo’n centrumziekenhuis worden gediagnosticeerd, zou het implementeren van regionale, tumorspecifieke MDO’s (bijvoorbeeld via videoconferencing) een goede oplossing kunnen zijn om alle patiënten adequaat te kunnen bespreken.
Op deze manier kunnen alle patiënten met slokdarm- of maagkanker in een regionaal MDO met tumorspecifieke expertise worden besproken. Voordeel is dat alle patiënten in Nederland, ongeacht in welk ziekenhuis de diagnose wordt gesteld, dezelfde optimale behandeling krijgen aangeboden. Een belangrijk bijkomend voordeel is dat de kennis van specialisten in de niet-centrum ziekenhuizen op deze wijze behouden blijft.
De afgelopen jaren zijn in diverse regio’s in Nederland dergelijke overlegmodellen met succes geïmplementeerd, zodat nu aanzienlijk meer patiënten in regionaal verband worden besproken, dit tot tevredenheid van patiënten en zorgverleners. De komende jaren gaat IKNL in samenwerking met ziekenhuizen verder met het verrichten van aanvullend wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken en effecten van variatie in de behandeling van slokdarm- en maagkanker. Dit onderzoek wordt ondersteund door KWF Kankerbestrijding in de vorm van projectfinanciering.
-
Margreet van Putten, Rob H.A. Verhoeven, Marijn Koëter, Hanneke W.M. van Laarhoven, Johanna W. van Sandick, John T.M. Plukker, Peter D. Siersema, Maarten C.C.M. Hulshof, Bas P.L Wijnhoven, Valery E.P.P. Lemmens en Grard A. P. Nieuwenhuijzen. ‘Ziekenhuis van diagnose beïnvloedt kans op curatieve behandeling voor slokdarm- en maagkanker. Een pleidooi voor regionaa l tumorspeci fiek multidiscip linair overleg’. Ned Tijdschrift v. Geneeskunde 2018;162: D1970.
-
Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl
