Posterprijs voor studie DICA / IKNL naar chemotherapie bij borstkanker

Onverklaarbare variatie
Het landelijk gemiddelde aan neo-adjuvante chemotherapieën is de afgelopen 3 jaar in Nederland nauwelijks veranderd. In combinatie met een aanzienlijke, variatie in de toepassing hiervan tussen ziekenhuizen, suggereert dit dat er sprake is van onderbenutting van neo-adjuvante chemotherapie in Nederland. 

Het onderzoek is mogelijk dankzij een subsidie van KWF Kankerbestrijding in het kader van ‘Kwaliteit van de oncologische zorg’. In deze studie worden de factoren nader onderzocht die samenhangen met de toepassing van neo-adjuvante chemotherapie bij patiënten met borstkanker. Ook worden patronen in de zorgpraktijk zichtbaar gemaakt in alle Nederlandse ziekenhuizen die zorg verlenen aan patiënten met borstkanker. 

De gegevens voor deze studie zijn ontleend aan de nationale NABON Borstkanker Audit (NBCA), een database waarin alle patiënten zijn opgenomen die behandeld zijn vanwege invasieve borstkanker. Deze data zijn geregistreerd door IKNL-medewerkers en door de ziekenhuizen zelf. De onderzoekers selecteerden de gegevens van patiënten met een leeftijd tussen 18 en 70 jaar die tussen januari 2011 en september 2013 waren gediagnosticeerd met stadium III invasieve borstkanker. Bij de analyses werd onder meer gelet op de toepassing van neo-adjuvante chemotherapie, de relatie met specifieke tumorfactoren en logistieke factoren.

Preliminaire resultaten 
In totaal werden de dossiers van 1.460 patiënten beoordeeld afkomstig uit de NBCA-database. Een eerste analyse van deze gegevens laat zien dat van deze groep gemiddeld 70 procent van de patiënten met stadium III borstkanker neo-adjuvante chemotherapie kreeg toegediend. Factoren die samenhingen met het krijgen van deze behandeling waren: een jongere leeftijd, een preoperatief bekende positieve nodale status en een toenemende tumorgrootte. Ook een multidisciplinaire preoperatieve samenwerking tussen zorgverleners en deelname aan klinische trials bleken het gebruik van neo-adjuvante chemotherapie te beïnvloeden. Grote verschillen tussen ziekenhuizen bleven echter aanwezig na correctie van deze case-mix.

De eindconclusie van de onderzoekers luidt dan ook dat slechts een deel van de aangetroffen variatie tussen ziekenhuizen in het toepassen van neo-adjuvante chemotherapie bij patiënten met stadium III borstkanker is toe te schrijven aan patiënt- of tumorkenmerken. Meer onderzoek is nodig om beter inzicht te krijgen in de achterliggende oorzaken en om de bewustwording bij specialisten en patiënten te verhogen.

• Poster: ‘Variation in guideline adherence regarding neoadjuvant chemotherapie (NAC) in stage III breast cancer’

• Meer informatie over deze studie is verkrijgbaar bij Pauline Spronk (stichting DICA) of dr. Sabine Siesling, senior-onderzoeker bij IKNL.