Operatiesterfte na kankerchirurgie sterk gedaald

De operatiesterfte na kankerchirurgie is sterk gedaald in Nederland. De kans op overlijden varieert naar type operatie. Maagkanker kent een hoge operatiesterfte, prostaatkanker een lage. In de praktijk is de operatiesterfte bij oudere patiënten aanzienlijk hoger dan bij jongere patiënten. Dit blijkt uit recente gegevens van IKNL op basis van de Nederlandse Kankerregistratie.

In het onderzoek heeft IKNL de resultaten in de periode 2010-2012 vergeleken met de resultaten in de periode 2007-2009. Het blijkt dat de operatiesterfte met bijna een kwart is gedaald. Bij maagkanker daalde de operatiesterfte van 6,6% naar 5,6%, bij kanker van de dikke darm van 5,8% naar 4,4%. Bij longkankeroperaties was er als enige geen verbetering. Operatiesterfte wordt gedefinieerd als het percentage geopereerde patiënten dat binnen dertig dagen na de operatie overlijdt.
 

 

2007-2009

2010-2012

% daling

Maag

6,6%

5,6%

15

Dikke darm

5,8%

4,4%

24

Alvleesklier

5,6%

3,9%

30

Cardia (maagmond

4,4%

3,3%

25

Slokdarm

3,6%

3,2%

11

Endeldarm

3,1%

2,3%

26

Long

2,5%

2,5%

0

Blaas

2,5%

2,1%

16

Nier

1,4%

0,9%

36

Prostaat

0,3%

0,2%

33

 

Verklaring daling operatiesterfte
Er zijn verschillende factoren die de daling van operatiesterfte na kankerchirurgie kunnen verklaren:

  • De afgelopen jaren zijn chirurgische behandelingen van kanker geconcentreerd in hoog-volume centra. De centra beschikken over meer ervaring en expertise.

  • De opkomst van de endoscopische chirurgie waarbij minder weefselschade optreedt.

  • Er is meer aandacht voor uitkomsten van zorg. Zowel zorgverzekeraars, patiëntenorganisaties, ziekenhuizen als medisch specialisten streven naar transparantie, zodat de patiënt kan kiezen voor het ziekenhuis met de beste resultaten.

Ziekenhuisrapportages
Deze maand stuurt IKNL alle ziekenhuizen een rapportage met informatie over de kankerincidentie per ziekenhuis, aangevuld met aantallen operaties en een aantal tumor- en patiëntkenmerken. De cijfers komen uit de Nederlandse Kankerregistratie van IKNL, waarin sinds 1989 gegevens over de diagnose, behandeling en uitkomsten van kankerzorg worden geregistreerd. IKNL rapporteert die cijfers jaarlijks terug naar de ziekenhuizen. Ziekenhuizen krijgen zo inzicht in de kwaliteit van zorg en kunnen waar nodig veranderingen doorvoeren.

Promotie Ronald Damhuis:
‘Determinants of Postoperative Mortality after Cancer Surgery’
Promotieonderzoek van Ronald Damhuis (onderzoeker IKNL) ligt in het verlengde van deze recente gegevens. Het proefschrift ‘Determinants of Postoperative Mortality after Cancer Surgery’ geeft inzicht in de ontwikkeling van de operatiesterfte in de afgelopen 25 jaar en de factoren die daarbij een rol spelen. Het onderzoek toont aan dat operatiesterfte een kritische indicator is. Voor het monitoren van kleine ziekenhuizen is het nodig gegevens over meerdere jaren te combineren. Correctie voor case-mix (samenstelling van de patiëntenpopulatie) is wenselijk om de resultaten goed te kunnen beoordelen.

De studies in zijn proefschrift zijn gebaseerd op gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie en op gegevens van registraties in Vlaanderen, Engeland en Noorwegen. Ronald Damhuis promoveert op donderdag 17 oktober aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam.

Het proefschrift geeft inzicht in de ontwikkeling van de operatiesterfte in de afgelopen 25 jaar en de factoren die daarbij een rol spelen. De kans op postoperatief overlijden speelt een belangrijke rol in de keuze van de behandeling bij een patiënt met kanker.

Verhoogde operatiesterfte bij ouderen en de consequenties voor het behandelbeleid zijn onderwerpen in het proefschrift. Ook geeft Damhuis toelichting op de betekenis van ziekenhuisvolume; het aantal ingrepen dat jaarlijks binnen een ziekenhuis wordt uitgevoerd en op de mogelijkheden en beperkingen van het monitoren van de kwaliteit van zorg.

Gerelateerd nieuws

Overleving vroege baarmoederhalskanker gelijk per chirurgische benadering

Overleving vroege baarmoederhalskanker gelijk per chirurgische benadering

Patiënten met een vroeg stadium van baarmoederhalskanker, met name tumoren kleiner dan 2 cm, hebben een vergelijkbare overleving na behandeling met abdominale of laparoscopische radicale hysterectomie. Dat blijkt uit onderzoek van Hans Wenzel (IKNL, UMCG) en collega’s met data uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Hoewel deze bevindingen in lijn zijn met de resultaten in recente literatuur, wordt prospectief, gerandomiseerd onderzoek aanbevolen om de exacte rol van de laparoscopische radicale hysterectomie vast te stellen.

lees verder

Trends in behandeling en overleving proximale slokdarmkanker in Nederland

Trends in behandeling en overleving proximale slokdarmkanker in Nederland

De algehele overleving van patiënten met niet-gemetastaseerde proximale slokdarmkanker is in Nederland sinds 1989 significant verbeterd. Waarschijnlijk hangt dit samen met het frequenter aanbieden van chemoradiotherapie. Ondanks de toegenomen overleving is de absolute overleving van deze patiënten op lange termijn nog steeds slecht, zo blijkt uit onderzoek van Judith de Vos-Geelen, Maastricht UMC en Valery Lemmens van IKNL. Bij patiënten met gemetastaseerde ziekte was er weinig verbetering zichtbaar in de overleving tussen 1989 - 2014.

lees verder