Darmkanker in Nederland: cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie
Darmkanker is met circa 15.000 nieuwe patiënten per jaar een veel voorkomende vorm van kanker in Nederland. Het totaal aantal diagnoses van dikkedarmkanker is in een periode van ruim 25 jaar gestegen van 4.600 in 1989 naar 10.000 in 2017 en van endeldarmkanker in dezelfde periode van 2.600 naar 4.500. Darmkanker staat in het rijtje van meest voorkomende kankersoorten op de tweede plaats, na huidkanker (exclusief basaalcelcarcinoom). Darmkanker is een ziekte die voornamelijk ouderen treft; 33% van alle patiënten is bij diagnose 75 jaar of ouder. In maart darmkankermaand licht IKNL de cijfers over darmkanker uit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) toe.
Darmkanker wordt gesplitst in dikkedarm- en endeldarmkanker. Ongeveer een derde van alle gevallen is gelokaliseerd in de endeldarm. De incidentie van In de afgelopen jaren is de incidentie van darmkanker in Nederland meer dan verdubbeld. In totaal steeg het aantal nieuwe gevallen van dikkedarmkanker van 4.600 in 1989 naar ruim 9.800 in 2018 en het aantal nieuwe gevallen van endeldarmkanker van 2.600 naar ruim 4.400 (figuur 1).
Figuur 1: Absoluut aantal nieuwe gevallen van darmkanker in de periode 1989-2017, naar diagnosejaar en lokalisatie. *2017 is een voorlopige schatting
Bevolkingsonderzoek
Sinds 2014 is het landelijke bevolkingsonderzoek naar darmkanker geïntroduceerd. In de jaren erna is er een toename geweest in aantal nieuwe diagnoses, gevolgd door een daling die zich lijkt te stabiliseren.
In Nederland wordt tussen 2014 en 2019 stapsgewijs het bevolkingsonderzoek voor darmkanker ingevoerd. Vanaf 2019 krijgen alle mannen en vrouwen tussen de 55 en 75 jaar elke twee jaar een oproep om ontlasting in te leveren. Deze ontlasting wordt gecontroleerd op bloedsporen. Bij een positieve testuitslag wordt de deelnemer uitgenodigd voor een coloscopie (kijkonderzoek). Het doel van het bevolkingsonderzoek is het verminderen van sterfte aan darmkanker door de ziekte in een eerder stadium op te sporen. Daarnaast heeft het bevolkingsonderzoek ook effect op de incidentie en stadiumverdeling van darmkanker.
Overleving
De 5-jaarsoverleving voor patiënten met darmkanker is de afgelopen 25 jaar zichtbaar gestegen, met name na 2006-2010. De relatieve overleving voor patiënten met dikkedarmkanker is de laatste 25 jaar gestegen met 11%. Voor patiënten met endeldarmkanker is de relatieve overleving met 14% gestegen in de laatste 25 jaar.
Figuur 2: Relatieve overleving voor darmkanker naar periode van diagnose en lokalisatie.
De overleving van zowel dikke darmkanker als endeldarmkanker wordt sterk bepaald door het stadium bij diagnose. Van de patiënten met stadium I dikkedarmkanker is 95% na 5 jaar nog in leven, terwijl patiënten met stadium IV dikkedarmkanker een 5-jaarsoverleving hebben van 11 %. Voor patiënten met endeldarmkanker zijn deze percentages respectievelijk 92% en 14%.
Folder met meer cijfers
Bekijk meer overzichten in de folder met NKR-cijfers over darmkanker ter gelegenheid van de darmkankermaand, over het voorkomen, de behandeling en overleving van darmkanker.
Nederlandse Kankerregistratie
De Nederlandse Kankerregistratie (NKR) is een landelijke databank met betrouwbare gegevens over de incidentie, prevalentie en overleving van alle gevallen van kanker vanaf 1989, bijgehouden IKNL. Het is een onafhankelijke bron van gegevens van alle patiënten met kanker, van diagnose tot overlijden, ongeacht de behandellocatie. De database wordt gebruikt voor wetenschappelijk (epidemiologisch) onderzoek, klinische studies en voor onderzoek naar de kwaliteit van zorg. Op NKR cijfers zijn alle cijfers uit de NKR op populatieniveau te raadplegen. U kunt hier zelf tabellen en grafieken samenstellen van incidentie, prevalentie, sterfte en overleving, naar lokalisatie, regio, geslacht of leeftijd.
