Terugkerende urineweginfecties zijn risico voor krijgen van blaaskanker

Frequente urineweginfecties zijn positief geassocieerd met het risico op blaaskanker. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van Sita Vermeulen (Radboudumc) en collega’s in het British Journal of Cancer. Patiënten daarentegen die een beperkt aantal keren een blaasontsteking hebben gehad en behandeld werden met antibiotica, lieten een verlaagde kans op blaaskanker zien. Dit geldt echter niet voor niet-rokers en postmenopauzale vrouwen. De onderzoekers onderstrepen dat er meer onderzoek nodig is om het verband tussen urineweginfecties en blaaskanker verder te ontrafelen en de afzonderlijke effecten die hierbij een rol spelen.

Er bestaat controverse over de vraag of urineweginfecties een risicofactor zijn voor het ontstaan van blaaskanker. In deze studie is het verband onderzocht tussen urineweginfecties en blaaskanker met behulp van gegevens van de Nijmeegse blaaskankerstudie, een van de grootste patiënt-controle studies op het gebied van blaaskanker wereldwijd.

Medische geschiedenis populatie 
De onderzoekers analyseerden informatie over de medische geschiedenis en leeftijd bij aanvang van het geregeld optreden van blaasontstekingen (‘terugkerende blaasinfectie’) en het aantal en de leeftijd bij aanvang van blaasontstekingen die met antibiotica werden behandeld (‘blaasinfectie met antibiotica’) bij 1.809 patiënten gediagnosticeerd met blaaskanker en 4.370 controlepersonen. De wedverhoudingen (odds ratio's; OR) en betrouwbaarheidsintervallen (BI 95%) werden apart berekend voor mannen en vrouwen en gecorrigeerd voor leeftijd, opleiding, roken en het gebruik van aspirine / ibuprofen.

Zoals verwacht was de kans op een blaasontsteking bij vrouwen hoger dan bij mannen. Het hebben van terugkerende blaasinfecties werd geassocieerd met een verhoogd risico op blaaskanker (mannen: OR 6.6 (4,2-11); vrouwen: 2,7 (2,0-3,5); BI 95%) met sterkere effecten op het krijgen van spierinvasieve blaaskanker. Statistisch significant verlaagde risico's (OR's ~0.65) werden waargenomen tot maximaal vijf blaasinfecties behandeld met antibiotica; in het bijzonder bij personen die (eerder) rookten en behandeld waren met antibiotica vanwege een blaasontstekingen op een jongere leeftijd. Bij vrouwen werd blaasontsteking na de menopauze geassocieerd met een hoger risico op blaaskanker, ongeacht het aantal episodes.

Conclusies en discussie 
Sita Vermeulen en collega’s concluderen dat het geregeld hebben gehad van een blaasontsteking positief geassocieerd is met het risico op blaaskanker. Daarentegen bleek een beperkt aantal blaasontstekingen in combinatie met behandeling met antibiotica geassocieerd te zijn met een verlaagd kans op blaaskanker. Dit geldt echter niet voor niet-rokers en postmenopauzale vrouwen.

In een discussieparagraaf aan het eind van de publicatie gaan de onderzoekers onder meer in op het beschermende effect van antibiotica bij optreden van een beperkt aantal urineweginfecties. Dit beschermende effect suggereert dat het gunstige anti-kankereffect van antibiotica zoals beschreven door Seay et al (1996) en Kamat en Lamm (2004) opweegt tegen de schadelijke effecten van (sporadische) infectie en daaropvolgende productie van stikstofoxide. Het is echter onduidelijk of slechts een paar korte antibioticakuren het risico op blaaskanker kan verminderen.

De onderzoekers onderstrepen om die reden dat het belangrijk is extra aandacht te schenken aan het totaal aantal urineweginfecties, leeftijd bij aanvang, plaats van de ontsteking en het gebruik van antibiotica om toekomstig onderzoek mogelijk te maken naar het verband tussen urineweginfecties en blaaskanker met als doel de afzonderlijke effecten verder te ontrafelen.

  • S.H. Vermeulen, N. Hanum, A.J. Grotenhuis, G. Castanõ-Vinyals, A.G. van der Heijden, K.K. Aben, I. U. Mysorekar en L.A. Kiemeney. ‘Recurrent urinary tract infection and risk of bladder cancer in the Nijmegen bladder cancer study’. * Meer informatie over deze publicatie is verkrijgbaar via bibliotheek@iknl.nl

Gerelateerd nieuws

Bewustwording van blaaskanker zorgwekkend laag

Open potje dat urine met bloedsporen bevat

Europa heeft een van de hoogste incidenties van blaaskanker ter wereld. En dat terwijl bijna 60% van de volwassenen niet bekend is met blaaskanker, of weet hoe ernstig het kan zijn. In ‘urology week’ - de laatste week van september - riep de European Association of Urology (EAU) dan ook op tot meer aandacht voor het belang van een vroege diagnose van blaaskanker.

lees verder

Onderzoek naar patiënten met blaaskanker en afstandsmetastasen bij diagnose

Onderzoek naar patiënten met blaaskanker en afstandsmetastasen bij diagnose

In 2019 is onderzoek gedaan naar de kenmerken en behandeling van patiënten met blaaskanker die al bij diagnose metastasen op afstand hebben. Hiervoor zijn alle patiënten (circa 650) gedetailleerd in kaart gebracht die in 2016 en 2017 zijn gediagnosticeerd. Van de patiënten die behandeld werden met chemo- of immunotherapie was de helft na elf tot dertien maanden nog in leven tegenover slechts drie maanden van de niet-behandelde patiënten. Het onderzoek vond plaats als onderdeel van de Prospective Bladder Cancer Infrastructure (ProBCI).

lees verder