Verlagen kerntemperatuur lichaam vergroot invloed hoofdhuidkoeling
De effectiviteit van hoofdhuidkoeling is gerelateerd aan de temperatuur van de hoofdhuid. Deze temperatuur blijkt echter niet alleen afhankelijk van het lokaal koelen, maar ook van de thermische toestand van het lichaam. Een patiënt zou daarom tijdens hoofdhuidkoeling geen verhoogde lichaamstemperatuur moeten hebben, echter mag deze ook niet verlaagd zijn in verband met de werkzaamheid van de cytostatika. Dat stellen onderzoekers van TNO Soesterberg in samenwerking met M. Peerbooms, C. van den Hurk (IKNL) en Wim Breed.
Als de kerntemperatuur van het lichaam tijdens hoofdhuidkoeling zou dalen, zou dat de effectiviteit van cytostatica in het lichaam nadelig kunnen beïnvloeden. Daarom participeerden onderzoekers van IKNL aan een studie waarin onder meer de lichaamstemperatuur en de temperatuur van de hoofdhuid werd gemeten. Tijdens hoofdhuidkoeling werd de kerntemperatuur verlaagd door consumptie van ijswater en daarna verhoogd door het fietsen op een hometrainer.
Resultaten
De temperatuur van slokdarm (gouden standaard voor kerntemperatuur), rectum en de gemiddelde huidtemperatuur (8 locaties op het lichaam) werden geregistreerd. Ook werd de gemiddelde hoofdhuidtemperatuur (5 locaties) gemeten. Tijdens de eerste 10 minuten hoofdhuidkoeling daalde de hoofdhuidtemperatuur meer dan 15 °C en die van de slokdarm met 0,2 °C.
Na het drinken van het ijswater bedroeg de tempartuur van de slokdarm, rectum en huid respectievelijk 35.8 °C, 36.5 °C en 31,3 °C. Deze namen weer toe na het fietsen tot respectievelijk 36,3 °C, 37,3 °C en 33,0 °C. De temperatuur van de hoofdhuid was significant gecorreleerd met de temperatuur van de slokdarm (r = 0,39, p < 0,01); 1 °C temperatuurdaling van de slokdarm kwam overeen met 1,6 °C daling van de hoofdhuidtemperatuur.
Optimale hoofdhuidtemperatuur
Indien er sprake is van een verhoogde kerntemperatuur, bijvoorbeeld door een ziekteproces, warm weer of inspanning juist voor de chemotherapie (gang naar het ziekenhuis), zou de temperatuur van de hoofdhuid tijdens hoofdhuidkoeling te hoog kunnen blijven. Hierdoor zou het resultaat van hoofdhuidkoeling benadeeld kunnen worden.
Algehele lichte afkoeling zou dan kunnen bijdragen aan het bereiken van een optimalere hoofdhuidtemperatuur. Deze algehele afkoeling moet echter niet zodanig zijn dat de kerntemperatuur onder de normale waarden komt, want het is niet uitgesloten dat dat leidt tot een verminderde effectiviteit van de cytostatica op tumorcellen.
-
Daanen, H.A.M., Peerbooms, M., Van den Hurk, C.J.G., Van Os, B., Levels, K., Teunissen, L.P.J., Breed, W.P.M.: ‘Core temperature affects scalp skin temperature during scalp cooling’.
