Samenwerking AYA en IKNL: betere zorg voor jongvolwassenen met kanker

Het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Platform heeft in 2013 leeftijdspecifieke zorg voor jongvolwassenen met kanker in Nederland opgestart. Dit is gedaan op initiatief van het AYA Expertise Centrum van Radboudumc in Nijmegen. AYA staat voor Adolescents & Young Adults ofwel patiënten die in de leeftijd van 18 tot 35 jaar voor het eerst gediagnosticeerd zijn met kanker. Deze zogeheten AYA-zorg kenmerkt zich door de integrale benadering van de mens met kanker met oog voor zowel de medisch-technische aspecten als psycho-sociale gevolgen van kanker op jonge leeftijd. Om het nationale karakter te benadrukken en optimaal samen te werken, is het platform vanaf dit jaar gevestigd in het kantoor van IKNL.

Een AYA wordt op gelijkwaardige wijze in ‘shared decision’ betrokken bij het nemen van behandelkeuzes; het is immers zijn lijf en zijn leven. AYA-zorg start bij de diagnose en is van toepassing ongeacht de tumorsoort of de fase van de ziekte. Deze zorg omvat de volgende onderdelen: het multidisciplinaire AYA-team [waar naast de behandelend arts ook de verpleegkundig specialist, medisch psycholoog en het maatschappelijk werk de kern van vormen] een speciale AYA-lounge in het ziekenhuis waar lotgenoten elkaar kunnen treffen en de online AYA4 community. 

Wetenschappelijk onderzoek
Een belangrijk uitgangspunt is dat de zorg voor jongvolwassenen voortdurend wordt verbeterd aan de hand van uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek toegespitst op kanker tijdens de AYA-leeftijd. Daarnaast wordt de kwaliteit van de AYA-zorg op peil gehouden door onderwijs over leeftijdspecifieke zorg. 

Een nationaal platform met zes regionale netwerken
Het nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Platform bestaat uit AYA’s en zorgprofessionals van de acht UMC’s en een aantal algemene ziekenhuizen. Samen werken zij aan de beste AYA-zorg voor elke jongvolwassene met kanker in Nederland die toegankelijk is via huisarts, algemene ziekenhuizen en AYA-expertisecentrum in de UMC’s. Om dit doel te bereiken is Nederland ingedeeld in zes regionale netwerken. 
Binnen elk regionaal netwerk zijn één tot twee AYA-centra gevestigd. Jonge patiënten kunnen daar naartoe worden verwezen op basis van toenemende complexiteit. Ook zijn deze centra beschikbaar voor professionals in de regio als kenniscentrum voor leeftijdspecifieke kankerzorg.



Het Platform is vanaf de oprichting in 2013 sterk gegroeid en heeft sinds 2016 als bestuursvorm een stichting met ANBI-status. Vanaf 2017 houdt het platform kantoor bij IKNL. Het voordeel hiervan is dat  het Platform gebruik kan maken van:

  • het netwerk van IKNL

  • de expertise met betrekking tot ontwikkelen en inrichten van transmurale zorgpaden, richtlijnen en beslisbomen

  • de kennis voor het ontwikkelen en implementeren van multidisciplinaire onderwijsmodules

Het AYA-Platform kan op haar beurt IKNL voeden met kennis over leeftijdspecifieke integrale zorg, over wensen en behoeften van (jonge) mensen met kanker, netwerkvorming en co-participatie. Zo is er een win-win situatie ontstaan.

  • Meer informatie over AYA-zorg is verkrijgbaar via Eveliene Manten kwartiermaker & directeur van het platform. e.manten-ayanationaal@iknl of via www.aya4net.nl

Gerelateerd nieuws

Ewingsarcoom: overlevingskansen verbeterd, maar jongvolwassenen hebben nog steeds slechter vooruitzicht dan kinderen

vrouw met witte trui en roze hoofddoek tegen achtergrond van blauwe lucht Ewingsarcoom is een vrij zeldzame en agressieve vorm van kanker die meestal ontstaat in het botweefsel of, minder vaak, in andere delen van het steunweefsel (de weke delen). De ziekte komt vooral voor bij kinderen en bij adolescenten en jongvolwassenen (AYA's). Epidemiologisch onderzoek uit andere landen liet zien dat AYA's met Ewingsarcoom meestal een slechtere prognose hebben dan jongere kinderen met deze ziekte. Bestaat dit overlevingsverschil ook in Nederland? Dat onderzochten Maya Schulpen (Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie) en collega’s van o.a. de expertisecentra voor bottumoren en IKNL op basis van cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). lees verder

Jongvolwassenen met kanker kunnen nu hun bijwerkingen monitoren met de SYMPRO BijKanker app

jongvolwassen gebruiken SYMPRO BijKanker app

Behandelingen met systemische therapie kunnen veel bijwerkingen geven. Om gemakkelijk bijwerkingen digitaal en gestandaardiseerd vast te leggen, heeft IKNL een app ontwikkeld: de SYMPRO BijKanker app. Deze app wordt al in veel ziekenhuizen in studieverband gebruikt. Nu is de app ook beschikbaar voor jongvolwassenen met kanker (AYA’s) die meer grip willen krijgen op hun bijwerkingen. Zij kunnen de app zonder koppeling met het behandelend ziekenhuis gebruiken. In dit project werkt IKNL samen met Tilburg University, AVL/NKI en AYA Zorgnetwerk.

lees verder