Een overzicht van trends rond darmkanker in Nederland

Darmkanker: vaker ontdekt in vroeg stadium, minder operaties en betere overleving

Darmkanker wordt vaker in een vroeg stadium opgespoord, en steeds vaker wordt een minder ingrijpende behandeling toegepast.  De laatste jaren is daarnaast een dalende trend te zien in het aantal darmkankerdiagnoses en de prognose van de ziekte is verbeterd. Dat blijkt uit het trendrapport ‘Dikkedarm- en endeldarmkanker in Nederland’ dat het Integraal Kankercentrum Nederland vandaag publiceert.

Met 12.000 diagnoses is darmkanker een van de meest voorkomende kankersoorten in Nederland. Sinds 2014 worden Nederlanders tussen de 55 en 75 jaar uitgenodigd om deel te nemen aan het  bevolkingsonderzoek darmkanker.

Vaker ontdekt in gunstiger stadium

De effecten van het bevolkingsonderzoek darmkanker zijn duidelijk terug te zien in het trendrapport. In 2014 en 2015 is er eerst een toename van nieuwe darmkankerdiagnoses: dat komt omdat tumoren die nog geen klachten geven eerder zijn ontdekt in het bevolkingsonderzoek. Doordat er ook veel poliepen zijn weggehaald, zijn deze in latere jaren niet doorgegroeid tot darmkanker. Vanaf 2016 is een dalende trend in het aantal diagnoses te zien. 
Als darmkanker in een vroeger stadium wordt ontdekt, is het vaak beter te behandelen. De laatste jaren wordt darmkanker vaker in een gunstiger stadium ontdekt, vooral binnen de leeftijdsgroep van 55-75 jaar. 

Overleving toegenomen

Van alle mensen die in 2010 de diagnose darmkanker kregen, was na 5 jaar nog 61 procent in leven. Inmiddels is dat percentage hoger. Van alle mensen die in 2017 de diagnose darmkanker kregen leefde in 2022 71 procent. De 5-jaarsoverleving nam dus toe met 10 procent. Dit is onder andere een effect van het bevolkingsonderzoek, waardoor tumoren in een vroeger stadium gediagnosticeerd zijn en de prognose beter is.

Bekijk het rapport 'Dikkedarm- en endeldarmkanker in Nederland' (pdf) met feiten, cijfers, trends en ontwikkelingen over de incidentie, overleving en behandeltrends.

Naar het rapport

Endeldarmkanker: orgaansparend behandelen

Het rapport laat nog een andere trend zien. Bij een kwart van alle darmkankerpatiënten bevindt de tumor zich in de endeldarm. Bij patiënten met endeldarmkanker met stadium II of III wordt steeds vaker afgezien van het operatief verwijderen van de endeldarm. Patiënten worden in plaats daarvan behandeld met een combinatie van chemotherapie en radiotherapie, gevolgd door een zogenaamd ‘wait and see’ beleid, waarbij de groei van de tumor wordt gemonitord. 
In 2010 gold dit voor ruim 5 procent van de patiënten, in 2022 was dit al bijna 30 procent. 

Kwaliteit van leven bij niet uitgezaaide darmkanker beter dan normpopulatie

Het rapport zet ook cijfers over kwaliteit van leven op een rij. Antwoorden van een gestandaardiseerde vragenlijst, die patiënten 18 maanden na hun diagnose hebben ingevuld,  werden vergeleken met een normpopulatie zonder kanker. Daaruit komt naar voren dat patiënten met uitgezaaide darmkanker een slechtere kwaliteit van leven hebben. Bij patiënten waarbij de darmkanker ten tijde van de diagnose niet was uitgezaaid, was de kwaliteit van leven op het gebied van sociaal, emotioneel en dagelijks functioneren zelfs iets beter dan de normpopulatie. 

Rapport ‘Darmkanker in Nederland’

Het rapport zet kerncijfers en belangrijkste behandeltrends op een rij. De cijfers uit het rapport zijn afkomstig uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) en het Prospectief Landelijk CRC cohort (PLCRC). De inhoud is samengesteld met de Dutch Colorectal Cancer Group (DCCG) en patiëntenorganisatie Stichting Darmkanker
 

Gerelateerd nieuws

Nieuw rapport legt verschillen in behandeling bij kanker bloot

Sociaaleconomische status en kanker: verschillen rondom behandeling Patiënten uit lagere inkomensgroepen ondergaan minder vaak een tumorgerichte behandeling dan patiënten met een hoger inkomen. Dat blijkt onder meer uit een vandaag gepubliceerde nieuwe studie naar sociaaleconomische status en kanker door IKNL. In dit tweede deel van een drieluik over kanker en sociaaleconomische status in Nederland gaat het specifiek over behandelverschillen bij kanker in relatie tot het inkomen van patiënten. Dit is bekeken voor vijf veel voorkomende tumorsoorten: borstkanker, niet-kleincellige longkanker, darmkanker, prostaatkanker en melanoom. De resultaten tonen aan dat inkomen samenhangt met de manier waarop kanker wordt behandeld, wat kan duiden op ongelijkheden in de kankerzorg. lees verder

Minder diagnoses borst- en darmkanker door coronacrisis

Door de coronacrisis dit voorjaar zijn minder diagnoses borst- en darmkanker gesteld. In de leeftijdsgroepen die voor de bevolkingsonderzoeken worden uitgenodigd was de daling in het aantal diagnoses veel groter dan in de andere leeftijdsgroepen. Bij borstkanker en de voorstadia daarvan gaat het om een derde minder diagnoses bij 50-74-jarigen en bij darmkanker om een vijfde minder diagnoses bij 55-75-jarigen, de leeftijdsgroep die voor het bevolkingsonderzoek wordt uitgenodigd. Dat schrijven Avinash Dinmohamed, Sabine Siesling en anderen in het tijdschrift Journal of Hematology & Oncology op basis van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie gebaseerd op voorlopige diagnoses van de pathologiedatabase PALGA.

lees verder