Nieuws

De incidentie van kleincellig longkanker, ook wel SCLC, in Nederland is de afgelopen 30 jaar aanzienlijk gedaald. Dat blijkt uit een studie van Daphne Dumoulin van het ErasmusMC en collega’s op basis van de Nederlandse Kankerregistratie, waarover onlangs gepubliceerd werd in het European Journal of Cancer. Een toenemend aandeel ouderen en vrouwen kreeg de diagnose kleincellig longkanker. De man-vrouwverhouding werd daardoor vergelijkbaar. Waarschijnlijk als gevolg van meer oudere en waarschijnlijk kwetsbaardere patiënten kregen meer patiënten alleen behandeling gericht op kwaliteit van leven (best supportive care – ofwel BSC).

Uit een recent gepubliceerde studie blijkt dat beeldvorming met FDG-PET/CT van toegevoegde waarde kan zijn bij de stadiëring (en daarmee de behandeling) van patiënten met spierinvasief blaaskanker. Bij 36 procent van de patiënten met spierinvasief blaaskanker die CT- én FDG-PET/CT-beeldvorming kregen werden positieve lymfeklieren gevonden, versus 11 procent bij patiënten met alleen CT-beeldvorming.

Een belangrijk onderdeel van de behandeling bij niet-uitgezaaide slokdarm- of maagkanker bestaat uit een operatieve verwijdering van de tumor. Een aanzienlijk deel van de patiënten kampt hierna met spijsverteringsgerelateerde klachten. Felice van Erning (IKNL) en collega’s brachten in kaart welke klachten dit precies zijn, wanneer ze zich manifesteren en wat de impact is op kwaliteit van leven. 

Uit een recent gepubliceerde studie blijkt dat krachttraining zeer effectief is in het tegengaan van de negatieve effecten van hormoontherapie bij patiënten met prostaatkanker. De onderzoekers zijn dan ook van mening dat krachttraining standaard aan deze populatie zou moeten worden aangeboden.

Ook de afgelopen jaren zijn de overlevingskansen van kankerpatiënten gestaag gestegen. De 5-jaarsoverleving steeg van 64% voor patiënten met een diagnose in 2010-2014 naar 67% voor patiënten met een diagnose in 2015-2019. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie van IKNL. Ook bij patienten die de diagnose tijdens de covid-19-jaren 2020-2021 kregen, lijkt de 2-jaarsoverleving licht toegenomen: 76%. Dit was 1% hoger dan van patiënten met een diagnose in 2015-2019 (75%).  

De richtlijnen Ascites, Hypercalciëmie en Koorts in de palliatieve fase worden momenteel herzien. IKNL is daarbij als procesbegeleider betrokken. Om de richtlijnen zoveel mogelijk aan te laten sluiten op de praktijk hebben we aan zorgprofessionals, patiënten en naasten gevraagd om knelpunten in de zorg rond deze onderwerpen door te geven. Onlangs werden de resultaten bekend van deze knelpuntenenquêtes. 

Er is geen significant verschil in de ziektevrije overleving van postmenopauzale vrouwen met hormoongevoelige borstkanker in een vroeg stadium, wanneer zij na initiële hormoonbehandeling (2-3 jaar tamoxifen en 2-3 jaar anastrozol) nog 3 jaar extra behandeld worden met anastrozol (een type aromataseremmer). Vrouwen met zowel een oestrogeen- als progesteronreceptorpositieve tumor in combinatie met ongunstige primaire tumorkenmerken hebben wel baat bij een langere hormoonbehandeling. Dat blijkt uit de DATA-studie, een gerandomiseerde fase-III-studie onder leiding van prof. dr. Vivianne Tjan-Heijnen (MUMC+). Recent leverden Tjan-Heijnen en haar collega’s de laatste resultaten op.

Jana Hopstaken (Radboudumc) bracht met NKR-data de effecten van netwerkzorg in kaart rondom Nederlandse centra die gespecialiseerd zijn in de behandeling van alvleesklierkanker. Meestal wordt er gekeken naar effecten van een behandeling (bijvoorbeeld chirurgie), maar onderzoek hoe ziekenhuizen samenwerken in het diagnostische of behandelingstraject is er niet tot nauwelijks. Ze ziet dat in Nederland samenwerking en dataverzameling er beter op staat dan in andere landen, maar ook punten ter verbetering. ‘Op een congres in de VS vernam ik onlangs dat ze daar langzaamaan pas beginnen met centralisatie en netwerkzorg.’