Diagnoseziekenhuis beïnvloedt kans op krijgen behandeling slokdarmkanker

Het doel van deze studie is de invloed van het ziekenhuis van diagnose te bestuderen en de kans dat patiënten met slokdarmkanker een curatieve behandeling ontvangen en de impact daarvan op de overleving. Hoewel slokdarmkankeroperaties gecentraliseerd plaatsvinden in gespecialiseerde centra in Nederland, vindt de diagnostiek van deze ziekte vaak nog wel plaats in ziekenhuizen die deze chirurgische behandeling niet zelf uitvoeren.

Nationale studie met data NKR
De onderzoekers selecteerden patiënten uit de Nederlandse Kankerregistratie met potentieel curabele slokdarmkanker of kanker op de overgang tussen slokdarm en maag (stadium cT1-3, X, NX, M0, X), die tussen 2005 en 2013 zijn gediagnosticeerd. Met behulp van logistische regressieanalyses werd de waarschijnlijkheid onderzocht op het krijgen van een curatieve behandeling (resectie met of zonder neoadjuvante behandeling, definitieve chemoradiotherapie of endoscopische behandeling van de tumor) gebaseerd op het ziekenhuis van diagnose.

Daarnaast voerden de onderzoekers Cox-regressieanalyses uit om het effect te onderzoeken van variatie op de overleving van deze patiënten. Alle patiënten met potentieel curabel slokdarmkanker die tussen 2005 en 2013 zijn gediagnosticeerd in 91 Nederlandse ziekenhuizen werden opgenomen in de studie. In totaal ging het om 13.017 patiënten.



Variatie in het aantal patiënten met een potentieel curabel slokdarmcarcinoom (cT1-3, X, elke N, M0, X) dat curatieve behandeling kreeg (resectie, definitieve chemoradiotherapie of een endoscopische tumor resectie) na correctie voor onder andere geslacht, leeftijd, cT classificatie, cN classificatie, tumorlocatie, morfologie en aantal slokdarmresecties in het diagnoseziekenhuis in 2010-2013. Elke balk geeft een ziekenhuis van diagnose aan. 

Aanzienlijke variatie tussen ziekenhuizen
Het percentage patiënten dat een curatieve behandeling kreeg, varieerde van 37% tot 83% in de periode 2005-2009 en van 45% tot 86% tussen 2010-2013, afhankelijk van het ziekenhuis van diagnose waarbij de behandeling plaats kan hebben gevonden in het diagnoseziekenhuis maar ook in een ander ziekenhuis na doorverwijzing. Na correctie voor patiënt- en ziekenhuisgerelateerde karakteristieken lagen deze verhoudingen tussen 41% tot 77% respectievelijk 50% tot 82% (beide p <0,001). Multivariabele analyses aangaande de overleving toonden aan dat patiënten gediagnosticeerd in ziekenhuizen met een kleine kans op het krijgen van een curatieve behandeling een slechtere algehele overleving hadden.

Conclusie en aanbevelingen
Margreet van Putten en collega’s concluderen dat deze studie aantoont dat er sprake is van een grote variatie in de kans dat patiënten met potentieel curabel slokdarmkanker een curatieve behandeling krijgen aangeboden en dat die kans sterk afhankelijk is van het ziekenhuis waar de diagnose is gesteld. Deze variatie heeft ook invloed op de uiteindelijke overlevingskansen van deze patiënten.

De onderzoekers adviseren daarom om op regionaal niveau multidisciplinaire teams op te richten, waar alle patiënten met slokdarmkanker besproken worden in aanwezigheid van ervaren slokdarmkankerspecialisten. De beslissingen van deze multidisciplinaire teams kunnen bijdragen aan een betere selectie van patiënten die in aanmerking komen voor een curatieve behandeling. Op lange termijn moet dit leiden tot een algehele verbetering van de overlevingskansen van deze patiënten. 

• Van Putten M, Koëter M, van Laarhoven HW, Lemmens VE, Siersema PD, Hulshof MC, Verhoeven RH, Nieuwenhuijzen GA.: ‘Hospital of Diagnosis Influences the Probability of Receiving Curative Treatment for Esophageal Cancer’. Verschenen in de gedrukte editie: Ann Surg. 2018 Feb;267(2):303-310.

• Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl