Aantal patiënten met kanker weer gestegen: 130.000 nieuwe diagnoses in 2024

Belangrijkste trends:

• In 2024 kregen bijna 70.000 mannen en ruim 60.000 vrouwen in Nederland de diagnose kanker.
• De leeftijd bij diagnose verschilt sterk: prostaatkanker wordt in doorsnee vastgesteld op 72-jarige leeftijd (mediane leeftijd), bij borstkanker is dit 63 jaar.
• Het aantal patiënten met uitgezaaide kanker bij diagnose is voor prostaatkanker (3.000 in 2023) aanzienlijk hoger dan voor borstkanker (1.000 in 2023). 
• Het aantal sterfgevallen ten gevolge van borst- en prostaatkanker was in 2023 vrijwel gelijk, namelijk beide ruim 3.000. De afgelopen decennia is het aantal sterfgevallen door borstkanker licht gedaald, terwijl dat van prostaatkanker is gestegen; in 2023 was de prostaatkankersterfte voor het eerst hoger dan de borstkankersterfte. 

Toename prostaatkanker

De toename van het aantal diagnoses prostaatkanker is vooral toe te schrijven aan demografische factoren, maar ook de inzet van vroegdiagnostiek zoals de PSA-test speelt een rol. De doorsnee leeftijd waarop prostaatkanker wordt vastgesteld is 72 jaar, een leeftijd die valt in de bevolkingsgroep 70-80-jarigen die in Nederland sterk stijgt. 

Bij vrouwen die de diagnose borstkanker krijgen, is de doorsnee leeftijd 63 jaar. De leeftijdsgroep 60-70-jarigen groeit nauwelijks meer. De toename in nieuwe diagnoses bij borstkanker lijkt dan ook gestopt, onder meer samenhangend met deze demografische ontwikkeling.  

Behandeling

De behandeling van prostaatkanker en borstkanker is verschillend. Ongeveer 19% van de mannen met prostaatkanker wordt geopereerd, 33% wordt bestraald en 41% wordt behandeld met hormonale therapie. Deze laatste behandeling wordt vaak gegeven in combinatie met bestraling of chemotherapie. Daarnaast is actief volgen een optie (zeker bij patiënten met laagrisico prostaatkanker), actieve behandeling wordt pas gestart als er aanwijzingen zijn dat de tumor groeit. 
Patiënten met borstkanker worden meestal geopereerd (88% van de patiënten ondergaat een operatie, 66% wordt bestraald, 52% krijgt hormonale therapie en 34% chemotherapie). Vaak wordt een combinatie van therapieën gegeven. 

De overlevingskans van patiënten met borst- en prostaatkanker is vrijwel gelijk: na 5 jaar voor beide 88% en na 10 jaar 79% voor borstkanker en 80% voor prostaatkanker. 

“De cijfers onderstrepen het belang van verdere bewustwording en onderzoek naar prostaatkanker. Het verschil in aantal patiënten met uitzaaiingen bij diagnose toont aan dat er nog veel te winnen valt in vroege opsporing en toegankelijke zorg,” aldus Harm van Melick, uroloog St. Antonius ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein en medisch adviseur IKNL.

Huidkanker** blijft de op één na meest voorkomende vorm van kanker bij zowel mannen (13.600) als vrouwen (11.600).

De Nederlandse Kankerregistratie

Gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie over het aantal nieuwe diagnoses (incidentie) van kanker, per kankersoort, per provincie, per leeftijdscategorie en per geslacht staan op https://nkr-cijfers.iknl.nl/ 
De Nederlandse Kankerregistratie (NKR) is een landelijke databank met betrouwbare gegevens van alle patiënten met kanker. Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) beheert deze databank. De gegevens in de NKR worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek naar kanker en de behandeling ervan. Dit leidt tot een betere behandeling van de ziekte en verbetering van de zorg voor mensen met kanker. De gegevens helpen om de zorg steeds verder te verbeteren voor huidige en toekomstige patiënten.

Met deze actualisering van de cijfers wil IKNL de urgentie van kankerbestrijding onder de aandacht brengen, niet alleen voor prostaat- en borstkanker, maar ook voor andere vormen van kanker die onze samenleving beïnvloeden. Wereldkankerdag is hét moment om gezamenlijk stil te staan bij deze uitdagingen én om in actie te komen.

*) Deze cijfers betreffen voorlopige gegevens
**) Hierin is niet meegenomen basaalcelcarcinoom (BCC) van de huid, omdat deze vorm van kanker goed behandelbaar is en heel veel voorkomt.