driedimensionaal gestileerd beeld van een grafiek

Nieuw model voorspelt risico op uitzaaiingen cutaan plaveiselcelcarcinoom

Epidemioloog Loes Hollestein en dermatoloog Marlies Wakkee, werkzaam bij het Erasmus MC Kanker Instituut, ontwikkelden met bio-informaticus Barbara Rentroia-Pacheco en andere collega’s een model waarmee het mogelijk is om gepersonaliseerde risico-inschattingen te maken voor uitzaaiingen van het cutane plaveiselcelcarcinoom (PCC). Dit werd gedaan op basis van een landelijk cohort uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), dat vervolgens extern werd gevalideerd met landelijke registratiegegevens uit Engeland.

Huidige stadiëringsystemen schieten tekort

Huidige stadiëringsystemen voor patiënten met PCC schieten tekort in het identificeren van patiënten met een verhoogd risico op metastasen, ze categoriseren patiënten namelijk in te heterogene groepen. Het door de onderzoekers ontwikkelde model maakt gebruik van algemeen beschikbare klinische en pathologische gegevens zoals geslacht, leeftijd, aantal eerdere PCC’s, differentiatiegraad, tumordiameter en locatie van de tumor, invasie in of voorbij de dermis of het subcutane vet en de aanwezigheid van perineurale/lymfovasculaire invasie.

Loes HollesteinHet predictiemodel maakt gebruik van algemeen beschikbare klinische en pathologische gegevens en kan worden gebruikt om behandelkeuzes en vervolgbeleid voor PCC-patiënten te ondersteunen.

Dr. L. M. (Loes) Hollestein, epidemioloog ErasmusMC

 

Risicocalculator beschikbaar voor onderzoek

Het model blijkt effectief in het onderscheiden van patiënten die uitzaaiingen ontwikkelen van diegenen waarbij dit niet het geval is. Bovendien is het beter in het validatiecohort dan de huidige stadiëringsystemen. 

De online risicocalculator kan al voor onderzoek worden gebruikt:

website model voorspelling uitzaaiingen PCC

Gepersonaliseerde inschatting van het risico op uitzaaiing

Marlies WakkeeMarlies Wakkee: “Dit model heeft de potentie om te worden ingezet om behandelkeuzes en het vervolgbeleid voor PCC-patiënten te ondersteunen. Het biedt een concrete inschatting van het uitzaaiingsrisico voor een specifieke patiënt. Dit is iets wat we nog nooit eerder tot onze beschikking hebben gehad. Zo kan het model ondersteunen bij het maken van meer evidence-based, gepersonaliseerde keuzes voor bijvoorbeeld aanvullende behandelingen zoals radiotherapie of meer intensieve follow-up of beeldvorming. Dit is cruciale informatie voor patiënten bij wie vervolgstappen complexer zijn, zeker ook bij oudere en kwetsbare patiënten. Dit onderzoek maakt ‘shared-decision making’ in de spreekkamer en gepersonaliseerde zorg voor patiënten met plaveiselcelcarcinoom mogelijk.” 

Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Epidemiologen concluderen dat huidkanker in Nederland epidemische vormen aanneemt en dat het einde daarvan nog niet in zicht is. Dit vraagt om passende aandacht voor preventie, (vroege) diagnostiek, behandeling en follow-up van patiënten met huidkanker. Plaveiselcelcarcinoom van de huid (PCC) is een veel voorkomende vorm van huidkanker. In de periode 2011 tot en met 2020 werden in Nederland gemiddeld 10.583 PCC diagnoses per jaar gesteld. Bekijk de Nederlandse Kankeratlas voor de geografische variatie in het aantal diagnoses plaveiselcelcarcinoom van de huid in Nederland.

Bron:

Barbara Rentroia-Pacheco, Selin Tokez, Edo M Bramer, Zoe C Venables, Harmen JG van de Werken, Domenico Bellomo, David van Klaveren, Antien M Mooyaart, Loes M Hollestein, Marlies Wakkee: Personalised decision making to predict absolute metastatic risk in cutaneous squamous cell carcinoma: development and validation of a clinico-pathological model.

Meer informatie:

Neem voor meer informatie over dit onderzoek contact op met Dr. L. M. Hollestein. Meer informatie over de Nederlandse Kankerregistratie vindt u hier.