Nieuws

• Aantal nieuwe diagnoses bij Nederlandse vrouwen: top 3 na Noorwegen en Denemarken, sterfte op plaats 7
• Nederlandse mannen in middenmoot: incidentie plaats 13, sterfte plaats 16
• Vooral longkanker vaker bij Nederlandse vrouwen; borstkanker in top 5

Kans op overlijden aan kanker afgelopen decennia niet veranderd

De kans om in de loop van het leven kanker te krijgen is de afgelopen drie decennia fors toegenomen tot 47 procent voor vrouwen en 54 procent voor mannen. Ongeveer de helft van alle Nederlanders krijgt dus op enig moment in hun leven de diagnose kanker. Rondom 1990 ging het nog om een op de drie Nederlanders. Dat concluderen onderzoekers van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. De kans om aan kanker te overlijden is niet toegenomen.

Ook de afgelopen jaren zijn de overlevingskansen van kankerpatiënten gestaag gestegen. De 5-jaarsoverleving steeg van 64% voor patiënten met een diagnose in 2010-2014 naar 67% voor patiënten met een diagnose in 2015-2019. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie van IKNL. Ook bij patienten die de diagnose tijdens de covid-19-jaren 2020-2021 kregen, lijkt de 2-jaarsoverleving licht toegenomen: 76%. Dit was 1% hoger dan van patiënten met een diagnose in 2015-2019 (75%).  

In een studie van Erasmus MC en IKNL, uitgevoerd door Carolien Maas e.a., is een nieuwe methode toegepast om de levensverwachting te bepalen van mensen die kanker hebben (of hebben gehad) over een heel mensenleven. Op basis van soort kanker, leeftijd, geslacht, jaar van diagnose, en stadium bij eerste diagnose kan worden berekend hoe hoog de levensverwachting is van kankerpatiënten, in vergelijking met een vergelijkbare groep uit de algemene bevolking. Daaruit blijkt dat de levensverwachting van mensen met kanker over het geheel genomen is toegenomen sinds 1989, maar dit verschilt erg per kankersoort.

Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) beoogt de impact van kanker te reduceren door middel van het delen en duiden van data van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) en andere bronnen. Maar hoe groot is die impact precies? PwC Strategy& werd gevraagd om de maatschappelijke impact voor de samenleving te kwalificeren, kwantificeren en te vertalen naar financiële waarde. Deze maatschappelijke businesscase maakt duidelijk dat IKNL samen met haar partners een grote maatschappelijke impact realiseert met bijbehorende financiële waarde van ten minste €580 miljoen per jaar. Dat betekent dat iedere euro subsidie die IKNL ontvangt zich ruim 12 keer terugvertaalt in maatschappelijke impact.

Prof. dr. Hanneke van Laarhoven, hoogleraar translationele medische oncologie bij Amsterdam UMC Cancer Center Amsterdam, treedt vanaf 15 juni toe tot de raad van toezicht van IKNL. Van Laarhoven neemt de taken van prof. dr. Liesbeth de Vries (UMCG) over, die in april dit jaar na twee zittingstermijnen afscheid nam. 

Het aantal mensen met een levensbedreigende ziekte in Nederland neemt toe. Voor al deze mensen is palliatieve zorg - die je krijgt als je weet dat je niet meer kunt genezen - van groot belang. Om hoogwaardige palliatieve zorg op het juiste moment, op de juiste plek en door de juiste zorgverlener te realiseren is tijdige integratie van palliatieve zorg in álle domeinen van reguliere zorg nodig. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van IKNL-onderzoeker Dr. Manon Boddaert, die hierop op 15 maart 2023 promoveerde. Het onderzoek geeft inzicht in de meerwaarde, beschikbaarheid én toegankelijkheid van palliatieve zorg in Nederland. Daarnaast beschrijft het de totstandkoming van het nationale Kwaliteitskader Palliatieve Zorg Nederland en presenteert het daaruit de essenties om zorgverleners te ondersteunen in het bieden van hoogwaardige palliatieve zorg. 

Patiënten met een zeldzame vorm van kanker hebben onvoldoende toegang tot expertzorg. Dat blijkt uit het rapport ‘Zeldzame kanker: Organisatie van expertise’ dat IKNL op 6 maart lanceert. De organisatie van gespecialiseerde zorg, diagnose en behandeling voor deze patiënten bestaat uit diverse initiatieven die niet goed op elkaar aansluiten en het overzicht ontbreekt. Het is voor patiënten en professionals daarom niet duidelijk waar expertise te vinden is.