Visie op expertzorg schildklierkanker

Dit doen zij onder andere door het opstellen van het visiedocument 'Expertzorg Schildklierkanker' samen met de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Met dit document vraagt men het zorgveld om met elkaar de zorg voor patiënten met schildklierkanker verder te organiseren, te optimaliseren en toekomstbestendig te maken. De wens voor verdere centralisatie van zorg wordt hierin uitgesproken.

Behandeling van schildklierkanker in Nederland 2010 - 2017

De organisatie van zorg voor patiënten met schildklierkanker heeft veel aandacht gekregen sinds de SONCOS-normeringen en de herziening van de richtlijn Schildklierkanker in 2015. Een belangrijke aanleiding hiervoor waren de conclusies uit het signaleringsrapport ‘Kwaliteit van kankerzorg in Nederland; voortgang en blik op de toekomst’ uit 2014 en de deelrapportage Schildklierkanker van dit rapport. De begeleidingsgroep Schildklierkanker concludeerde hierin het volgende: 

“In Nederland is er sprake van een uitgesproken versnippering van de initiële behandeling van schildkliercarcinoom, zowel wat betreft de chirurgische therapie als de behandeling met radioactief jodium: de initiële chirurgische behandeling van de 562 nieuwe patiënten met deze zeldzame maligniteit vond in 2010 plaats in 86 ziekenhuizen (met in slechts 8 ziekenhuizen meer dan 20 initiële operaties), terwijl in dat jaar de behandeling met radioactief jodium gegeven werd in 31 instituten. Dit betekent dat in Nederland de initiële behandeling van schildkliercarcinoom (vrijwel) uitsluitend plaats vindt in “low volume centra”, hetgeen waarschijnlijk niet bevorderlijk is voor de kwaliteit van zorg.” 

Middels cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) krijgen we een indruk wat dit alles teweeg heeft gebracht. In 2017 waren er 746 volwassenen waarbij schildkanker is vastgesteld. Negen-en-tachtig procent van alle patiënten met schildkliercarcinoom onderging als initiële therapie een chirurgische behandeling, meestal een totale thyreoidectomie in 1 of 2 tempi (al dan niet met tevens verwijderen van (hals-)lymfeklieren). 

In 2017 werden in totaal 884 operaties uitgevoerd (thyreoidectomie in 2 tempi wordt als 2 operatieve verrichtingen geteld). In het figuur is de variatie in het aantal operaties per ziekenhuis voor 2017 weergegeven. We zien wel degelijk verschuiving ten opzichte van 2010. Het aantal ziekenhuizen dat chirurgische behandelingen uitvoert is van 86 ziekenhuizen in 2010, gedaald naar 67 ziekenhuizen in 2017. Specialisatie en regionale samenwerking lijkt steeds meer vorm te krijgen. In 2017 werden in 18 ziekenhuizen 20 of meer operaties verricht. Desondanks zijn er nog steeds veel laag volume ziekenhuizen, 35 (52%) voeren 10 of minder operaties per jaar uit voor primair schildklierkanker. 

Het aantal instituten dat radioactief jodium geeft, is gelijk gebleven, namelijk 31. Het aantal ablaties per instituut voor de behandeling van primair schildklierkanker varieert van 1 tot 53 behandelingen per jaar, waarbij 10 instituten meer dan 15 behandelingen per jaar verrichten voor de primaire behandeling van het schildkliercarcinoom.

Nederlandse Kankerregistratie

De NKR is een landelijke databank met betrouwbare gegevens van alle patiënten met kanker, van diagnose tot overlijden, ongeacht de behandellocatie. De NKR is sinds 1989 landelijk dekkend. De database wordt gebruikt voor wetenschappelijk (epidemiologisch) onderzoek, klinische studies en voor onderzoek naar de kwaliteit van zorg. Op www.cijfersoverkanker.nl zijn alle cijfers uit de NKR op populatieniveau te raadplegen. Voor het beantwoorden van specifiekere vragen of voor inzichten ten behoeve van klinisch en epidemiologisch onderzoek, kunnen aanvullend gegevensaanvragen ingediend worden. Zie: NKR

Contact

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Eline de Heus, onderzoeker.