Meer gerichte behandeling maagkanker belangrijker

Locatie uitzaaiingen bij maagkanker sterk afhankelijk van subtype

Het uitzaaiingspatroon van het adenocarcinoom van de maag verschilt afhankelijk van het histologische subtype van deze tumor. Het intestinale type zaait vaker uit naar de lever, terwijl bij het diffuse type vaker uitzaaiingen op het buikvlies worden gevonden. Dat concluderen Willem Koemans (NKI-AvL) en collega’s. Stratificatie en behandeling van patiënten naar histologisch subtype wordt daarom steeds belangrijker. 

De algehele incidentie van maagkanker is over de tijd gedaald in Westerse landen. Echter, de incidentie van uitgezaaide maagkanker bij diagnose is over de jaren toegenomen. Die toename is mede toe te schrijven aan ruimer gebruik van verbeterde diagnostische technieken, zoals CT- en PET-scan en laparoscopie (kijkoperatie van de buik om het buikvlies te beoordelen). De Lauren-classificatie wordt al decennia lang gebruikt om maagkanker in te delen in drie histologische subtypes: intestinaal, diffuus en het gemengde type. Het uitzaaiingspatroon van maagkanker per histologisch subtype is tot dusver niet bestudeerd.

Studieopzet

De onderzoekers identificeerden alle patiënten met uitgezaaide maagkanker in de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) die tussen 1999 en 2017 zijn gediagnosticeerd. De Lauren-classificatie werd vastgesteld op basis van pathologieverslagen van het Pathologisch-Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief (PALGA) en gekoppeld aan individuele (geanonimiseerde) data uit de NKR.

Resultaten

Van de 8.231 patiënten met uitgezaaide maagkanker had 57% een intestinaal type tumor, 38% een diffuus type tumor en 5% een gemengd type tumor. Patiënten met een intestinaal type tumor hadden vaker uitzaaiingen naar de lever (57% versus 21%) en longen (13% versus 7%), terwijl patiënten met een diffuus type tumor vaker uitzaaiingen hadden op het buikvlies (58% versus 29%) en in de botten (9% versus 6%). 
Patiënten met een diffuus type tumor hadden een slechtere overleving, ongeacht het aantal en de lokalisatie van de uitzaaiingen. De mediane overleving van alle patiënten samen was in deze studie 4,1 maanden. Tussen de patiënten met een ¬¬¬intestinaal versus diffuus type tumor werd een gering, maar significant overlevingsverschil gevonden (4,3 versus 3,9 maanden, respectievelijk). Dit werd waargenomen in de hele studiepopulatie én bij patiënten met uitgezaaide ziekte op één locatie.

Conclusie en aanbevelingen

Willem Koemans en collega’s concluderen dat het intestinaal type adenocarcinoom van de maag vaker uitzaait naar de lever, terwijl bij het diffuus type vaker uitzaait op het buikvlies. Een andere bevinding is dat de Lauren-classificatie prognostische waarde heeft voor de overleving van patiënten met een gemetastaseerd adenocarcinoom van de maag. Patiënten met een intestinaal type tumor hadden een iets betere overleving vergeleken met patiënten met een diffuus type tumor. De verschillen in uitzaaiingspatroon en overleving kunnen in de nabije toekomst klinisch relevant zijn, wanneer gepersonaliseerde therapieën worden geïntroduceerd voor verschillende vormen van maagkanker.

Sinds de publicatie van de Cancer Genome Atlas (TCGA) is bekend dat het intestinaal en diffuus type maagkanker verschillende genetische eigenschappen hebben. De verschillen in het uitzaaiingspatroon onderstrepen dat deze verschillende types maagkanker niet dezelfde entiteit zijn en mogelijk ook verschillend behandeld moeten worden. Daarom is het volgens de onderzoekers belangrijk dat klinische trials naar uitgezaaide maagkanker gestratificeerd worden naar histologisch subtype.

Gerelateerd nieuws

Verdiepende overlevingscijfers slokdarm- en maagkanker: meer duidelijkheid voor arts en patiënt

Verdiepende overlevingscijfers kunnen meer duidelijkheid geven

De overlevingscijfers van slokdarm- en maagkanker zijn de laatste decennia gunstiger geworden. Toch profiteert niet iedere patiënt hiervan. Onderzoekers Steven Kuijper (Amsterdam UMC) en Marieke Pape (IKNL) analyseerden in drie studies de cijfers om daarmee een duidelijker beeld te schetsen voor arts en patiënt. 

lees verder

Ook na centralisatie praktijkvariatie bij behandeling slokdarm- en maagkanker

Het proefschrift van Josianne Luijten belicht praktijkvariatie bij slokdarm- en maagkanker

Ondanks verdere centralisatie voor operatieve zorg is er nog steeds sprake van praktijkvariatie bij de behandeling van slokdarm- en maagkanker in Nederland. Tegelijk zijn er goede voorbeelden van multidisciplinaire overleggen die bijdragen aan een betere behandeling. Dat blijkt uit het proefschrift ‘Insights in Variation in Oncological Upper GI practice’ van Josianne Luijten. Ze promoveert op 22 december aan het ErasmusMC.

lees verder