Tumorlokalisatie heeft prognostische waarde bij dikkedarmkanker

Patiënten met linkszijdige dikkedarmkanker in een gemetastaseerde setting hebben een gunstigere absolute overleving dan patiënten met rechtszijdige dikkedarmkanker. In een niet-gemetastaseerde setting is de absolute overleving echter voor beide patiëntengroepen gelijk. Daarnaast hebben patiënten met linkszijdige dikkedarmkanker een ongunstigere recidiefvrije overleving in een niet-gemetastaseerde setting. Dat blijkt uit een studie van Felice van Erning en andere onderzoekers van IKNL gepubliceerd in de Journal of the National Cancer Institute.

Uit eerder onderzoek uitgevoerd door Loupakis et al. (University of Southern California) bleek dat patiënten met dikkedarmkanker aan de linkerzijde van het lichaam in een gemetastaseerde setting een lagere kans op progressie en een grotere kans op overleving hadden dan patiënten met dikkedarmkanker aan de rechterzijde van het lichaam. In dit onderzoek werden de gegevens van 2.000 patiënten geanalyseerd met gemetastaseerde dikkedarmkanker.

Herhaald en aanvullend onderzoek
Naar aanleiding van deze studie besloten Felice van Erning en collega’s van IKNL de analyses te herhalen voor dezelfde groep patiënten en daarnaast aanvullend onderzoek te verrichten of de (recidiefvrije) overleving ook gunstiger was voor patiënten met linkszijdige tumoren in vergelijking met rechtszijdige tumoren bij niet-gemetastaseerde dikkedarmkanker. De resultaten van deze studie zijn te lezen in de Journal of the National Cancer Institute.

Voor de studie werd gebruik gemaakt van gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) van meer dan 43.000 patiënten met niet-gemetastaseerde dikkedarmkanker en ruim 7.000 patiënten met gemetastaseerde dikkedarmkanker. Allen werden tussen 2003 en 2008 gediagnosticeerd en ondergingen een resectie van de primaire tumor. Van een subgroep van de patiënten met niet-gemetastaseerde dikkedarmkanker die in Zuid-Nederland waren gediagnosticeerd, waren data beschikbaar over de aanwezigheid van afstandsrecidieven.

Absolute overleving
Overeenkomstig de resultaten van Loupakis et al. vonden Felice van Erning en collega’s dat binnen de groep patiënten met gemetastaseerde dikkedarmkanker patiënten met een linkszijdige tumor (58,5%) een gunstigere absolute overleving hadden in vergelijking tot patiënten met een rechtszijdige tumor (absolute 5-jaarsoverleving 16% versus 10%, gecorrigeerde hazard ratio 0.80, 95% betrouwbaarheidsinterval 0.76-0.84).

Binnen de patiëntengroep met niet-gemetastaseerde dikkedarmkanker had 64,7% van de patiënten een linkszijdige tumor. Ook hier was de absolute 5-jaarsoverleving gunstiger voor deze patiënten in vergelijking met patiënten met een rechtszijdige tumor, maar dit voordeel verdween na correctie voor patiënt-, tumor- en behandelingskarakteristieken (absolute 5-jaarsoverleving 68% vs. 61%, gecorrigeerde HR 0.99, 95% BI 0.95-1.02).

Ongunstigere recidiefvrije overleving
In de subgroep van patiënten met primair niet-gemetastaseerde dikkedarmkanker en met informatie over de ontwikkeling van metachrone afstandsrecidieven werd gevonden dat de recidiefvrije 5-jaarsoverleving niet verschillend voor patiënten met een linkszijdige of rechtszijdige tumor (recidiefvrije 5-jaarsoverleving 61% vs. 61%). Echter, na correctie voor patiënt-, tumor- en behandelingskarakteristieken, was de recidiefvrije overleving van patiënten met een linkszijdige tumor ongunstiger dan die van patiënten met een rechtszijdige tumor (gecorrigeerde HR 1.14, 95% BI 1.03-1.27).

Felice van Erning en collega’s concluderen dat, in tegenstelling tot eerdere bevindingen voor patiënten in een gemetastaseerde setting, dat linkszijdige dikkedarmkanker geassocieerd is met een vergelijkbare absolute overleving maar een ongunstigere recidiefvrije overleving in vergelijking met rechtszijdige dikkedarmkanker in de niet-gemetastaseerde setting.