Alvleesklierkanker heeft slechtste overlevingscijfers van alle kankersoorten
Op 15 november is het Wereldalvleesklierkankerdag. Alvleesklierkanker heeft de slechtste overlevingscijfers van alle soorten kanker in Nederland. Het is bovendien de enige kankersoort waarbij de overleving in afgelopen decennia niet of nauwelijks is verbeterd. Met bijna 3.000 diagnoses per jaar behoort alvleesklierkanker niet tot de veel voorkomende kankersoorten, maar het aantal diagnoses stijgt. Het aantal patiënten dat overlijdt aan alvleesklierkanker is groot en overtreft naar verwachting over ruim tien jaar de sterfte aan darmkanker of borstkanker. Dat blijkt uit gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie.
Doodvonnis
Een diagnose ‘alvleesklierkanker’ wordt algemeen gevreesd en ervaren als een doodvonnis. Dat is het vaak ook, vooral wanneer het om een ‘pancreasadenocarcinoom’ gaat. Dit is de meest agressieve en meest voorkomende vorm van alvleesklierkanker (meer dan 9 op elke 10 patiënten). De getallen hier gaan over deze grootste groep.
Meer dan de helft ontvangt geen kankerbehandeling
Alvleesklierkanker geeft vaak lange tijd geen klachten. Als er wel klachten zijn, dan zijn die over het algemeen te onduidelijk om te kunnen leiden tot een snelle diagnose. In een vroeg stadium is alvleesklierkanker meestal slecht zichtbaar op een scan.
Als de patiënt wel klachten krijgt dan is het vaak al te laat. Als de kanker al is uitgezaaid is er vaak alleen levensverlengende behandeling mogelijk.
• Meer dan de helft van alle patiënten in Nederland heeft bij diagnose al uitgezaaide ziekte.
• Meer dan de helft van alle patiënten ontvangt geen kankerbehandeling. Door late diagnose en uitzaaiingen is een behandeling vaak al te belastend voor zieke en verzwakte patiënten.
• Meer dan de helft van alle patiënten is slechts 4 maanden na diagnose al overleden.
• Bijna alle patiënten die deze diagnose krijgen, zullen er ook aan overlijden.
Verbetering van behandeling
In de afgelopen 10 jaar zien we in Nederland een verbetering in vergelijking met daarvoor.
• Meer en meer patiënten komen in aanmerking voor een operatie en/of chemotherapie. Zo ontvangt inmiddels 1 op de 5 patiënten een operatie en 1 op de 3 patiënten met uitgezaaide alvleesklierkanker start met chemotherapie.
• Operatietechnieken en -uitkomsten zijn verbeterd nadat alvleesklierkankeroperaties in een kleiner aantal ziekenhuizen werden uitgevoerd.
• Nieuwe schema’s chemotherapie hebben vaker een gunstig effect op de overleving.
• Meer en meer aandacht bestaat voor kwaliteit van leven, met of zonder kankerbehandeling, onder andere op het platform voor onderzoek naar alvleesklierkanker, genaamd PACAP. Het doel is om optimale zorg te leveren die goed aansluit bij de wensen en waarden van de patiënt.
Bovenstaande heeft zich inmiddels vertaald in een verbetering van de overleving op de korte termijn: meer dan 20% van alle patiënten is één jaar na de diagnose nog in leven, tegenover minder dan 15% tot 10 jaar geleden. Van de patiënten waarbij de kanker operatief verwijderd kon worden, is meer dan twee-derde een jaar later nog in leven.
Meer onderzoek is hard nodig!
De verbeteringen die we nu zien zijn nog te klein. De 5-jaarsoverleving is nog steeds laag. Om hier echt verandering in te brengen is meer onderzoek nodig naar manieren om alvleesklierkanker beter en vooral eerder te herkennen. Daarnaast is meer onderzoek nodig naar nieuwe geneesmiddelen en betere weefseltypering om meer patiënten een gunstig effect van behandeling te laten ervaren. Voor een betere overleving met behoud van kwaliteit van leven.
Meer over alvleesklierkanker
- Lees meer over alvleesklierkanker op Kanker.nl
- Ook de patiëntenvereniging Living with hope biedt steun, informatie en belangenbehartiging
- De update van overleving alvleesklierkanker met cijfers tot en met 2018
- Kijk ook op: NKR-cijfers voor de laatste gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie.
