IKNL pleit voor beter gebruik van deskundigheid palliatieve sedatie

Het zal niemand ontgaan zijn: dinsdag 8 oktober 2013 opende de Volkskrant met ‘Arts faalt bij stervensbegeleiding’, met daarboven ‘Kennis schiet tekort’ en ‘Kankercentrum roept op tot professionalisering palliatieve zorg’. Koppen die wij noch de journaliste hadden bedacht, maar die een hoop stof deden opwaaien. Hier een toelichting hoe dit is gegaan.

De journaliste van de Volkskrant was al vanaf het voorjaar bezig zich te oriënteren op het onderwerp en heeft lang geworsteld met de vraag hoe dit brede onderwerp aan te vliegen. Ze heeft daarvoor met heel veel professionals en deskundigen gesproken, waaronder begin juli met Marlies Jansen-Landheer van IKNL. Op een gegeven moment heeft zij casuïstiek gevonden over palliatieve sedatie die zij uiteindelijk centraal heeft gezet. Zij heeft bij velen getoetst of dit incidenten zijn of dat de voorbeelden worden herkend. Dat laatst bleek het geval en dat was de reden waarom de Volkskrant het op deze manier naar buiten heeft gebracht. De krant heeft alleen wel onafhankelijke derden nodig om dat beeld te bevestigen.

IKNL is hierop ingegaan omdat we achter de boodschap staan dat er nog veel te verbeteren is in de toepassing van de richtlijn, de kennis en vaardigheden van professionals en de multidisciplinaire samenwerking. Daar zijn harde en minder harde aanwijzingen voor, zo blijkt uit diverse onderzoeken en de vele casuïstiek binnen de consultatieteams.

Krantenkoppen
Uiteraard is niet alles in de krant terecht gekomen. De vele nuances die iedereen heeft aangebracht, de zorgvuldigheid waarmee professionals over het algemeen te werk gaan, de worsteling van sommigen om dit goed te doen, passen niet in een nieuwsbericht met een stevige boodschap. Zo gaat dat. De kop boven een artikel wordt zelfs niet door de schrijver ervan bepaald: dat gebeurt letterlijk om vijf voor twaalf als de krant gaat sluiten door een koppenmaker. Daar hebben wij al helemaal geen invloed op. Net als wij was ook de journaliste niet gelukkig met de uiteindelijke keuze maar dat is niet meer terug te draaien. Samen met de Volkskrant kijken we nu hoe we ook een genuanceerd beeld vanuit de professional naar voren kunnen brengen.

Boodschappen
Wat blijft hangen, is de boodschap dat er schrijnende gevallen zijn in de palliatieve sedatie en dat artsen en verpleegkundigen tekortschieten. Wat zou moeten blijven hangen, is hoe we nu verder kunnen verbeteren. Jaarlijks overlijden 135.000 patiënten in Nederland. Van deze sterfgevallen wordt bij 17.000 (12%) patiënten palliatieve sedatie toegepast. Veel zorgprofessionals zijn wel betrokken bij palliatieve sedatie maar vaak zo weinig dat zij zelf aangeven daarin onvoldoende deskundigheid en ervaring op te kunnen bouwen. Om die reden pleit IKNL voor meer aandacht voor deskundigheid op het vlak van palliatieve sedatie. En van palliatieve zorg in brede zin, want wij vinden het hele spectrum belangrijk, niet alleen het sluitstuk. 
Hoewel 90% bekend is met de richtlijn Palliatieve sedatie, waarin professionals wordt aanbevolen laagdrempelig gebruik te maken van consultatieteams, raadpleegt slechts 10% daadwerkelijk deze teams. Dit terwijl onderzoek aantoont dat professionals die de IKNL-consultatieteams raadplegen daar veel baat bij hebben. 
Dát is de boodschap die IKNL wil brengen.

Reacties
We krijgen heel veel reacties. Iedereen blijkt zich in de voorbeelden te herkennen maar vooral de artsen baalden van de ongenuanceerde toonzetting. Maar we krijgen ook veel positieve reacties: ‘goed dat jullie dit hebben aangekaart’.
Onze inventarisatie Palliatieve zorg in beeld komt begin 2014 uit. Hierin trekken we een flink aantal conclusies en doen we aanbevelingen hoe de palliatieve zorg in het algemeen te verbeteren. Een van de onderwerpen zal palliatieve sedatie zijn. Of de staatssecretaris het dan nog nodig vindt nader onderzoek te doen, is nu nog niet te zeggen. Kern van de uitkomst zal zijn dat IKNL streeft naar een gezamenlijke aanpak bij het verbeteren van de palliatieve zorg. Hoewel in de afgelopen 10 jaar al veel is bereikt, kunnen wij de kwaliteit samen met de zorgprofessionals en hun beroepsverenigingen nog beter maken.


Volkskrant
Nu.nl
NRC.nl
NOS
Nursing.nl
www.telegraaf.nl
Medisch Contact

Gerelateerd nieuws

Nieuwe update tool 'Kerncijfers behoefte aan palliatieve zorg'

ouder echtpaar op bed De tool Kerncijfers behoefte aan palliatieve zorg is geüpdatet. Vanaf nu zijn de cijfers tot en met 2022 te bekijken en is een extra filter zorgkantoor toegevoegd. De cijfers zijn in te zetten als stuurinformatie voor het onderbouwen en evalueren van kwaliteitsverbeteringen in de palliatieve zorg in uw eigen regio.
 
lees verder

Cruciale behoefte aan meer ondersteuning voor naasten van patiënten met kanker in de laatste levensfase

Laurien, een witte vrouw met blond haar in een staartje, glimlacht de camera in. Linksonder staat de tekst 'Proefschrift over het welzijn van naasten van kankerpatiënten in laatste levensjaar'. In het recente proefschrift van dr. Laurien Ham, getiteld ‘What about us? Experiences of relatives during end-of-life cancer care and bereavement’, wordt aandacht besteed aan de vaak onderbelichte groep rondom patiënten met kanker: de naasten. Het onderzoek, uitgevoerd door Laurien Ham voor IKNL i.s.m. Tilburg University en gisteren (25 maart) gepresenteerd tijdens haar promotie, belicht de emotionele, sociale en existentiële uitdagingen waar naasten van patiënten met ongeneeslijke kanker mee geconfronteerd worden in het laatste levensjaar van hun dierbare. lees verder