Nieuws

Oudere patiënten met pancreascarcinoom hebben profijt van centralisatie bij de chirurgische behandeling van pancreascarcinoom. Dat blijkt uit een studie van Lydia van der Geest en collega’s op basis van analyse van uitkomsten van chirurgische behandeling van oudere patiënten met pancreascarcinoom tussen 2005 en 2013. Vanwege het risico van postoperatieve sterfte en slechtere, algehele overleving behoren deze ouderen tot de categorie ‘patiënten met een hoog risico’. Om die reden adviseren de onderzoekers deze patiënten chirurgisch behandeling aan te bieden in ziekenhuizen met hoge operatievolumes. 

Persoonlijke zorgplannen lijken (vooralsnog) geen bijdrage te leveren aan het verbeteren van de tevredenheid onder patiënten met baarmoederkanker over de informatie en zorg die zij ontvangen. Een persoonlijk zorgplan kan daarentegen wel de ervaren symptomen, emotionele impact van de ziekte en het zorggebruik vergroten. Bij vrouwen die géén gebruik maken van internet, lijkt een persoonlijk zorgplan de hoeveelheid ontvangen informatie over ziekte en medische onderzoeken en het begrip van de ziekte daarentegen wel te verbeteren. Dat blijkt uit het proefschrift ‘Information provision and follow-up care in endometrial cancer’, waarop onderzoeker Kim Nicolaije (IKNL) woensdag 3 februari promoveert aan Tilburg University.

Systemische therapie lijkt ook bij patiënten met metachrone peritoneale metastasen van colorectale oorsprong bij te dragen aan een verbetering van de overleving. Dat blijkt uit een studie van Thijs van Oudheusden (Catharina Ziekenhuis, IKNL) en collega’s. De onderzoekers spreken van een ‘veelbelovende’ behandeling, waarvan de resultaten vooralsnog ‘voorzichtig geïnterpreteerd dienen te worden’. Dit vanwege de beperkte opzet van de studie. Aanvullend klinisch onderzoek is nodig om daar meer zekerheid over te geven. 

Patiënten met blaaskanker krijgen in Nederland steeds vaker neoadjuvante chemotherapie aangeboden in combinatie met radicale cystectomie. Het aandeel neoadjuvante chemotherapie nam toe van 0,6 procent in 1995 tot 21 procent in 2013. Dat blijkt uit een studie onder ruim 10.000 patiënten uitgevoerd door arts-onderzoeker Tom Hermans (NKI-AvL) en collega’s. Deze uitkomsten tonen aan dat sprake is van een langzame, maar gestage adoptie van neoadjuvante chemotherapie gedurende de afgelopen twee decennia. Vooral jongere patiënten en patiënten met een gevorderd stadium die behandelend zijn in een academisch ziekenhuis, kregen vaker neoadjuvante chemotherapie aangeboden.

Het effect van adjuvante chemotherapie op de kans op een afstandsrecidief of overlijden bij patiënten met stadium III rectumcarcinoom verschilt naar neo-adjuvante behandeling. Dat blijkt uit een studie van Felice van Erning (IKNL) in samenwerking met specialisten uit het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Maastricht UMC en het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis (Goes/Vlissingen). Volgens de onderzoekers kan adjuvante chemotherapie met name overwogen worden bij patiënten die voldoende fit waren om kortdurende neo-adjuvante radiotherapie te ondergaan of die geen neo-adjuvante behandeling hebben gekregen.  

Hoewel het risico op sterfte op korte termijn na pancreasresectie hoger is onder 80-jarige patiënten, is de algehele overleving van deze ouderen op langere termijn vergelijkbaar met die van jongere patiënten. Het blijft echter balanceren tussen risico’s op korte en voordeel op langere termijn. Die conclusie staat te lezen in een publicatie van onderzoeker Lydia van der Geest (IKNL) en collega’s in Acta Oncologica. Door oudere patiënten zorgvuldig te screenen en te begeleiden, is een toename van het aantal chirurgische behandelingen mogelijk in combinatie met betere resultaten. Selectie van patiënten uitsluitend op basis van leeftijd lijkt niet gerechtvaardigd.

In Nederland wordt ieder jaar bij circa 1.450 mensen de diagnose ‘maagkanker’ gesteld. Steeds vaker vindt chirurgische behandeling van deze ziekte plaats in gespecialiseerde medische centra, na verwijzing door het ziekenhuis waar de oorspronkelijke diagnose is gesteld. Uit onderzoek van IKNL en chirurgen van het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven), Antoni van Leeuwenhoek (Amsterdam), UMC Groningen en Erasmus MC (Rotterdam) blijkt dat er aanzienlijke verschillen zijn in het doorverwijzen van patiënten en de kans dat patiënten een operatie krijgen aangeboden. Een operatie geeft de enige kans op genezing van maagkanker. De variatie geeft aan dat momenteel bepaalde patiënten in Nederland de kans op genezing wordt onthouden, en dat de behandeling van maagkanker in Nederland vatbaar is voor verbetering. IKNL gaat in gesprek met de betrokken beroepsgroepen hoe dit het beste kan worden gerealiseerd. 

Marissa van Maaren, onderzoeker bij IKNL, heeft donderdag 10 december een presentatie gegeven tijdens het San Antonio Breast Cancer Symposium (SABCS) in San Antonio (VS). Daar presenteerde zij de resultaten van een studie, waarin de 10-jaarsoverleving na borstsparende therapie (chirurgie plus radiotherapie) versus mastectomie is onderzocht bij vrouwen met een vroeg stadium van borstkanker. Van Maaren werd daarbij begeleid door Sabine Siesling, senior onderzoeker bij IKNL en hoogleraar aan UTwente. “Uit deze studie, uitgevoerd in samenwerking met specialisten in Nederland, blijkt dat borstsparende therapie tot betere resultaten leidt bij patiënten met een vroeg stadium van borstkanker.”